خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
به گزارش روابط عمومی خانه صنعت،معدن و تجارت ایران، سید محمد رضا مرتضوی در برنامه زنده مثلث اقتصادی رادیو اقتصاد ، مطالب مهمی را پیرامون وضعیت تولید آرد و نان در کشور بیان داشت.بخش اول این مصاحبه که در دوبخش تنظیم شده است به شرح ذیل می باشد.
ـ ضمن عرض خوش آمد، جناب آقای مرتضوی قبل از اینکه بخواهیم وارد بحث اصلی شویم، لطفا بفرمائید وضعیت گندم وآرد در کشور چگونه است ؟دولت امسال چه مقدار گندم خریداری کرده و آیا کمبودی در این زمینه وجود دارد؟
با سلام و تشکر؛ باید عرض کنم که در دهه هشتاد ، به نقطه ای رسیدیم که کشور در حوزه گندم خودکفا شدوحتی برای اولین بار صادرات گندم در این برهه زمانی صورت پذیرفت.اما به دلیل برخی سیاست ها از جمله بی توجهی به آب و خاک ، کم لطفی به کشاورزان و عدم اعلام به موقع نرخ ها،متاسفانه دو سال پیش دوباره ما بزرگترین وارد کننده گندم دنیا شدیم . وقتی که از گندم صحبت می کنیم باید به این نکته اساسی توجه شود که گندم یکی از مهمترین پارامترهای امنیت غذایی مردم است و اگر بتوانیم نیاز کشور در این زمینه را تامین کنیم به معنای واقعی قدرتمند هستیم .
امسال خوشبختانه حدود ۷۰ درصد نیاز کشور در داخل تامین شده و خواهد شد .تاکنون نزدیک به شش میلیون و ششصد هزار تن گندم توسط دولت و حدود یک میلیون و دویست هزار تن توسط کارخانه ها خریداری شده وپیش بینی می شود تا پایان فصل خرید (آستانه ورود به ماه مهر )،میزان خرید دولت به حدود ۷ میلیون تن خواهد رسید.
البته با توجه به مصرف ده میلیون تنی کشور ،قطعآ نیاز به واردات خواهیم داشت. منتهی از ابتدای امسال واردات متوقف نشده و بخشی از نیازها تامین گردیده وفکر نمی کنم تا پایان سال بیشتر از ۱.۵ تا۲ میلیون تن دیگر نیاز داشته باشیم .
در بخش تولید داخلی نوعی حرکت به جلو احساس می شود .این پیشرفت به چند عامل بستگی دارد، خوش شانسی زارعین و کشاورزان در کاشت گندم و به وجود آمدن شرایط مناسب آب و هوایی ،آماده سازی زمین ها و انگیزه کشاورزان در اختصاص دادن فضای مناسب برای کاشت گندم، سیاست های اعلام شده توسط وزارت کشاورزی وتوجه به موضوع “به زراعی“وگماردن کارشناسان برای کنترل زمین های زراعی شرایطی را فراهم نموده است که امیدواریم در سال آینده نیاز آنچنانی به واردات گندم احساس نشود.
موضوع دیگری که در بحث گندم داخلی باید به آن توجه شود این است که گندم تولید داخل شامل انواع گندم ها می باشد.ازگندم های خیلی نرم برای صنایع بیسکوییت تا گندم های سخت یا گندم دوروم که پروتین بالاتری داشته و برای آردهای مخصوص ماکارونی استفاده می شود .این تنوع محصول به واسطه تنوع آب و هوا و خاک به دست آمده و امیدواریم با استفاده صحیح از آب، مکانیزه کردن زراعت و کشت، یکپارچه سازی زمین های کشاورزی ،بهره بردن از دانش آموختگان و متخصصان صنایع کشاورزی در مزارع ،کنترل آفات و سرمایه گذاری مناسب در حوزه ی آبیاری زمین های زراعی به آینده درخشان در این حوزه دست یابیم.
ـ نان اصلی ترین مولفه غذایی مردم ما را تشکیل داده است اما در دوره های اخیرشاهد عرضه نان به قیمت های متفاوتی بوده ایم و این در حالی است که برنامه ها و راهکارهای مختلفی برای نحوه قیمت گذاری آرد و نان پیشنهاد شده است ،راهکار شما به عنوان دبیر انجمن آرد سازان ایران برای حل مشکلات آرد و نان بخصوص در زمینه قیمت چیست؟
حوزه آرد و نان بسیار حوزه ظریف و حساسی است و باید قبول کنیم فرهنگ غذای مردم ما ،فرهنگ نان خوری است.بی شک دغدغه دولت ارائه بهترین کار و بهترین سرویس در حوزه ی آرد و نان است. منتهی انجمن آرد سازان به عنوان کسانی که به حوزه نان اشراف داشته و به اصطلاح تعلق به حوزه نان دارند خواستاراجرای تصمیمات کارشناسی شده تر می باشند.اگر موافق هستید پروسه ای را که در حال حاضر در کشور اجرا می شود بررسی کنیم .
در شهرهای بزرگ قیمت نان برای مصرف کننده کیلویی ۱۸۰۰ تا ۲۱۰۰ تومان است.دولت هرکیلو گندم را به همراه هزینه های آن۱۲۵۰ تومان خریداری کرده و به قیمت ۴۵۰ تومان می فروشد تا به اصطلاح نان ارزان تر به دست مردم برسد . پس دولت نیز به ازای هرکیلو ۸۰۰ تومان متضرر می شود.از سوی دیگر سالانه ۵۰ هزار تومان در قالب یارانه نان به مردم پرداخت می شودکه بامحاسبه مصرف سرانه ۱۰۰ کیلو نان در سال ،دولت در این قسمت نیز به ازای هرکیلو نان ۵۰۰ تومان می پردازد.این محاسبات نشان می دهد که با همه دخالت ها و نظارت های سخت گیرانه هر کیلو نان به قیمت ۳۳۰۰ تومان تمام می شود.و دولت ۱.۴ میلیارد دلار برای خرید نان مردم هزینه می کند و حدود ۳ میلیارد دلار ضرر می دهد.
حال اگرقیمت گندم ، آرد ونان آزاد شود، گندم توسط کارخانجات آرد سازی و بدون هزینه های جانبی کیلویی حدود ۱۱۵۰ تومان از زارعین خریداری خواهد شد و پس از تبدیل به آرد، قیمت آرد درحدودکیلویی ۱۴۵۰ تومان خواهد شد .هزینه های نانوایی و نرخ رشد تورم تولید با توجه به ری نان قیمت نان تمام شده در این وضعیت را به کیلویی ۲۴۰۰ تا ۲۵۰۰ تومان خواهد رساند
این مقایسه اجمالی به خوبی نشان می دهد که نان برای اقتصاد کشور گران تمام شده و در عین حال رضایت هیچ یک از طرفین معادله تولید نان از جمله مصرف کننده ،نانوا، کارخانه دار و حتی دولت را دربر نداشته است.
از دیدگاه ما مصرف کنندگان کیفیت و وزن نان روز به روز کمتر می شود در حالی که قیمت افزایش پیدا کرده است ،به نظر شماچرا وضعیت این گونه است ؟
به نکات خوبی اشاره فرمودید ، قیمت نان گران شده ، وزن و کیفیت کمتر شده وحتی رنگ نان نیز تغییر کرده است . به نظر می رسد نظارت ها و دخالت های غیره کارشناسی نه تنها کمکی به کیفیت نان و رضایت تولیدکنندگان و مصرف کنندگان نکرده است بلکه باعث آشفتگی و نابسامانی بیشتر شده است .
واضح است درحالی که نرخ رشد تولید در سه سال گذشته به عدد ۱۰۰ رسیده و نرخ هزینه های تولید دو برابر شده است، تاکید بی جهت بر ثابت نگه داشتن قیمت نان نتیجه ای جزء افت کیفیت به دنبال نخواهد داشت.
ـ چه میزان از مسائل مربوط به کیفیت نان به عملکرد کارخانه های تولید آرد بستگی داشته وچه میزان از آن به کیفیت گندم های تولیدی وابسته است؟
کارخانه های آرد سازی در مورد کیفیت آردی که در دکان نانوایی تخلیه می شودبه طور کامل مسئول بوده و باید پاسخگو باشند.اگرچه تولیدکنندگان آرد ، انواع مختلف گندم را تحویل می گیرند اما بر اساس قوانین مکلف به رعایت استانداردهای اجباری در تولید آرد هستند و هیچ گونه توجیهی مبنی بر عدم اشراف و نظارت بر نحوه تولید گندم نمی تواند نافی تولید محصول با کیفیت باشد .
البته ذکر این مطلب ضروری است که هیچ یک از نانوایان نیز حق تولید نان از آرد بی کیفیت را ندارند و در صورت دریافت آرد بی کیفیت می توانند با تماس و مراجعه به سیلوی تهران از پیگیری های قانونی در این زمینه استفاده کنند. به عنوان مثال در گزارشی که در بین برنامه پخش گردید و متصدی نانوایی از رطوبت بیش از اندازه آرد شکایت داشت (به احتمال زیاد این آرد به علت شرایط آب و هوای در شهرهای شمالی مثل گرگان یا گلستان تولید شده است) ایشان باید ضمن توقف تولید نان ،مراتب را جهت بازرسی های لازم اعلام نمایند
ـ آیا امکان دارد که آرداز مناطق مرطوب به مناطق خشک بیاید ؟
بله. متاسفانه با اینکه ظرفیت کارخانه های آرد تهران دو برابر نیاز موجود است وبه پیشرفته ترین و مدرن ترین ماشین آلات و تجهیزات روز دنیا نیز مجهز هستند در مقطعی از زمان این اتفاق افتاد .البته بسیاری از این آردها قابل مصرف نبوده ودر انبارها و نانوایی ها باقی ماند. (پایان بخش اول)
