خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
باز هم برگ جدیدی از تاریخ ایران ورق خورد و پایانههای نفتی ایران نه به عنوان مجاری صادراتی بلکه به عنوان بنچ مارکهایی (صنایعی که مانند صنایع مادر زنجیرهای از صنایع دیگر را در کنار خود به همراه میآورند) برای ایجاد زیرساختهای زنجیره ارزش موردتوجه قرار گرفت.
با وجود اینکه جزیره خارگ چه از نظر تاریخی و قدمت صادراتی نفت از اهمیت خاصی برخوردار است اما بیتردید هر آنچه موجب توجه بیشتر این جزیره شده است افزایش تولید متانول در کنار افزایش صادراتنفت و میعانات گازی از این پایانه نفتی کهنسال ایران است. به نظر میرسد توجه بیشتر مسئولان به این پایانههای نفتی راه را نه تنها برای سرمایهگذاریهای خارجی بلکه ایجاد شاخههای ارزش در این منطقه و در نتیجه رونق کسب و کار و ضریب بهبود رفاه اجتماعی خواهد گشود.
«خارگ» در منابع تاریخی
جزیره خارگ، به روایت یونان، «ایکاریا» خوانده شده و «بلین» مورخ رومی، در قرن اول پیش از میلاد، آن را «آراکیا» و « استرابون» مورخ یونانی، از خارگ به نام «ایکاره» یاد کرده است.
«رومن گیرشمن» درباره وجه تسمیه خارگ، معتقد است که میان لفظ خارگ با نام تاریخی «خاکس» و میان لفظ خارکس و لفظ «خواسپس» که نام تاریخی رود کرخه است، رابطهای وجود دارد.
سعید نفیسی مینویسد که نام جزیره خارگ از کلمه خاراکنه گرفته شده و جزیره خارگ امروز جزو همین سرزمین خاراکنه بوده است.
تاریخچه خارگ
جزیره مرجانی خارگ حدود یک میلیون سال پیش در اثر حرکات زیرزمینی بهوجود آمده است. این جزیره که حدود ۳۵ کیلومتر از ساحل گناوه فاصله دارد، از نظر تقسیمات کشوری از توابع شهرستان بوشهر است و حدود ۸ کیلومتر طول و ۴ کیلومتر عرض دارد. ارتفاع جزیره از سطح دریا حدود ۳ متر و آب و هوای آن مرطوب و بیشتر با بادهای شرجی همراه است. جزیره خارگ بزرگترین بندر صادراتی نفت خام است. نخستین قطره نفت، در ۵۴ سال پیش، یعنی در سال ۱۳۳۹۹ ه. ش. به مخازن جزیره خارگ رسید و نخستین کشتی که از خارگنفت خام بارگیری کرد، کشتی «هلدیا» با ظرفیت ۱۶/۷۴۸۸ تن بوده است. به علت نزدیکی به مناطق نفتخیز، موقعیت خوب دریایی و عمق مناسب برای پهلوگیری نفتکشهای عظیم، جزیره خارگ مناسبترین مکان برای صدور و بارگیری نفت تشخیص داده شد و پس از عقد قرارداد با کنسرسیوم نفت، پروژه ساخت اسکلههای بارگیری و مخازن ذخیره نفت در آن آغاز شد. پایانه خارگ تا سال ۱۳۷۸ به وسیله شرکت مناطق نفتخیز جنوب اداره میشد. به منظور سازماندهی تمامی پایانههای نفتی کشور، مدیریت تخصصی و یکپارچه و ارتقای عملکرد آنها به سطح استانداردهای بینالمللی پایانههای نفتی، در سال ۱۳۷۹ شرکت پایانههای نفتی ایران تاسیس شد. نفت تولیدی از مناطق نفتخیز جنوب ابتدا به وسیله خطوط لوله از تلمبهخانههای اهواز، امیدیه و گوره به چندراهه گناوه منتقل و سپس به وسیله سه خط لوله زیردریایی ۳۰ اینچی، یک خط لوله ۴۲ اینچی و یک خط لوله ۵۲ اینچی در بستر دریا پس از طی مسافتی درحدود ۳۲ کیلومتر به جزیره خارگ وارد میشود. این خطوط که ناقل نفت خام سبک و سنگین هستند تا مخازن ذخیرهسازی امتداد داشته و پس از ورود به ایستگاه کاهش فشار به تفکیک نوع نفت (سبک و سنگین) وارد مخازن میشوند. سپس از طریق راه خروجی مخازن به وسیله دو خط لوله جداگانه ۷۸ اینچی که هریک به نوع خاصی از نفت اختصاص دارد به سمت اسکله غربی (آذرپاد) و از طریق چهار خط لوله ۴۸ اینچی به سمت اسکله شرقی (T) هدایت میشوند. نفت خام با عبور از سامانه «میترینگ» از نظر کمی اندازهگیری و درنهایت بر روی اسکلههای بارگیری از طریق بازوهای بارگیری وارد نفتکش میشود.
