خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
همواره شهرک‌های صنعتی نقش اساسی در ایجاد رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال و برطرف کردن معضل بیکاری در هر استانی بر عهده دارد.
به همین منظور صمت در گفت‌وگو با علیرضا شفیع‌زاده، رییس هیات‌مدیره و مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان چهارمحال و بختیاری با توجه به اینکه امسال با شعار «اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل» از سوی رهبر معظم انقلاب نامگذاری شده به بررسی برنامه‌ریزی‌ها در این شرکت برای امسال پرداخته است.
شهرک‌های صنعتی در اشتغالزایی جوانان چه نقشی دارند؟
شهرک‌های صنعتی تا پایان سال ۹۳، ۳۷هزار و ۵۱۵ نفر اشتغال ایجاد کرده‌اند. این عدد تا پایان سال ۹۲، ۳۵هزار و ۹۷۹ بوده که به عبارتی می‌توان گفت؛ نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴/۳درصد رشد اشتغال داشته‌ایم. میزان سرمایه‌گذاری‌ها هم نشان می‌دهد ۶۲هزار و ۷۹۰میلیارد ریال، کل حجم سرمایه‌گذاری واحدهای به بهره‌برداری رسیده تا پایان سال ۹۳ بوده که تا پایان سال ۹۲، ۴۲هزار و ۸۷۵ میلیارد ریال را به خود اختصاص داده است. این میزان نشان می‌دهد که شهرک‌های صنعتی کشور توانسته ۴۶/۴درصد رشد میزان سرمایه‌گذاری را به ثبت برسانند.
رسیدن به این منظور نیازمند فراهم‌سازی چه جذابیت‌ها و زیرساخت‌هایی است؟
۷۰ درصد واحدهای متوقف شده به دلیل کمبود نقدینگی و ۱۴درصد نیز به دلیل فقدان بازار بوده که مجبور به تعطیلی واحد شده‌اند. نقش کمبود نقدینگی در این شرایط اقتصادی غیرقابل انکار است. در حالی که تنها ۸درصد به دلیل گرانی مواد اولیه و اختلاف بین شرکا و فرسودگی ماشین‌آلات مجبور به تعطیلی واحدهای صنعتی خود شدند.
بر اساس بررسی انجام شده از رویکرد بانک‌ها در قبال واحدهای صنعتی خرد، متوجه شدیم بانک‌ها بنابر یکسری مسائل ارتباط خوبی با این واحدها برقرار نکرده‌اند. در این بررسی این سوال مطرح شد که چرا آنها قدرت چانه‌زنی با موسسات مالی و اعتباری را ندارند؟ این واحدهای صنعتی، طرح‌های خوبی را به بانک‌ها ارائه می‌کنند، اما به‌دلیل نبود پشتوانه مالی نمی‌توانند موفق باشند یا در مثالی دیگر، واحدهای صنعتی با وجود اینکه طرح را به بانک ارائه کرده‌اند، اما چون طرح‌ها نوآوری‌های زیادی در خود گنجانده‌اند و بانک‌ها توانایی بهره‌گیری از کارشناسان خبره را ندارند، در نتیجه در ارزیابی طرح‌ها با مشکل مواجه می‌شوند و ریسک آن را بالاتر از میزان واقعی برآورد می‌کند. البته مسائلی مانند نبود وثیقه نیز برای واحدهای کوچک، مشکل ایجاد کرده است. حال با توجه به همه مسائل یاد شده، صنایع کوچک کشور تحمل نرخ بدهی‌های بانکی تعیین شده از سوی برخی بانک‌ها را نیز ندارند.
کمبود تخصص و پایین بودن مهارت نیروی کار، سطح فناوری و سطح ارزش افزوده، فعالیت مجزا و غیرشبکه‌ای و نبود بخش‌های تحقیق و توسعه از جمله مهم‌ترین مشکلات موجود در مسیر اشتغال صنایع در کشور است که با رفع آن می‌توان زمینه‌ساز ایجاد اشتغال پایدار بود.
نمونه بارز نقش‌آفرینی شهرک‌های صنعتی در اشتغالزایی جوانان کدام است؟
شهرک‌های صنعتی به گونه‌ای طراحی شده‌اند تا علاوه بر رعایت ضوابط و مقررات زیست‌محیطی که یکی از شاخصه‌های مهم سلامت انسانی است، قابلیت سرمایه‌گذاری در بیشتر رشته‌های صنعتی نیز در این شهرک‌ها را ایجاد کنند. در این بین شهرک‌های صنعتی براساس قانون باید تاسیسات زیربنایی لازم برای تولید و همچنین خدمات فنی مهندسی و مشاوره‌ای به تولیدکنندگان ارائه کند.
یکی از مزایای مطلوب استقرار واحدهای صنعتی و تولیدی در شهرک‌های صنعتی مستثنا بودن از قانون شهرداری‌ها و صدور رایگان مجوزهای ساختمان، پایان کار در کوتاه‌ترین زمان ممکن بود و همچنین دیگر نیازی به کسب مجوز جداگانه از اداره‌ها و سازمان‌های متعدد مانند منابع طبیعی، کشاورزی، میراث فرهنگی و… نیست.
تعریف صنایع کوچک و متوسط در میان کشورها و مناطق جهان بسیار متفاوت است. در حقیقت، شرایط اقتصادی و صنعتی حاکم بر هر کشور، معرف صنایع کوچک و متوسط آن است. برخی معیارهایی که به‌طور معمول در تعریف صنایع کوچک و متوسط به کار می‌روند عبارتند از: تعداد کارکنان، میزان سرمایه، حجم دارایی، کل حجم فروش و ظرفیت تولید. اما رایج‌ترین معیار برای تعریف صنایع کوچک و متوسط، تعداد کارکنان است.
بنگاه‌های کوچک از موثرترین عوامل رشد و توسعه سیستم اقتصادی و اجتماعی هر کشوری به شمار می‌رود و مورد توجه کشورهای مختلف قرار گرفته و در سال‌های اخیر اهمیت صنایع کوچک در کشور محسوس‌تر شده است.
تغییر سریع و گسترده فناوری تولید در دهه‌های اخیر و فاصله‌گرفتن از تولید انبوه در صنایع بزرگ و گرایش به تولید انعطاف‌پذیر در صنایع کوچک و متوسط، هرچند توانایی رقابت فعالیت‌های صنعتی کوچک را افزایش داده و منجر به انتقال فعالیت‌های اقتصادی از صنایع بزرگ به سمت صنایع کوچک شده، اما این موضوع به معنای حذف صنایع بزرگ و جایگزینی آن با صنایع کوچک نبوده، بلکه روند حرکت، به سوی تعامل هر چه بیشتر این دو با یکدیگر و در قالب یک زنجیره تولید بوده است به گونه‌ای که تقسیم کار میان صنایع کوچک و بزرگ به شکلی انجام شده که آنها به جای رقابت با هم، یکدیگر را کامل می‌کنند.
بر همین اساس رویکردهای حمایت از بنگاه‌های کوچک و متوسط در شهرک‌های صنعتی، نقش شهرک‌های صنعتی در اشتغالزایی جوانان را بارز می‌کند که باید با لحاظ کردن این امر در اقتصاد کلان کشور و جایگاه بنگاه‌های کوچک و متوسط در کل اقتصاد کشور مورد بررسی، ارزیابی و حمایت قرار گیرد.
ایجاد اشتغال جوانان در شهرک‌های صنعتی با توجه به اهداف برنامه ششم توسعه چه جایگاهی دارد؟
این برنامه با هدف ترغیب و تشویق کارفرمایان و کارآفرینان بخش صنعتی موجود در شهرک‌های صنعتی برای جذب نیروی کار جوان، کاهش نرخ بیکاری و ایجاد اشتغال به نوعی دیده شده و آیین‌نامه اجرایی آن و شیوه معرفی، زمینه‌های کاری اولویت‌دار، نحوه تامین هزینه‌ها پس از تصویب در هیات وزیران اعلام می‌شود.
درباره فضای اقتصادی کشور در پسابرجام باید گفت، با توجه به برنامه ششم، اکنون کشور وارد مرحله جدید مدیریت و اقتصاد نوین شده و باید نگاه و تفکر مدیریت سنتی در بخش‌های مختلف در زمان تحریم را کنار گذاشته و در پساتحریم، ساختارهای متناسب با این فضا ایجاد و برنامه‌ریزی شود.
در مناطق محروم و کمتر توسعه‌یافته اشتغالزایی جوانان در شهرک‌های صنعتی چه اهمیتی دارد؟
اگر یک نسخه واحد در شهرک‌های صنعتی مناطق برخوردار و کمتر توسعه‌یافته و محروم در نظر گرفته شود، کار صحیحی نیست زیرا بیشتر مطلوبیت شهرک‌های برخوردار، باعث جذب سرمایه‌گذار در آن منطقه است. در این زمینه امیدواریم براساس طرح آمایش بنابر مزیت‌های منطقه‌ای بتوانیم از فرصت‌هایی که در مناطق محروم و کمتر توسعه‌یافته است برای توسعه اقتصاد و اشتغال منطقه استفاده کنیم.
توسعه‌یافتگی بخش عمده کشور به دلیل ایجاد صنایع کوچک و بنگاه‌های اقتصادی است، پس شکل‌گیری این بنگاه‌ها و صنایع کوچک که هر فرد با سرمایه اندکی می‌تواند به ایجاد آنها اقدام کند از جمله موارد رفع محرومیت و ایجاد اشتغال برای جوانان است.
نوآوری و ارتقای صنایع کوچک بیشتر از صنایع بزرگ است پس صنایع کوچک نقش مهمی در حوزه ایجاد اشتغال در مناطق محروم دارند.
شهرک صنعتی یکی از بخش‌های مهم اقتصاد ایران است که مورد توجه مسئولان است. شهرک‌های صنعتی قابلیت‌های بالا برای رفع مشکل بیکاری، توزیع درآمد و کاهش شکاف مناطق شهری و روستایی را دارند. بیشتر مولفه‌های توسعه اقتصادی مانند رضایت از شغل، وضعیت درآمدی و پس‌انداز، تنوع و ایجاد فرصت‌های شغلی و تمایل به ماندگاری در روستا، امید به پایداری شغلی را نشان می‌دهد.
به همین منظور در زمینه کاهش فقر روستایی، افزایش فرصت‌های شغلی، تامین حداقل نیازهای عمومی و برای حصول به اشتغال پایدار و امنیت غذایی و زندگی مطمئن باید به صنعتی کردن روستا و ایجاد شهرک و نواحی صنعتی اهتمام ورزید.
ایجاد شهرک‌های صنعتی در نواحی روستایی می‌تواند در تعدیل مشکلات و تامین اشتغال و درآمد برای روستاییان بسیار موثر باشد. درحال‌حاضر تامین اشتغال در نواحی روستایی به وسیله بخش کشاورزی، بدون کمبود عوامل تولیدی مانند آب و خاک با مشکل روبه‌رو است و این کمبود عامل مهاجرت‌های بی‌رویه روستایی شده است.
توجه به توان روستایی صنایع برای کارآیی محیط روستا بسیار موثر است زیرا توسعه روستایی فقط توسعه کشاورزی نیست و توسعه کشاورزی یکی از زیربسته‌های این توسعه به شمار می‌رود پس می‌توان گفت توسعه شهرک‌ها و نواحی صنعتی یک نیاز ضروری است. البته گستردگی فعالیت‌های این صنعت جدید جهانی، در ۳ قلمرو اقتصادی، اجتماعی و اکولوژیکی قابل تامل است.
شهرک‌ها و نواحی صنعتی می‌توانند آغازگر مسیرهای توسعه باشند. از نتایج شکل‌گیری شهرک‌ها و نواحی صنعتی افزایش آگاهی‌های توسعه، افزایش تولیدات، هماهنگ‌کننده فرآیندهای توسعه و بکارگیری نیروی انسانی است.
البته اینک که رهبر معظم انقلاب سال ۱۳۹۵ را سال «اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل» نامگذاری کرده‌اند، همگان باید در محقق کردن این شعار با همسویی و همفکری، همبستگی نوینی را شکل دهند. بی‌تردید مولفه‌های تحقق اقتصاد مقاومتی در دستور کار خانواده صنعت قرار گرفته و این در حالی است که این مهم ارتباط تنگاتنگ و به نوعی تکمیل‌کننده با شعار سال دارد.
به‌طور حتم برنامه‌های لازم برای محقق شدن شعار سال در صنعت نیز پیگیری خواهد شد تا فرمایش‌های رهبر معظم انقلاب در حد شعار باقی نماند. حال آنکه اقدام و عمل از مولفه‌ها و شاخص‌های اصلی اقتصاد مقاومتی است که امید است با درایت کامل در به سرانجام رساندن آن، خانواده صنعت با نگرشی یکپارچه قدم بر‌خواهد داشت. امید است در سایه فرامین رهبر معظم انقلاب، تدابیر آگاهانه دولت، توصیه‌های ریاست‌جمهور، اتحاد و همدلی مدیران، مسئولان و کارشناسان صنعتی در امسال بتوانیم باعث رشد و شکوفایی در زمینه اقتصادی پایدار در کشور و به موجب آن رفع بیکاری و توسعه اشتغالزایی و نیز برطرف کردن مشکلات و کمبود‌ها باشیم.
