خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
با تداوم روند کاهش نرخ نفت در بازارهای جهانی علاوه بر نگرانی تحقق نیافتن بودجه ۸۰۳ هزار میلیارد تومانی امسال، دغدغه‌ها برای تعیین نرخ نفت در بودجه ۹۴ نیز افزایش یافته است.در حالی متوسط نرخ هر بشکه نفت در ماه‌های اخیر به حدود ۸۳ دلار رسیده که دولت این رقم را در بودجه سال ۹۳ معادل ۱۰۰ دلار در نظر گرفته بود، بنابراین امکان کسری بودجه در امسال افزایش یافته است. البته دولت تصمیماتی گرفته است تا راهکار مناسبی که منجر به افزایش تورم نشود را برای جبران این مشکل اتخاذ کند. کارشناسان اقتصادی معتقدند که تبعات مختلف کاهش یا افزایش نرخ نفت، به‌طور معمول با چند ماه تاخیر بر بودجه و در نهایت اقتصاد کشور نمایان خواهد شد. از سویی چون قیمت فروش هر بشکه نفت به ارزش ۱۰۰ دلار در بودجه ۸۰۳ هزار میلیارد تومانی امسال در دو تا سه ماه اخیر تحقق نیافته و این نرخ به حدود ۸۰ دلار رسیده است این امر را می‌توان مهم‌ترین عامل در بروز کسری بودجه دولت در سال ۹۳ دانست. برخی از کارشناسان اقتصادی می‌گویند با تداوم کاهش نرخ جهانی نفت پیش‌بینی می‌شود بودجه دولت تا پایان سال با ۱۴ هزار میلیارد تومان کسری مواجه شود.
البته دولت معتقد است که درآمدهای مالیاتی می‌تواند جایگزین خوبی برای درآمدهای نفتی باشد این در حالی است که در سال گذشته علی طیب‌نیا، وزیر امور اقتصادی و دارایی با اعلام اینکه بزرگ شدن اندازه دولت و افزایش درجه آسیب‌پذیری اقتصاد؛ دو چالش وابستگی اقتصاد به نفت است، خواستار جایگزینی درآمدهای مالیاتی به‌جای درآمدهای نفتی شده بود. بر همین اساس ابراهیم رزاقی، اقتصاددان هم در خصوص راهکارهای دولت برای جبران کسری بودجه ناشی از افت نرخ نفت معتقد است که بهترین راهکار برای جبران کاهش درآمدهای نفتی تکیه بر درآمدهای مالیاتی است. وی با تاکید بر اینکه دولت در طرحی ضربتی باید از فعالیت‌های غیرمولد مالیات دریافت کند، اظهار کرد: باید از فعالیت‌هایی نظیر قاچاق کالا و ارز، خرید مسکن و فعالیت‌های غیرمولد مالیات دریافت شود تا بتوان کسری بودجه را به راحتی و تحمل هزینه‌ای کمتر جبران کرد.
نفت ۸۰ دلاری مناسب بودجه ۹۴
علی دینی ترکمانی، یک کارشناس اقتصادی نیز با تاکید بر اینکه منقبض‌کردن بودجه در تضاد با سیاست خارج از رکود است، گفت: از این‌رو باید کسری درآمدهای نفتی با ارتقای پایه‌های مالیاتی و رشد درآمدهای این بخش جبران شود. علی دینی ترکمانی درباره رویکرد تدوین بودجه سال آینده با توجه به کاهش درآمدهای نفتی اظهار کرد: به هرحال درآمدهای ریالی حاصل از فروش ارز نفتی یکی از منابع مهم بودجه است که با کاهش آن به‌طور طبیعی منقبض‌کردن بودجه یکی از راهکارهاست، اما باید توجه داشت که این سیاست با هدف خروج اقتصاد از رکود در تضاد است، بنابراین انقباضی‌بستن بودجه ادامه روند خروج از رکود را منتفی می‌کند. وی با بیان اینکه با کاهش ۲۰ درصدی درآمدهای نفتی باید به جای بودجه انقباضی در فکر افزایش پایه‌های مالیاتی و درآمدهای حاصل از این بخش بود، ادامه داد: به این معنا که بخش‌های معاف از مالیات مشمول پرداخت آن شوند، چرا که درحال‌حاضر ۳۰درصد تولید ناخالص داخلی کشور مشمول بنیادهای معاف از مالیات است که ورود آنها به این بخش می‌تواند تا حدودی منابع نفتی کاهش یافته را جبران کند. این اقتصاددان با تاکید بر اینکه باید در چارچوب قانون فرارهای مالیاتی متوقف شوند، یادآور شد: از سوی دیگر باید سمت هزینه‌های بودجه مورد بازنگری قرار گیرد، به‌طوری که تا حد ممکن ساختار دولت اصلاح، کارآمدتر و بهره‌ورتر شده تا نیاز کمتری به هزینه‌کرد منابع در بخش‌هایی که می‌توانند جزئی از هزینه‌های دولت قرار نگیرند، باشد. دینی ترکمانی خاطر نشان کرد: در کشورهای پیشرفته نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی حدود ۳۰ درصد است که در کشور ما به ۱۰ درصد هم نمی‌رسد، بنابراین اگر نظام مالیاتی اصلاح شود این نسبت به ۱۵ درصد افزایش یافته و به مرور می‌توان به حد استاندارد رسید تا جایگزین مناسب درآمدهای نفتی، مالیات باشد.
نفت به زودی به پایه ۱۰۰ دلار بر نمی‌گردد
این کارشناس اقتصادی همچنین درباره تعیین قیمت نفت در بودجه سال آینده گفت: تجربه گذشته نشان می‌دهد که نوسان قیمت نفت در مقایسه با سایر کالاهای مورد معامله در حد بالایی قرار داشته و سینوسی اما رو به بالاست، بنابراین اگر اکنون در طول چند ماه از بشکه‌ای ۱۰۰ دلار به ۸۵ دلار رسیده، احتمال بازگشت آن به رقم قبلی وجود دارد. دینی ترکمانی با بیان اینکه نمی‌توان پیش‌بینی کرد که نفت چه زمانی و در چه دوره‌ای به قیمت پایه ۱۰۰ دلاری بر می‌گردد، گفت: بعید به نظر می‌رسد که این اتفاق به زودی رخ دهد.
ضرورت ورود سران کشورهای عضو اوپک
در همین حال نماینده سابق ایران در اوپک معتقد است که تنها راه‌حل بازگشت تعادل به بازار نفت، مدیریت عرضه از سوی کشورهای عضو اوپک است و ضروری است که هر چه سریع‌تر جلسات این سازمان در سطح کارشناسی، وزرا و حتی سران کشورها تشکیل شود. سید محمدعلی خطیبی در خصوص برگزاری اجلاس اوپک و کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی اظهار کرد: با توجه به اینکه زمان زیادی به اجلاس اوپک باقی نمانده و اجلاس پیش رو نیز اجلاسی مهم و با درآمد سال آینده همه صادرکنندگان نفت مرتبط است و تصمیمات مهمی نیز باید در این اجلاس گرفته شود بنابراین برگزاری نشست‌ها، رایزنی‌ها، تبادل‌نظرات بین کشورهای مختلف لازم است تا اوپک در اجلاس پیش‌رو به یک تصمیم سریع برسد.
