خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
نقدها این روزها در حوزه صنعت خودرو زیاد بوده و البته این انتقادها بیشتر در بخش‌های کیفیت و تنوع محصول با حاشیه رفتن بحث قیمت از سوی کارشناسان و مصرف‌کنندگان خودرو بالا گرفته است.
اما آنچه مد نظر است، رویکرد خودروسازان و توجه آنها به ایجاد بسترهایی برای گردهمایی منتقدان این صنعت برای پرداختن به نقدهایی کارشناسی و به‌دور از جهت‌گیری‌ها در راستای منافع صنعت خودرو و حقوق مصرف‌کننده است. دومین نشست صنعت خودرو با هدف «نقد تنوع و کیفیت محصولات صنعت خودرو» با حضور سیدرضا نوروززاده رییس هیات عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، اکبر ترکان مشاور رییس‌جمهوری، بهروز نعمتی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس و مدیرعاملان دو خودروسازی سایپا و ایران‌خودرو، همچنین فعالان صنعت خودرو و قطعه‌سازان برگزار شد. این در حالی است که در این نشست سخنرانان به دفاع و نقد از این صنعت پرداخته و مباحث خود را از زوایایی متفاوت عنوان کردند. با این حال خودروسازان به دلیل اینکه معتقد بودند این جلسه ماهیتی انتقادی داشته تنها به شنیدن آن بسنده کرده و فضا را برای مدافعان و منتقدان این صنعت بازگذاشتند.
خودروسازی بدون تعرفه توان رقابت ندارد
در این نشست مشاور رییس‌جمهوری با اعلام اینکه خودروسازان توان رقابت در بازار بدون تعرفه را ندارند، گفت: در صنعت خودرو توفیقات مناسبی را به‌دست آورده‌ایم به همین دلیل نباید با عصبانیت در مورد این صنعت صحبت کنیم. اکبر ترکان با اشاره به اینکه در طول ۳۰ سال گذشته کشور در رشته‌های مختلفی از جمله سیمان، فولاد، پتروشیمی، برق و حتی صنعت خودرو رتبه‌های جهانی را کسب کرده است، اظهار کرد: بگذارید با خود رو راست باشیم، ما در هیچ فناوری صنعتی نسبت به جهان برتری نداریم. وی با بیان اینکه اگر قرار باشد به دنبال بازار بدون تعرفه در صنعت خودرو باشیم باید امکان رقابت را با محصولات سایر کشورها داشته باشیم، افزود: آیا در فناوری الکترونیک یا برق و صنایع دیگر امکان رقابت با محصولات کشورهای دیگر را داریم؟ دبیر شورای هماهنگی مناطق آزاد تجاری، صنعتی و ویژه اقتصادی با اشاره به اینکه در دوره‌های مختلف به دلیل ناشی‌گری‌ها و تصمیمات نامناسب آسیب‌های زیادی به صنعت خودرو وارد شده است، افزود: در شرایط فعلی کارشناسان و متخصصان باید با تصمیمات مناسب بسترهای لازم را برای رفع مشکلات صنعت خودرو ایجاد و از صحبت‌های غیرکارشناسانه خودداری کنند. به اعتقاد ترکان، صنعت خودرو نخستین صنعت کشور است و حجم نیروی اشتغال آن هرساله در حال افزایش است به نحوی که در مقطعی به ازای تولید هر خودرو، ۱/۱ درصد و در شرایط فعلی ۲/۱ درصد اشتغال ایجاد می‌شود به همین منظور باید از ظرفیت بالای این صنعت استفاده کرده و پیشرفت و توسعه آن را در آینده ایجاد کنیم. وی افزود: باید صنعت خودرو را مورد حمایت قرار دهیم و اشتباهات گذشته را برطرف کنیم. به اعتقاد بنده بدون تعرفه امکان رقابت نخواهیم داشت پس نباید از روی عصبانیت اظهارنظرهایی برای این صنعت مطرح شود.
قطب سوم نباید با نگاه به بازار ایران باشد
ترکان در ادامه با اعلام اینکه قطب سوم خودروسازی ایران دولتی نخواهد بود، گفت: برای ایجاد این قطب در مرحله مذاکرات مقدماتی هستیم و هنوز تصمیم نهایی در این خصوص گرفته نشده و درحال‌حاضر مشغول بررسی پیشنهادهای مختلف برای فعالیت در قطب سوم خودروسازی هستیم. وی با تاکید بر اینکه قرار شده تا ۵۱ درصد محصولات این بخش ساخت داخل و ۳۰ درصد از محصولات صادراتی باشند، تصریح کرد: نباید در قطب سوم نگاه به بازار ایران باشد، چراکه اگر تمرکز تنها به بازار داخلی باشد شرکت‌ها هر محصول دلخواه خود را به بازار عرضه می‌کنند.
نمایندگی فروش خودرو یا نمایشگاه‌داری
مدیر کل صنایع فلزی و معدنی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان نیز در ادامه این نشست با انتقاد از خدمات پس از فروش شرکت‌های خودروساز گفت: در این جلسه قرار است نقاط ضعف خودروسازی بیان شود و اقدامات موثری برای رفع آن صورت گیرد. شهرام میرآخرلو با بیان اینکه چرا خودروسازان هیچ تناسبی میان فروش اینترنتی محصولات خود با تقاضا ایجاد نمی‌کنند، افزود: به مدیران عامل شرکت‌های خودروساز اعلام می‌کنم نمایندگی‌های شما بیشتر نمایشگاه‌دار شده‌اند به نحوی که محصولات خود را با قیمت رسمی به مشتریان عرضه نکرده و تمام تلاش خود را می‌کنند تا خودرو را با قیمت آزاد در سطح بازار به فروش برسانند. وی با تاکید بر اینکه باید مانع عرضه امانی و فروش خودرو با قیمت آزاد در نمایندگی‌ها شد، تصریح کرد: عمل نکردن خودروسازان به تعهدات‌شان در قبال مشتریان را باید دیگر مشکل صنعت خودرو در بحث خدمات پس از فروش دانست. این در حالی است که هم‌اکنون با وجود اینکه خودروساز نتوانسته تعهدات قبلی خود را انجام دهد، اقدام به آغاز فروش فوری همان محصولات می‌کند. میرآخرلو همچنین با تاکید براینکه هم‌اکنون خودروسازان در تحویل محصولات و حتی پرداخت سود مشارکت تعلل‌هایی را انجام می‌دهند، گفت: پیش‌فروش شرکت‌های خودروساز بدون پشتوانه است و حتی مشتری را ملزم می‌کنند تا آپشن‌هایی را خریداری کنند که اعتقادی به آنها ندارند. وی افزود: به عنوان نمونه، مشتری با تلاش بسیار موفق به ثبت‌نام برای خرید خودروی ال ۹۰ می‌شود اما خودروسازان نبود قطعات را بهانه کرده و پس از گذشت ماه‌ها به او اعلام می‌کنند به جای خودروی ثبت‌نامی، خودروی دیگری را تحویل بگیرد. مگر مشتریان کیلویی خرید می‌کنند که اینگونه با آنها رفتار می‌کنید. مگر می‌شود مشتری خودرویی را خریداری کند اما در نهایت با رنج بسیار خودروی دیگری را دریافت کند. مدیر کل صنایع فلزی و معدنی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان با بین اینکه حتی شرکت‌های خودروساز خواب خودرو را نیز پرداخت نمی‌کنند، گفت: اگر کسری قطعه دارید با مشتریان خود به صورت شفاف در میان بگذارید چرا مشتری پس از ماه‌ها انتظار خودرویی را دریافت می‌کند که فاقد رادیو پخش است. به او صد تومان می‌دهید، می‌گویید دو ماه بعد برود از نمایندگی‌ها رادیو پخش را تهیه کند. چرا از روز اول اینها را به مشتریان نمی‌گویید تا حجم نارضایتی آنها از شرکت‌های خودروساز افزایش پیدا نکند؟
اظهارات غیرواقعی خودروسازان در مورد قیمت
میرآخرلو اظهارات غیرواقعی مسئولان شرکت‌های خودروساز به ویژه در بخش محصولات جدید را دیگر موضوع مشکل‌زا در صنعت خودرو دانست و اظهار کرد: یک روز مسئولی می‌گوید این خودروی جدید را با ۱۳ میلیون تومان در آینده عرضه می‌کنیم؛ این امر باعث می‌شود تا تقاضا در سطح جامعه برای خرید این خودرو افزایش پیدا کند اما پس از بررسی قیمت تمام‌شده همین محصول جدید متوجه می‌شوید که قیمت آن زیر ۲۲ میلیون نخواهد بود. این موضوع باعث می‌شود مشتریانی که اقدام به خرید این خودرو کرده‌اند از عملکرد شرکت‌های خودروساز ناراضی باشند. چرا از روز اول نمی‌گویید قیمت تمام‌شده این محصول جدید ۲۲ میلیون تومان است تا تکلیف مشتریان برای خرید آن مشخص باشد؟
وی اضافه کرد: در فروش اینترنتی، مشتری بعد از تلاش بسیار امکان ثبت‌نام برای خرید خودرو را پیدا می‌کند اما بعد از ۲۰ روز که قرارداد خود را با شرکت‌های خودروساز می‌بیند، متوجه می‌شود که این قرارداد یکطرفه بوده و حتی اگر پشیمان هم شود، خودروساز پس از ماه‌ها پول او را با مکافات بسیار به او برمی‌گرداند. این امر باید اصلاح شود تا مشتریان با اطمینان بیشتری اقدام به خرید اینترنتی محصولات کنند.
توجه به تجربه سایر کشورها در صنعت خودرو
رییس کمیسیون اقتصاد کلان اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران نیز در ادامه دومین نشست صنعتی خودرو با اشاره به تزریق منابع مالی بالا به صنعت خودروی کره که میزان آن به ۵۳۰ میلیارد دلار تاکنون می‌رسد، گفت: از ابتدا تا به حال منابعی که به این صنعت در ایران تزریق شده در کل به ۶۵۰۰ میلیارد دلار رسیده و این در حالی است که در ایران دولت‌های توسعه‌نگر وجود نداشته است. سیدمحمد بحرینیان افزود: در تولید یک محصول ۱۶۷ واحد ایجاد می‌شود که ۲/۲ برابر کشورهای ترکیه، عربستان، پاکستان، هندوستان، چین، اندونزی و کره جنوبی است که این فرآیند نشان می‌دهد درک درستی از مفهوم توسعه نداریم. وی در ادامه با طرح این پرسش که اگر صنعت خودرو کارآمد نیست، آیا قانونگذاری کارآمد است؟ گفت: برای روند صنعت خودرو در کشور بهتر است به عملکرد صنعت خودروسازی دیگر کشورها نیز توجه شود. به‌طور مثال کشور آلمان به صنعت خود گرند می‌دهد؛ این در حالی است که کشور ترکیه در بخش صنعت با ایران مقایسه می‌شود و به دلیل آنکه تراز تجاری آن در صنعت منفی است و وام‌های خارجی بالایی دارد و بزک شده است، دولت ترکیه برای تولید تفکر می‌کند. یعنی می‌داند تولید در کشور هزینه‌بر است، به همین دلیل مابه‌ازای این بخش را پرداخت کرده و از همین محل بودجه خود را تامین می‌کند. بحرینیان افزود: در کشور ما به‌جز دو دوره، دولت‌های ما فقط از صنعت استفاده کردند که درحال‌حاضر مجلس و دولت باید بررسی کنند که چرا صنعت تا به حال مطلوب نبوده و در نمودار تشکیل سرمایه ناخالص خدمات در بالا بوده و در پایین این نمودارکشاورزی و صنعت قرار دارد که به نظر می‌رسد دلیل آن نبود برنامه برای این بخش بوده است.
ضرورت خصوصی‌سازی در صنعت خودرو
در ادامه عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با بیان اینکه از مدیران عامل شرکت‌های بزرگ خودروسازی می‌خواهم که باک خودروهای تولیدی خود را پر کرده و میزان مصرف سوخت این خودروها را شخصا تست کنند، خاطرنشان کرد: خواهش می‌کنم مدیران عامل شرکت‌های خودروسازی چند نفر را به سطح شهرهای مختلف کشور بفرستند و ببینند میزان رضایت مردم از خودروسازان داخلی چقدر است. بهروز نعمتی افزود: می‌گویند مصرف سوخت خودروهای داخلی کمتر از ۹ لیتر است اما روی این موضوع بحث وجود دارد و گذشته از پراید بیشتر خودروهای داخلی مانند سمند و پژو مصرف‌شان بیشتر از ۱۱ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر است. وی با بیان این که سالانه ۱۸ هزار نفر در تلفات جاده‌ای کشته می‌شوند و خودروسازان باید بپذیرند که در بخشی از این تلفات مقصرند، تصریح کرد: صنعت خودرو تا چه زمانی باید دولتی اداره شود؟ باید خصوصی‌سازی از جایی شروع شود و من این پرسش را مطرح می‌کنم که آیا این تفکر در مجموعه مدیران دولتی وجود دارد که تصدی‌گری را به بخش خصوصی واگذار کنند؟
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: اگر خصوصی‌سازی نشود حتی تا ۵۰۰ سال دیگر هم نمی‌توانیم خودروی ملی تولید کنیم. نعمتی با بیان اینکه در چند سال گذشته همه تقصیرات را به گردن تحریم می‌انداختیم اما هم‌اکنون با وجود ادامه تحریم، تولید خودرو نیز افزایش یافته است، تصریح کرد: در این شرایط لازم است قطب جدید خودروسازی در کشور ایجاد شود تا باعث افزایش رقابت میان خودروسازان و در این زمینه نباید سراغ چینی‌ها رفت چراکه بنده معتقدم شراکت با شرکت‌های دسته دوم کره‌ای و ژاپنی بهتر از همکاری با چینی‌هاست.
زنجیره تامین قطعات خودرو خالی از اشکال نیست
در ادامه این نشست نیز علی عالی نهاری مدیر مهندسی بازرسی خودرو با بیان اینکه کاهش هزینه، افزایش بهره‌وری و سهم بازار و نیز ارتقای اعتبار از اثرات کیفیت برای فروشنده است، گفت: در خودرو مرحله طراحی، تامین قطعات، ساخت، مونتاژ و خدمات پس از فروش از جمله مراحل کیفیت به شمار می‌روند. ضمن اینکه درحال‌حاضر استانداردهای مناسب در اختیار صنعت خودرو مطابق با استانداردهای روز اروپاست.
وی تصریح کرد: به نظر می‌رسد مرکز آزمون جاده‌ای خودرو باید هر چه سریع‌تر ایجاد شود و برای طراحی استانداردهای جدید ورود پیدا کند. ضمن اینکه در مرحله تامین قطعات نیز زنجیره تامین قطعات خودرو خالی از اشکال نیست و گاه خودروسازان به سمت دو یا سه منبع برای تامین مایحتاج خود می‌روند.
طراحی پلتفرم صندلی دنا با قابلیت نصب ایربگ
همچنین نظری یکی از مدیران ایران‌خودرو رضایت مشتری را تنها ارتقای کیفیت ندانست و گفت: در نظرسنجی‌های انجام شده طراحی و تولید محصولات جدید نیز از جمله مراحل رضایت مشتری به شمار می‌رود.
وی خاطرنشان کرد: درحال‌حاضر پلتفرم صندلی خودروی دنا با قابلیت نصب ایربگ‌های جانبی بر روی صندلی در ایران‌خودرو طراحی شده است.
با حقوق دو سال پراید بخرید
همچنین محمدی یکی از مدیران سایپا نیز گفت: در سال ۷۴ با پس‌انداز ۱۷ سال حقوق معادل حداقل وزارت کار از سوی یک کارمند یک مشتری می‌توانست خودرو بخرد در حالی‌که هم‌اکنون امکان خرید پراید در سال ۹۲ با پس انداز دو ساله یک مشتری فراهم است. اسماعیلیان معاون پشتیبانی و مدیر تحقیقات مشتری شرکت بازرسی کیفیت خودرو گفت: ۰/۱ درصد از مشتریان خودرو در ایران از کیفیت خودرو ناراضی هستند ضمن اینکه رگلاژ نبودن درب خودروها ۶۳/۹ درصد نارضایتی مشتریان را تشکیل می‌دهد. همچنین در ادامه رضا دانش مارنانی، معاون اسبق وزیر صنعت معدن و تجارت خاطرنشان کرد: قوی‌ترین وزیر صنعت، معدن و تجارت هم سکان‌دار اداره صنعت کشور شود هیچ گاه به نتیجه نخواهیم رسید، بلکه باید وزیر اقتصاد پاسخگوی صنعت باشد چراکه همه مسائل صنعت به اقتصاد و بانک‌ها گره خورده است. وی از راه‌اندازی قطب سوم خودروسازی به شدت انتقاد کرد و گفت: باید از ظرفیت‌های موجود استفاده کرد و کار را به‌دست افراد متخصص سپرد.
