جنگ تازهای به پا و شیر برای هزارمین بار بحران زده شده است.
این بار بین دو صنف تولیدکنندههای محصولات لبنی و دامداران…
قرار بود در نشست هفته گذشته دولت با فعالان صنف تولیدکننده شیر، قیمت نهایی هر کیلو شیر خام مشخص شود اما خروجی این جلسه تنها مشخص شدن تکلیف یارانه ۲۲۵ میلیارد تومانی ۳ ماهه بهار امسال بود و تصمیمگیری در این رابطه به وقت دیگری موکول شد. مقدسی، رییس هیات مدیره انجمن صنفی گاوداران تنها مسئولی بود که پس از اتمام این جلسات از تصمیمگیریها صحبت کرد. او علاوه بر اطلاعرسانی در رابطه با یارانه سه ماهه بهار در صحبتهایش اعلام کرد که دولت به صورت تلویحی و تا حدودی با افزایش ۱۱درصدی قیمتها موافقت کرده است. به اعتقاد او و سایر هم صنفیهایش تنها راه نجات مشکلات مالی دامپروران افزایش قیمت شیر خام است. او گفت: «اگر هیات دولت با افزایش ۱۱ درصدی قیمت لبنیات موافقت کند شرایط تولید کنندههای شیر بهتر خواهد شد؛ اما اگر این اتفاق رخ ندهد، کارخانهها ۱۴۴۰ تومان را به دامدار میپردازند و مابهالتفاوت آن را از دولت دریافت میکنند.» به گفته او دامداران از اول تیرماه تاکنون زیان دیدهاند و بر همین اساس قرار شد وزیر جهادکشاورزی این موضوع را بههمراه کسری یارانه اسفندماه ۹۳ و ۵ ماه علوفه معوقه سال ۹۲ در دولت مطرح کند و دولت پس از بررسی آن، به نحوی این ضرر و زیان دامداران را جبران کند.
بازار کشش افزایش قیمت ندارد
اما حالا با جدی شدن بحث افزایش قیمت شیر خام، تولیدکنندههای لبنی لب به اعتراض باز کردهاند. براساس آمار بانک مرکزی تا به امروز، محصولات لبنی چند بار افزایش قیمت را تجربه کردهاند و اگر قرار باشد که شیر خام را با نرخ ۱۴۴۰ تومان خریداری کنند، سود کمتری میبرند و مجبور به افزایش دوباره قیمت محصولات لبنی هستند. با در نظر گرفتن آمار میدانی بازار، افزایش قیمت لبنیات بهطور قطع بازار را با رکود مواجه خواهد کرد چرا که قدرت خرید مردم هیچ تغییری نکرده است.
حسین چمنی، مشاور صنایع شیر ایران با تاکید بر این موضوع که بازار کشش افزایش دوباره قیمت محصولات لبنی را ندارد، میگوید: «افزایش قیمت سبب کاهش شدید مصرف در میان مردم میشود؛ در نتیجه شاخص سلامتی آنها به خطر میافتد، هزینهدرمانی آنها افزایش مییابد و دولت نیز مجبور به تامین این هزینهها خواهد بود. ما همچنان با افزایش قیمت فرآوردههای لبنی مخالف هستیم و اعتقاد داریم بازار کشش این موضوع را ندارد، حتی در مرحله نخست که بهای این محصولات ۱۵ درصد افزایش پیدا کرد، برخی شرکتها مجبور به تغییر دوباره بهای برخی محصولاتشان شدند و قیمت آنها را به حالت اولیه برگرداندند.»
محمدرضا اسماعیلی، مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای تولیدکنندگان فرآوردههای لبنی هم معتقد است که گران شدن محصولات لبنی سلامتی مردم را به خطر میاندازد. او به صمت میگوید: «افزایش قیمت از قدرت خرید مردم میکاهد و اتحادیه با هر نوع افزایش قیمتی مخالف است. سیاستهای اتحادیه تعاونیهای تولیدکنندگان فرآوردههای لبنی و کارخانهها این است که از هر نوع افزایش قیمت جلوگیری کنند چرا که تجربه ثابت کرده با افزایش قیمت، با توجه به ثابت بودن قدرت خرید مردم، مصرف کاهش مییابد. سرانه مصرف شیر در سالهای ۹۰ و ۹۱، حدود ۸۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم بوده که دولت قصد داشت طبق برنامه پنجم توسعه این رقم را به حداقل ۲۰۰ کیلوگرم افزایش دهد که با بالارفتن قیمت شیر خام در دو سال اخیر، این سرانه به حدود ۶۰ کیلوگرم رسید و این در حالی است که سرانه مصرف شیر در کشورهای پیشرفته جهان بین ۲۵۰ تا ۴۰۰کیلوگرم در نوسان است. از آنجایی که ۷۰ درصد قیمت تمام شده تولید فرآوردههای لبنی وابسته به بهای شیرخام است، در صورتی که کارخانهها این محصول را ۱۴۴۰ تومان خریداری کنند، حدود ۲۶ درصد به قیمت تمام شده تولید آن افزوده میشود.»
اسماعیلی در ادامه میگوید: « افزایش قیمت لبنیات به صلاح مملکت نیست، این محصولات سلامتی مردم را تضمین میکنند و گران شدنشان باعث میشود از میزان مصرفکنندهها بکاهد. علاوه بر این، ما میان دامدار و مصرفکننده قرار گرفتهایم و درد هر دو گروه را میفهمیم. تولید باید برای دامدار صرفه اقتصادی داشته باشد که سرپا بماند.»
مسئولان به دنبال آزادسازی قیمت ها
آقابابایی، دبیر انجمن کانون صنفی گاوداران کشور میگوید: « مسئولان در صدد آزادسازی قیمتها هستند و اگر شرایط در ماههای آتی فراهم شود، قیمتها آزاد خواهد شد. تمام موانع برای آزادسازی برداشته شده و آنها منتظر فراهم بودن شرایط برای اجرایی کردن مصوبه آزادسازی قیمتها هستند.»وی معتقد استکه تخصیص یارانه هیچ تغییری در قیمتها ایجاد نمیکند: « درحالحاضر ۲۲۵ میلیارد تومان به حساب وزارت جهاد کشاورزی واریز شده تا به دامداران پرداخت شود و ۱۵۰ میلیارد تومان علیالحساب از ۳۰۰ میلیارد تومان یارانه شیر مدارس نیز به حساب این وزارتخانه واریز شده و مابقی آن نیز در این هفته پرداخت شود تا شیر در مدارس توزیع شود. در طول این سالها، یارانه فراوانی به تولید پرداخته شده اما سرانه مصرف پایین بوده است، پس اگر هم یارانه را بردارند، تفاوتی در مصرف سرانه مواد لبنی به وجود نخواهد آمد.»
امکان افزایش قیمت لبنیات وجود دارد
سید جواد تقوی، رییس سازمان حمایت از مصرفکننده و تولیدکننده در گفتوگو با صمت میگوید: «اینکه قیمت هر کیلو شیرخام ۱۴۴۰ تومان شود، هنوز تایید نشده اما بهطور قطع با تصویب این توسط دولت، قیمت محصولات لبنیات افزایش خواهد داشت. اما دولت برای افزایش قیمت محدودیتی قائل شده است و تلاش میکند که افزایش قیمتها بیش از ۱۵درصد افزایش پیدا نکند.» تقابل دو صنف تولیدکنندگان محصولات لبنی و دامپروران تا مشخص شدن قیمت نهایی شیر خام ادامه خواهد داشت. اما آنچه مسلم است سیاست دولت برای مهار مشکلات این بخش از اقلام اساسی مردم است. بهطور قطع دولت هم میداند برای کنترل شرایط باید هر دو صنف را راضی نگه دارد.