ششمین نمایشگاه بینالمللی معدن، صنایع معدنی، ماشینآلات و تجهیزات مربوطه که از ۶ تا ۹ آذرماه مصادف با ۲۷ تا ۳۱ نوامبر ۲۰۱۴م در محل نمایشگاههای بینالمللی تویاپ استانبول ترکیه برگزار شده بود، به کار خود پایان داد.
این نمایشگاه که به صورت دوسالانه برگزار میشود، از آن جهت حائز اهمیت است که ترکیه در چند سال اخیر نه تنها در بخش معدن و صنایع معدنی رشدی بیش از ۲۶۲ درصدی را در حوزه صادرات محصولات و تجهیزات معدنی داشته، بلکه در شرایط کنونی و رفع نشدن کامل تحریم به عنوان دروازهای برای ورود کشور به بازار کشورهای اروپایی محسوب شده که میتواند زمینه رشد و توسعه بخش معدن کشور را فراهم کند. گزارش پیش رو حاصل مشاهدات و گفتوگوهای خبرنگار اعزامی صمت به ششمین نمایشگاه بینالمللی معدن، صنایع معدنی، ماشینآلات و تجهیزات وابسته است که در زیر میخوانید.
سهم ۳۰ درصدی شرکتهای خارجی
نمایشگاه تویاپ ترکیه که در شهر استانبول یا به عبارتی پایتخت اقتصادی ترکیه واقع شده در سال ۱۹۷۹ میلادی تاسیس شده است اما نمایشگاه معدنی تویاپ از سال ۲۰۰۴م و به صورت دو سال یکبار برگزار شده که امسال ششمین دوره آن از ۶ تا ۹ آذرماه برگزار شد. البته این نمایشگاه در ۵ دوره قبلی به صورت داخلی و محلی بوده و امسال در واقع نخستین دورهای بوده که به صورت بینالمللی برگزار شده است. بررسی تاریخچه و چگونگی برگزاری این نمایشگاه نشان میدهد که ترکها قصد دارند تا برگزاری نمایشگاههای اینچنینی و با تکیه بر توسعه خود در بخش تجهیزات خود را به عنوان یکی از قدرتهای معدنی منطقه معرفی کنند، هر چند ممکن است تا حدودی هم توانسته باشند به اهداف خود برسند اما چگونگی و همزمانی برگزاری نمایشگاه معدنی با دو نمایشگاه صنایع و تجهیزات لاستیکسازی و احداث فضای سبز شهری این شائبه را ایجاد میکرد که احتمالا ترکها سعی در تحت الشعاع قرار دادن حضور کمرنگ شرکتهای خارجی در پس بزرگی وسعت ۳ نمایشگاه همزمان داشته اند، موضوعی که در هنگام ورود بازدیدکننده تخصصی معدن به سالن غیرمرتبط صنایع لاستیکسازی در ابتدا سردرگمی را برای مخاطب به همراه داشت و این موضوع در انتهای سالن بخش معدن و در هنگام ورود به سالن نمایشگاه احداث صنایع فضای سبز شهری بیشتر خودنمایی میکرد.
خانم اصلی آیدین آلپ که در نمایشگاه تویاپ ترکیه مسئولیت بخش معدن را برعهده دارد، در این رابطه به صمت میگوید: هدف از برگزاری ششمین نمایشگاه معدنی در سطح بینالمللی ایجاد نقطه عطفی برای گسترش روابط تجاری و اقتصادی بخش معدن است و این درحالی است که توانستهایم در نخستین سال از برگزاری شاهد حضور ۴۱۲ شرکت و نمایندگی از ۲۹ کشور مختلف جهان باشیم به گونهای که آمارها نشان میدهد شرکتهای خارجی سهم ۳۰ درصدی را به خود اختصاص دادهاند.
وی در پاسخ به اینکه چرا نمایشگاه در سطح کوچکی برگزار شده است، گفت: نمایشگاه معدنی ترکیه کوچک نیست و آمارهای بهدست آمده نسبت به دورههای قبل گویای رشد و توسعه این نمایشگاه است بهطوری که نمایشگاهی که در سال ۲۰۱۲م برگزار شد، نسبت به دوره قبل خود یعنی سال ۲۰۱۰ رشد ۱۰۰ درصدی داشته و آن نمایشگاه نیز نسبت به دوره قبل خود رشد ۳۰ درصدی داشته است.
آیدین آلپ با اشاره به تغییرات قانون معادن ترکیه در آینده نزدیک گفت: در چندماه گذشته ترکیه حوادث معدنی زیادی را پشتسر گذاشته به همین جهت دولت قصد دارد تا قانون معدن و فعالیتهای معدنی را تغییر دهد بنابراین اینکه بخش معدن ترکیه به کدام سمت و سو برود و قصد استفاده از ظرفیتهای معدنی کدام کشور را داشته باشد، منوط به تصمیمگیری مسئولان در آینده است.وی افزود: اما آنچه مسلم است اینکه در قانون جدید معادن مسئولان قصد دارند با نمونه برداری از معادن پیشرفته جهان قوانین ایمنی را تقویت بخشند تا حوادثی از این دست به حداقل کاهش یابد.
مدیر نمایشگاه معدن تویاپ در ادامه گفت: در راستای توسعه و رشد بخش معدن و همچنین ایجاد ارتباط حوزههای مختلف معدنی با یکدیگر قصد داریم تا در آینده نزدیک در بخشهای ایمنی و ساخت اتاقهای نجات و همچنین ورود موسسات مالی و اعتباری برای سرمایهگذاری و ارائه تسهیلات به معدنکاران نمایشگاه برگزار کنیم.
وی در زمینه ایجاد ارتباط با فعالان معدنی ایران گفت: شرکتهای ترک تمایل زیادی برای استفاده از ظرفیتهای معدنی ایران دارند به همین جهت شرکت نمایشگاههای تویاپ در داخل ایران به ایجاد دفتر نمایندگی اقدام کرده است بهطوری که در نخستین نمایشگاه بینالمللی ۳ شرکت ایرانی و بیش از ۶۰ نفر از متخصصان این حوزه در نمایشگاه حضور یافتند.
ترکیه، دروازه ایران به تجارت جهانی
حضور ۳ شرکت ایرانی و بیش از ۶۰ نفر از مسئولان و متخصصان حوزه معدن و صنایع معدنی کشور در نمایشگاهی که پس از ۶ دوره رنگ و بوی بینالمللی گرفته، شایان توجه است؛ موضوعی که گفتوگوی صمت با محمود بندرچی، مدیرعامل شرکت رستاک پاد ویژن که مسئولیت حضور هیاتهای ایرانی را در ترکیه برعهده داشت، باعث شد. وی با اشاره به اینکه فواید و مزایای برگزاری نمایشگاههای تخصصی برای فعالان و متولیان حوزه معدن مشخص نیست گفت: ما قصد داریم تا با اطلاع رسانی و نشان دادن فواید حضور هیاتهای تجاری و تخصصی در نمایشگاهها دیدگاه شکل گرفته را تغییر دهیم.
وی با اشاره به کمک نمایشگاهها و سمینارها به چرخه اقتصادی حوزه مربوطه گفت: همانگونه که مشخص است فضای نمایشگاهی همواره به عنوان فرصتی برای معرفی دستاوردهای و ایجاد سرمایهگذاری مشترک مطرح بوده است و این درحالی است که نمایشگاه ترکیه به عنوان یکی از کشورهایی که در چند سال اخیر در زمینه معدن توسعه و رشد داشته، میتوانست فرصتی مناسب برای شرکتهای قدرتمند کشور باشد اما متاسفانه شاهد حضور نیافتن شرکتهای بزرگ دولتی هستیم.
وی در پاسخ به اینکه برخی از کارشناسان معتقد هستند نمایشگاه ترکیه از ظرفیت لازم برخوردار نبوده است، گفت: ترکیه در برخی از زمینهها همچون تجهیزات در سطح خوبی است، ضمن آنکه باید توجه داشت که شرکتهای ترک ازسوی شرکتهای اروپایی حمایت میشوند بنابراین ارتباط با شرکتهای ترک پلی برای حضور در بازارهای جهانی محسوب میشود.
وی با اشاره به اینکه ترکیه در آینده جای بازار کشورهای عربی را برای ایران خواهد گرفت، افزود: من معتقدم هماکنون ارتباط تجاری کشورهای حوزه خلیجفارس با ایران کم شده و این درحالی است که ترکها درحال گرفتن این بازار هستند بنابراین باید از ترکیه به عنوان بازاری بکر و عاملی برای ارتباط با کشورهای جهان نام برد.
این فعال معدنی با اشاره به استفاده از فرصتهای سرمایهگذاری مشترک در کشورهای مختلف گفت: هدف ما جذب سرمایهگذاری و گسترش فعالیتهای معدنی است که در همین راستا قصد داریم نخستین نمایشگاه فرصتهای سرمایهگذاری در معدن، صنایع معدنی و متالوژی را در سال آینده در کیش برگزار کنیم تا با استفاده از سرمایهگذاران شرکتهای داخلی و خارجی زمینه ارتقای اقتصاد بخش معدن بیش از گذشته فراهم شود. وی افزود: درهمین راستا با حضور در این نمایشگاه و سایر نمایشگاههای معدنی به معرفی این فرصتها خواهیم پرداخت.
رعایت عدالت در واگذاری پهنهها
اما در خلال برگزاری نمایشگاه معدنی تویاپ حضور برخی از مسئولان و هیاتهای تجاری اقتصادی کشورمان حائز اهمیت بود بهطوری که در حاشیه بازدید از نمایشگاه عباسعلی اقبالی زارچ مدیرکل اکتشاف وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اینکه در واگذاری پهنهها عدالت رعایت میشود، گفت: سیاست جدید این وزارتخانه درمورد بخش معدن این است که بتوانیم مسایل مربوط به بخش خصوصی را در کوتاهترین زمان ممکن انجام دهیم.وی با اشاره به اینکه ما باید به دنبال حفظ جایگاه واقعی بخش معدن در وزارت صنعت، معدن و تجارت باشیم گفت: متاسفانه در برخی از استانها به دلیل بوروکراسی دولتی، صدور پروانه بهرهبرداری معادن ۶ ماه زمان میبرد و این موضوع باعث عقب افتادگی بخش معدن میشود.وی افزود: بخش خصوصی ایران از لحاظ فناوری و سرمایهگذاری رشد قابل توجهی داشته است درحالی که هماکنون سنگآهن کم عیار ترکیه بعد از فرآوری در کارخانههای پرعیارسازی ایران دوباره به کشور ترکیه صادر میشود.همچنین اسدالله کشاورز، مدیرکل دفتر اکتشافات وزارت صنعت، معدن و تجارت در حاشیه بازدید از نمایشگاه گفت: مزایده مربوط به پهنههای معدنی در روزهای آینده از طریق آگهی برای عموم اطلاع رسانی خواهد شد.وی در پاسخ به این سوال که آیا اولویت واگذاری با بانکها و شرکتهای فولادی خواهد بود، گفت: دولت تلاش خواهد کرد در بحث واگذاری پهنهها عدالت برقرار شود.وی گفت: خوشبختانه وسعت پهنههای معدنی در کشور به اندازهای است که تمام مردم میتوانند از آن بهره ببرند.وی در خصوص نمایشگاه ترکیه گفت: ترکیه در چند سال اخیر در بخش معدن رشد چشمگیری داشته و این درحالی است که باید برای بخش معدن کشور بازارهای جایگزین را هدفگذاری کنیم.همچنین کیوان جعفری طهرانی، مدیر امور بینالملل و عضو هیاتمدیره انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگآهن ایران در جریان بازدید از نمایشگاه گفت: هماکنون بیش از نیمی از معادن کشور به نقطه سربهسری رسیدهاند بنابراین برای رهایی از مشکلات مربوط به افت قیمت جهانی موادمعدنی باید به دنبال بازارهای جدید باشیم.وی تصریح کرد: معادن کشور باید فروش داخلی را همزمان با صادرات انجام دهند و درغیر این صورت برخی از آنها تعطیل خواهند شد. وی تصریح کرد: متاسفانه وزارت امور خارجه ایران در کنفرانسهای بینالمللی معدن نمایندهای ندارد و این موضوع سبب شده است ما با برخی از کشورها با مشکلات تجاری روبهرو شویم. جعفری طهرانی اظهار کرد: دفاتر سفارتخانههای ایران در خارج از کشور به منظور حمایت از هیاتهای ایرانی حاضر در این کنفرانسها و نمایشگاهها و بررسی مشکلات آنها بهتر است حضور داشته باشند.
ایران، پیشرو در فناوری
محمد صفایی مدیرعامل شرکت بارسیس کانی که حضور وی در نمایشگاه، به ایجاد قرارداد تجاری منتهی شد در خصوص این نمایشگاه به صمت گفت: با توجه به شرایط تحریمی ایران وجود چنین نمایشگاههایی میتواند به افزایش راندمان تولید منجر شود. وی در پاسخ به اینکه آیا نمایشگاههای معدنی مشابه داخلی امکان تامین تجهیزات را ندارد، گفت: متاسفانه هماکنون در بخش تجهیزات ضعیف هستیم و برای تامین برخی از ماشینآلات و تجهیزات حفاری و اکتشاف با محدودیت مواجه هستیم. این درحالی است که حداقل در بخش تجهیزات در این نمایشگاه حضور برندها و شرکتهای معتبر جهانی را شاهد بودیم، البته میتوان به جرات گفت که در بخش تکنیکی و فناوری کشور ما به مراتب از ترکیه جلوتر است. بهزاد نظیری راد، مدیرعامل شرکت سرمایهگذاری صدر تامین که هلدینگ معدنی شستا را در اختیار دارد با اشاره به اینکه انتظار ما حضور بیشتر شرکتهای معتبر در بخش فناوری و خدمات فنی و مهندسی بود، به صمت گفت: در بخش فناوری و خدمات فنی مهندسی نمایشگاه از ظرفیت لازم برخوردار نبود اما در حوزه تجهیزات میتوان گفت که شاهد حضور مهمترین شرکتهای جهان بودهایم. ضمن آنکه در حوزه حفاری نیز شرکتها ماشینآلات و تجهیزات خوبی را ارائه داده بودند.
کاهش هزینههای تولید در فضای نمایشگاهی
اما رضا معدن نشین، مدیر شرکت اخوان هیو که در زمینه ساخت خطوط انتقال مواد فعالیت دارد با انتقاد از همزمانی برگزاری چند نمایشگاه گفت: شاید بهتر بود نمایشگاه معدن که از ظرفیت بالاتری برخوردار است، به تنهایی برگزار میشد تا میتوانست فضای رقابتیتری را ایجاد کند اما در مجموع با توجه به اینکه توانستهایم قطعات مورد نظر خود را تامین کنیم، بسیار مفید بود و این نشان میدهد فضاهای اینچنینی امکان تبادل اطلاعات را فراهم کرده و میتوانند زمینه توسعه را بیش از گذشته فراهم کنند. ضمن آنکه معمولا خرید و ایجاد ارتباط در محیطهای نمایشگاهی به دلیل نبودن واسطهها برای شرکتها به صرفهتر بوده و کاهش هزینههای تولید را به همراه خواهد داشت.