منابع معدنی جهان در حال کاهش هستند. نخستین نشانه این موضوع، کاهش عیار معادن و پیدا نشدن ذخایر جدید برای جایگزین کردن آنها با معادن قدیمی است.
هر چند این موضوع برای تمام مواد معدنی مشاهده نمیشود، بسیاری از محصولات با آن درگیر هستند؛ بهویژه آنکه معادن کنونی فلزات پرکاربردی مانند مس و طلا تا چند سال دیگر به شدت کاسته میشوند و قیمتهای جهانی محصولات روندی صعودی را در پیش خواهند گرفت. شرکتهای معدنی جهان برای تامین کسری عرضه، چه راهکاری را در پیش خواهند گرفت و چگونه از فرصتهای آینده بازار که ناشی از افزایش شدید قیمتها است، بهره خواهند برد؟ به گزارش صمت، پیش از برداشتن هر قدمی، شرکتهای معدنی باز هم به باطلهها و معادن قدیمی برمیگردند تا از باطلههایی که زمانی رها شده بودند و اکنون ارزش اقتصادی یافتهاند، استفاده کنند. از دیگر راهکارهایی که شرکتهای معدنی مختلف در پی سنجیدن جوانب آن هستند، معدنکاری فضایی است. اما این گزینه هنوز، تبدیل به اولویت شرکتها نشده است. برای معدنکاری در سیارهها و سیارکهای دیگر نیاز به فناوریهای پیشرفته بسیاری وجود دارد و هنوز هم موانع بسیاری از نظر فنی، اقتصادی و حتی قانونی برای این مسئله وجود دارد. کارشناسان معتقدند که شروع این شیوه معدنکاری، تا چند دهه دیگر امکانپذیر نخواهد بود. ضمن آنکه معدنکاری در سیارههای دیگر فقط برای منابع معدنی کممصرف و پرارزش بهصرفه خواهد بود.
نگاه به آبهای آزاد
با وجود آنکه بهرهبرداری از باطلهها و معادن قدیمی، اقتصادیترین راه معدنکاری در سالهای آینده و معدنکاری در فضا، بلندپروازانهترین آنها است، کشورها و شرکتهای معدنی صاحب فناوری به دنبال راههایی عملیتر و زودبازدهتر هستند. یکی از مهمترین انتخابهای آنها، سفر به زیراقیانوسهاست. آنها اکنون که منابع سرزمینشان در حال پایان یافتن است، چشمشان را به آبهای آزاد دوختهاند؛ آبهایی که براساس قوانین بینالمللی متعلق به هیچ کشوری نیست و آنها میتوانند اقدام به بهرهبرداری از این منابع گسترده کنند.
هر چند بسیاری از دانشمندان میگویند که «اطلاعات بشر از کف اقیانوسها بسیار کمتر از اطلاعات آنها از فضاست» به نظر میرسد که فناوری راه استخراج را هموار میکند. تا مدتها به دلیل فشار آب بسیار بالا در عمق زیاد اقیانوسها، محیط به شدت داغ و اسیدی، تاریکی مطلق و مشکلات بسیار دیگر، امکان سفر به کف اقیانوسها وجود نداشت. اما اکنون این آرزو تا حدی به واقعیت نزدیکتر شده است؛ هر چند هنوز هم نمیتوان تا اعماق زیاد اقیانوسها سفر کرد اما احتمال آن بیشتر از قبل شده است. نزدیک به ۱۰ سال است که یکی از شرکتهای معدنی کانادا «ناتیلوس مینرالز» تحقیقات خود را برای استخراج منابع زیر آب شروع کرده است.
منابع معدنی از جمله مس و طلا در بخشهای از اقیانوسها بیشتر مشاهده میشود که در آنها فعالیتهای زیرزمینی و آتشفشانی فعال وجود دارد. در حال حاضر ۲ منطقه از اقیانوسها بیشترین ذخایر طلا و مس را در خود جای دادهاند: نخست میانه اقیانوس اطلس که گسل سراسری آن منابع زیرزمینی را به سطح میآورد و منطقه دوم، آبهای منطقه اقیانوسیه و حوالی استرالیا است. در این منطقه هم به دلیل فعالیتهای زیاد زمین، منابع زیادی را میتوان مشاهده کرد. این منطقه عمق آب بسیاری کمتری نسبت به اقیانوس اطلس دارد و انتظار میرود که فعالیتهای معدنی دریایی آینده در این منطقه تمرکز بیشتری پیدا کنند. این مسئله بهویژه با رونمایی «ناتیلوس مینرالز» از نخستین ماشین معدنکاری آبهای عمیق خود، جدیت بیشتری یافته است.