داخلیسازی ۴۰درصدی در قرارداد همکاری با خودروسازان خارجی یکی از شروط اصلی است که خودروسازان از این شرط حدود یکسوم سهم میبرند.
وزارت صنعت، معدن و تجارت سرمایهگذاران خارجی را ملزم به داخلیسازی در صنعت خودرو کرده است تا دست آنها را برای ترک کشور به دلیل بروز مشکلات سیاسی و اقتصادی کوتاه کند و از سویی دیگر به توان صنعتگران کشور بیفزاید. در حالحاضر برخی خودروهای خارجی تولید داخل، با عمق ساخت مناسب تولید میشود. برای نمونه به گفته مدیرعامل رنوپارس در ایران، این شرکت فرانسوی خودرو تندر ۹۰ را با ۶۰درصد، ساندرو را با ۳۸درصد و وانت را با ۳۲درصد داخلیسازی در کشور به تولید میرساند و تصمیم به داخلیسازی ۸۰درصدی محصولات خود در ایران دارد. این موضوع برای محصولات پژو نیز صدق میکند بهگونهای که در قرارداد ایرانخودرو با پژو، موضوع افزایش داخلیسازی از ۴۰درصد به ۷۰درصد در نظر گرفته شده است.
اگر از ایدهآلهای ۷۰ و ۸۰درصدی بگذریم و روی ۴۰درصد داخلیسازی تمرکز داشته باشیم، این عدد بین خودروسازان و قطعهسازان تقسیم میشود به گونهای که سهم خودروسازان ۱۵درصد و قطعهسازان ۲۵درصد خواهد بود.
داخلیسازی خودروسازان شامل قطعاتی مشخص است که در کارخانهها و سایتهای این شرکتها به تولید میرسد که نمونه آشکار آن بدنه است؛ قطعهای که خودروسازان داخلی ازجمله آنهایی که در زمینه ساخت خودروهای سنگین مانند اتوبوس و مینیبوس فعالیت دارند، به کیفیت قابل قبول و مطلوبی دست یافتهاند.
داخلیسازی ۱۵ تا ۲۵درصدی خودروسازان
علاوه بر بدنه، قطعات دیگری در سهم خودروسازان از داخلیسازی جا خوش کردهاند. به گفته یک کارشناس خودرو این قطعات علاوه بر بدنه شامل مونتاژ، رنگ و هر فعالیتی که در شرکتهای خودروسازی صورت میگیرد، میشود.
سهم خودروسازان در داخلیسازی با مدلهای مختلف خودرو و روش تولید آن در نوسان است؛ سهمی که آرش محبینژاد در گفتوگو با صمت به آن اشاره کرد و توضیح داد: اگر برای تولید یک خودرو قطعهای به شکل سیکیدی (قطعات منفصل) وارد شرکت خودروسازی شود به دنبال آن میزان داخلیسازی نیز کاهش مییابد زیرا بخشی از قطعات به بدنه خودرو اختصاص دارد. گاهی برای تولید برخی از خودروها بدنه به صورت کامل وارد کشور میشود و تنها عمل مونتاژ روی آن انجام میشود. در این وضعیت به طور قطع میزان سهم خودروسازان از داخلیسازی کمتر است.
وی اضافه کرد: از آنجایی که شرکتهای خودروسازی بهویژه ایرانخودرو و سایپا از شرکتهای زیرمجموعه بسیاری تشکیل شدهاند، برخی از قطعات در این مجموعهها به تولید میرسد که با در نظر گرفتن مدل خودروها، گاهی این داخلیسازی از ۱۵درصد به ۲۵درصد نیز میرسد.
این کارشناس صنعت خودرو به این پرسش که اگر خودروسازان خارجی در افزایش داخلیسازی ۴۰درصدی پیشگام شوند آیا سهم خودروسازان با افزایش داخلیسازی بیشتر میشود، اینگونه پاسخ داد: برخی از خودروسازان خارجی ازجمله رنو اعلام کردهاند که تصمیم به افزایش داخلیسازی تا حدود ۸۰درصد در کشور دارند اما با این رقم، سهم خودروسازان از داخلیسازی بیشتر نمیشود اما برخی خودروسازان که از شرکتهای اقماری برخوردارند، در صورت واگذار نکردن این شرکتها سهم بیشتری خواهند داشت.
به گفته محبینژاد، براساس مقررات وزارت صنعت، معدن و تجارت باید میزان داخلیسازی خودروهای جدید به ۴۰درصد برسد اما خودروهایی که در گذشته به تولید رسیدهاند ابتدا باید به ۲۰درصد داخلیسازی و تا پایان سال ۹۶ به ۴۰درصد دست یابند.