در هفتههای گذشته، برخلاف ماهها و سالهای گذشته، قیمتها در بازار ارز بهویژه برای دلار به شدت نوسانی شده است، به طوری که در طول یک روز کاری، این ارز با نرخهای متفاوتی عرضه میشود، به این صورت که قیمت دلار در اواسط روز با ۲۰ تا ۳۰ تومان رشد به اوج میرسد و در ساعات پایانی فعالیت بازار، به نرخ اولیه خود بازمیگردد، اما در هرحال روند کلی افزایشی است.
در مدت اخیر این رشد قیمتها در حالی بر بازار ارز حاکم بوده است که تمامی انتظارات تا پیش از این و پس از نتیجه مذاکرات و توافقاتی که رخ داد، از روند نزولی ارز حکایت داشت، پیشبینیای که خلاف ان محقق شد و این روزها شاهد نوسان قیمتها در این بازار هستیم که البته درباره چرایی این نوسانات دلایل مختلفی از سوی کارشناسان و فعالان بازار در این مدت مطرح شد. اما اینکه این نوسانات در بازار ارز محدود شود و شاهد یک ثبات نسبی در بازار باشیم، موضوع مهمتری است که کارشناسان و صاحبنظران این حوزه بر آن تاکید میکنند و بر این باورند که باید جلوی نوسانات این بازار را گرفت چون نوسانات قیمتی میتواند برای اقتصاد عاملی مخرب باشد. ضمن اینکه برای تکنرخی کردن ارز که یکی از اهداف اصلی دولت و بانک مرکزی است، کاهش این نوسانات، امری اجتنابناپذیر است.
نرخ ارز واقعی شود
مسعود خوانساری رییس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران، در این رابطه معتقد است نرخ ارز باید واقعی شود. وی ضمن بیان این مطلب و با تاکید بر اینکه برای خروج از رکود مهمترین کاری که باید در این مقطع انجام دهیم، تحریک تقاضا است، افزود: برای اینکه سمت تقاضا در کشور را تحریک کنیم، مجبور هستیم تاحدودی نقدینگی وارد جامعه کنیم که اگر تزریق نقدینگی به صورت چاپ اسکناس و بدون پشتوانه باشد، خطرناک است و به اقتصاد آسیب میزند. وی عنوان کرد: بهترین راه این است که یارانههای نقدی غیرنیازمندان را حذف کنیم و نیز قیمت حاملهای انرژی را واقعی کنیم و آن سوبسیدی که روی حاملهای انرژی است، حذف شود. خوانساری با بیان اینکه سومین کاری که میشود انجام داد، واقعی کردن قیمت ارز است، تصریح کرد: «بههرحال باید قبول کنیم که در ۳ سال گذشته نزدیک به ۶۰ درصد تورم در جامعه داشتیم، اما قیمت ارز در ۲ سال گذشته نهتنها افزایش پیدا نکرده، بلکه کاهش پیدا کرده است. » وی متذکر شد: «به نظر من این نگرانی وجود دارد که اگر نرخ ارز را واقعی نکنیم، قیمت ارز در سالهای آینده دوباره با جهش ناگهانی روبهرو خواهد شد. » رییس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران یادآور شد: «در سال ۱۳۹۳ با کاهش قیمت نفت، پیشبینیهایی که در رابطه با بهبود اقتصاد وجود داشت تغییر کرد؛ چراکه بخش عمده بودجه وابسته به نفت است. »
وضعیت بازار ارز باثبات شود
محمدباقر صدری عضو انجمن اقتصاددانان ایران نیز در گفتوگو با صمت با بیان اینکه نرخ ارز از ۲ شرایط داخلی و خارجی تبعیت میکند، گفت: در مجموع موضوعاتی همچون تحریمها، وضعیت برجام، شرایط اقتصادداخلی و وضعیت شاخصهای اقتصادی در کشور، ازجمله عوامل اثرگذاری است که باعث میشود سمت و سوی قیمت ارز مشخص شود.
وی با بیان اینکه با توجه به توافقات انجام شده و اقداماتی که دولت در بخش داخلی اقتصاد در حال انجام آن است، انتظارات بر این بود که قیمت ارز روند کاهشی داشته باشد اما، این روند برخلاف پیشبینیها حرکت کرد و درحالحاضر شاهد هستیم که قیمت ارز در بازار افزایش یافته است، گفت: در چنین شرایطی باید منتظر ماند تا وضعیت برجام مشخص شود و قیمتها در بازار به ثبات نسبی برسد تا در این راستا نیز هدف دولت یعنی یکسانسازی نرخ ارز نیز محقق شود.
او با تاکید بر اینکه یکسانسازی نرخ ارز نیازمند به ثبات رسیدن بازار ارز و واقعیشدن این نرخ است، اظهار کرد: به نظر میرسید دولت به دنبال این باشد که نرخ ارز را در محدوده ۳۱۰۰ تومان تکنرخی کند اما وضعیت فعلی بازار این پیشبینی را بهم زده و تا زمانی که بازار از یک ثبات برخوردار نشود و به سمت واقعیشدن حرکت نکند نمیتوان سیاست یکسانسازی نرخ ارز را پیاده کرد و این موضوع نیاز به زمان دارد. به گفته عضو انجمن اقتصاددانان ایران، وضعیت فعلی بازار ارز و نوسانات موجود دراین بازار باعث گرانشدن هزینهها و ایجاد تورم در کشور میشود و درنهایت برنامهریزی را برای فعالان اقتصادی و سرمایهگذاران بهم میزند که این به نفع اقتصاد نیست.
حرکت در مسیر یکسانسازی