درحالی به برگزاری دومین همایش بینالمللی صنعت خودرو نزدیک میشویم که میزبان مهمانان زیادی از همه کشورها هستیم که چینیها هم از این قضیه مستثنا نیستند.
با توجه به اینکه نسبت به حضور خودروسازان چینی در صنعت و بازار خودروی ایران حساسیت بالایی وجود دارد، نمیتوان درها را به روی تولیدکنندگان این کشور بست. بر این اساس باید عرصه را برای رقابتی کردن بازار ایران مثبت فراهم کرد؛ با این حال امید است تا مذاکرات ایران نیز با ۱+۵ به نتیجه برسد تا بر این اساس با اقبال بیشتری از سوی کشورهای بزرگ خودروساز و برندهای معتبر کرهای، ژاپنی و حتی خودروسازان امریکایی روبهرو شویم.
اما باید به این نکته اشاره کرد که اگر در بدبینانهترین حالت، ایران با گروه ۱+۵ به توافق نرسد، همچون چند سال گذشته که از پس تحریمها برآمدیم، میتوانیم پشتیبان صنعت خودروی کشور باشیم اما لازم است به این نکته توجه کنیم که در صورت توافق، نباید درها را بیحساب و کتاب برای حضور خودروسازان باز کنیم. درواقع باید با توجه به سیاستهای وزارت صنعت، معدن و تجارت مبنیبر داخلیسازی قطعات خودروهای وارداتی با عمق ۴۰ الی ۵۰ درصد، برنامهریزیهای لازم را انجام دهیم. این درحالی است که براساس سند چشمانداز ۲۰ ساله بخش خودرو، باید تولید ۳ میلیون دستگاه خودرو و حدود ۲۵ میلیارد دلار قطعات خودرو صورت گیرد.ضمن اینکه باید ۶ میلیارد دلار از تولید قطعات نیز صادر شود. بر این اساس باید سرمایهگذار خارجی جذب شده و در این خصوص با خودروسازان و سرمایهگذاران بزرگ همکاری لازم صورت گیرد.
اگرچه تحریمها موجب شد تا بستر حضور خودروسازان چینی در صنعت و بازار خودروی ایران فراهم شود اما نامطلوب دانستن همه محصولاتی که وارد بازار ایران میشود، چندان صحیح نیست. این درحالی است که مجموعههایی همچون شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد به شکلی مستمر، کیفیت خودروهای ساخت داخل را پایش میکنند که ممکن است میزان رضایت مشتری از کیفیت خودرو به طور مثال از ۶۵۰ به ۶۴۸ تنزل پیدا کرده باشد که این میزان با توجه به کاهش یا قطع تولید خودروهای باکیفیت همچون سوزوکی ویتارا یا نیسان قشقایی بوده است، اما به طور قطع به دلیل ورود قطعات بیکیفیت نبوده است.
بحث کیفیت یک مسیر بیپایان است و همواره باید در آن مولفههای افزایش کیفیت در نظر گرفته شده نیز ارتقا یابد. با این حال باید درنظر داشت در کنار افزایش کیفیت، تنوع محصولات نیز خاستگاه اصلی مشتریان است که پیش از این به درستی صورت نگرفته و با تغییر رویکرد خودروسازان در این خصوص بهنظر میرسد که در این حوزه نیز به نتایج مطلوبی دست خواهیم یافت.
درحالحاضر قطعهسازان براساس سفارش خودروسازان دست به تولید قطعات خودرو میزنند که با توجه به قدیمی بودن برخی محصولات خودروسازان، باید این روند را با شاخصهای کیفی در گذشته ادامه داد. اما اینکه عنوان میشود، خودروسازان برای کاهش قیمت تمام شده قطعات ارزانتر و بیکیفیتتری را سفارش میدهند، قابل قبول نیست. چراکه ساخت قطعات برای خودروسازان مطابق استانداردهای قطعهسازان، پذیرش شده و همواره پایش میشود. اما باید به این نکته نیز اشاره کرد که با خروج خودروهای قدیمی از چرخه تولید این مشکل برطرف خواهد شد. به طور مثال خودروی پیکان همواره در سالهای اخیر از منظر کیفیت مورد انتقاد بود که با خروج این محصول از چرخه تولید، انتقادها نیز کاسته شد. اما آنچه هفته گذشته از سوی مدیرکل دفتر نظارت بر کالاهای فلزی و معدنی سازمان حمایت مبنی بر نارضایتی خریداران از نحوه فروش و خدمات پس از فروش خودروسازان مطرح شد، موضوعی است که خودروسازان نیز بر آن واقف بوده و قبول دارند که به نظر میرسد باید در تلاش برای رفع آن اقدام کنند.
اکنون چندین انجمن در بخش قطعهسازی درحال فعالیت هستند که انجمنهای استانی قطعهسازان نیز شامل این بخش میشود. این درحالی است که انجمنهای تخصصی صنایع همگن نیز با نظارت وزارت صنعت، معدن و تجارت تشکیل شده و در همه نقاط ایران مشغول به فعالیت هستند. درحالحاضر نیز فعالیت انجمن قطعهسازان در جریان است.
محمدرضا نجفیمنش – عضو انجمن قطعهسازان