بررسی وضعیت نرخ سود در بازار پول/ تعدیل انتظارات تورمی جایی برای اعطای تسهیلات با نرخ سود بالا نمی‌گذارد

به گزارش اقتصادنیوز، ایلناز ابراهیمی در پاسخ به این سوال که آیا می‌توان شرایطی را در نظر گرفت که نرخ سود بانکی در یک سطح مشخص حرکت کند و حرکت آن نیز منطقی باشد؟ گفت: از لحاظ اقتصادی این موضوع که یک نرخ مشخص را برای نرخ سود بانکی به عنوان سطح منطقی در نظر بگیریم، کار دقیقی نیست.

او افزود: نرخ سود بانکی بر اساس یک الگوی پویا می‌تواند به صورت روزانه تغییر کند. مخصوصاً در کشورهای در حال توسعه مثل کشور ما که جامعه طبیعتاً شوک‌های مختلف اقتصادی را تجربه می‌کنند و قصد دارند از محل پس‌انداز پولشان مطمئن بوده و درآمدی کسب کنند. یعنی در واقع به سپرده‌های بانکی خود به عنوان منبع کسب درآمد نگاه می‌کنند.

ابراهیمی در ادامه گفت‌وگویش با هفته‌نامه تجارت فردا بیان کرد: بنابراین این روند با برخی کشورها که حاضر هستند برای نگهداری سپرده‌ها حتی هزینه‌ای نیز پرداخت کنند کاملاً متفاوت است. در کشور ما به دلیل سابقه تاریخی که وجود داشته و تورم بالایی که همیشه در آمارها ثبت می‌شد، مردم همیشه از سپرده‌گذاری به عنوان محل کسب درآمد استفاده می‌کردند.

استاد پژوهشکده پولی و بانکی گفت: در واقع ظرفیتی در نرخ سود در کشور وجود ندارد که هر روز تغییر پیدا کند اما طبیعتاً در بازه‌های زمانی سه‌ماهه، شش‌ماهه و یک‌ساله می‌توان از ظرفیت تغییر نرخ سود استفاده کرد. در حال حاضر، در اقتصاد کشور تورم هر ماه در حال کاهش است و بر اساس آخرین آمار منتشر‌شده تورم ۸.۸ درصد در ۱۲‌ماهه منتهی به شهریور است.

او افزود: با توجه به این آمار، منطقی است که نرخ سود بانکی نیز کاهش پیدا کند چون دیگر بازارهای دارایی نیز با کاهش بازدهی مواجه بوده است. درنتیجه نرخ‌ها در بازارها در حال کاهش است. بانک مرکزی نیز با توجه به کاهش نرخ بازدهی نرخ سود را کاهش داده است. اما باید توجه کرد که در بحث کاهش نرخ سود، یک طرف سپرده‌گذاران و وام‌گیرندگان درگیر هستند و از طرف دیگر، بانک‌ها با این مساله روبه‌رو هستند و باید ارزیابی کرد که طرفین تا چه حد تحمل کاهش نرخ بهره را دارند.

ابراهیمی گفت: این یک مساله دیگر است که اقدامات متفاوتی را می‌طلبد که نظام بانکی ما بتواند از این دوره گذار با موفقیت بیرون بیاید. در حال حاضر در واقع سپرده‌هایی وجود دارند که در قالب سپرده‌های چندساله، که با نرخ‌های سود بالا سپرده‌گذاری شدند و بانک‌ها باید بتوانند از محل منابع خود این سودهایی را که تعهد کرده‌اند پرداخت کنند.

او در ادامه بیان کرد: نرخ‌های سود قبلی در سپرده‌های بلندمدت طبیعتاً در سطح بالایی قرار دارد و با این نرخ‌های سود جدید که تعیین ‌شده همخوانی ندارند. در این شرایط بانک‌های ما تقاضای این را دارند که یک فرصت استراحت برای نرخ سود تسهیلات و نرخ سودهای سپرده داده شود که بتوانند در این دوره گذار با موفقیت آن را طی کنند که البته باید سیاست‌های مربوط به آن فراهم شود. بنابراین باید در کاهش نرخ سود بانکی تایید شود که منافع کدام گروه و به چه شکل در نظر گرفته شود، به این منظور که در اقتصاد اختلالی ایجاد نشود.

استاد پژوهشکده پولی و بانکی در پاسخ به این سوال که دوره گذار چه تعریفی دارد و در بانک‌ها و موسسات اعتباری به چه شکل اجرا می‌شود؟‌ گفت: این دوره‌ای است که هنگامی که شما دائماً نرخ سود را کاهش می‌دهید، بانک‌ها بتوانند خود را با این شرایط وفق دهند و منابع خود را مدیریت کنند. سابقاً نرخ سود بانکی بالا بوده است همچنین نرخ تورم بالا بوده و نرخ بازدهی در بازارهای دارایی هم در سطح بالایی قرار داشته بود.