پانزدهمین سال از هزاره سوم میلادی نیز به پایان رسید تا پانزدهمین کارنامه سالانه بازارهای جهانی قابل بررسی باشد. فلز زرد در سال ۲۰۱۵ برای سومین سال پیاپی با افت روبهرو شد تا برای اولینبار در ۱۷ سال گذشته، هتتریکی نزولی را به ثبت رسانده باشد. هر اونس طلا که سال ۲۰۱۵ را در محدوده ۱۱۸۰ دلار آغاز کرده بود، در پایان فعالیت بازارها در روز پنجشنبه ۳۱ دسامبر روی قیمت ۱۰۶۱ دلار ایستاد تا در سال گذشته میلادی ۳/ ۱۰ درصد از ارزش خود را از دست داده باشد. اونس طلا که ۳۱ دسامبر سال ۲۰۱۴ روی قیمت ۱۱۸۲ دلار ایستاده بود، پنجشنبه هفته گذشته تا بهای ۱۱۵۷ دلار هم پایین رفت اما در نهایت افت سالانه ۱۲۱ دلاری را برای خود رقم زد. اکنون در حالی که برخی از احتمال حرکت اونس به سوی مرز ۱۰۰۰ دلار در سال ۲۰۱۶ میلادی خبر میدهند، برخی دیگر به قدرت گرفتن دوباره طلا امید بستهاند.
مهمترین عواملی که در سال ۲۰۱۵ روی طلا فشار وارد میکردند، در سال ۲۰۱۶ پابرجا خواهند ماند گرچه تا حدی از شدت آنها کاسته خواهد شد. مهمترین مساله سال گذشته میلادی، موضوع افزایش نرخهای بهره در ایالات متحده بود. احتمال این اتفاق که از ابتدای سال ۲۰۱۵ بازارها را درگیر خود کرده بود، ماهها به تقویت دلار و تضعیف طلا منجر شد. حالا انقباضی شدن سیاست پولی فدرال رزرو همچنان بهعنوان عامل تقویت دلار و تضعیف طلا عمل خواهد کرد، اما روند کند این انقباض میتواند دلار را از اوجگیری و طلا را از سقوط دوباره بازدارد. اکنون که نرخهای بهره آمریکا پس از حدود یک دهه رو به رشد دارد، امید به تکمیل احیای بزرگترین اقتصاد جهان، تقاضای طلا بهعنوان سرمایه امن را کاهش خواهد داد و قوی ماندن دلار، کل کالاهای پایه را تحت فشار نگه خواهد داشت. رهبر بازار کالاهای پایه یعنی نفت خود عامل مهم دیگری برای تضعیف طلا است. بهای نفت خام که در سال ۲۰۱۵، سقوط شدیدی را تجربه کرده، احتمالا در سال ۲۰۱۶ نیز به ضعف ادامه خواهد داد. در ماههای گذشته، رشد شاخص دلار و افت بهای نفت خام مهمترین عوامل خارجی کاهشی در بازار فلزهای گرانبها بودهاند. همکاری این عوامل ضد طلا میتواند به معنای حرکت اونس به سوی مرز ۱۰۰۰ دلار باشد، اما عواملی نیز هستند که «افزایشی»های بازار طلا را خوشبین نگه داشتهاند.
سومین سال افت
بهای اونس طلا در سال ۲۰۱۵ با ۱۲۱ دلار افت به عدد ۱۰۶۱ دلار رسید تا سومین سال پیاپی افت این کالای گرانبها رقم بخورد. آخرینبار در سالهای ۱۹۹۶، ۱۹۹۷ و ۱۹۹۸ میلادی بود که اونس سه افت سالانه متوالی را تجربه کرد. اونس طلا در سال ۲۰۱۳ حدود ۲۸ درصد از ارزش خود را از دست داد. این روند در سال ۲۰۱۴ بسیار آرامتر دنبال شد و در این سال حدود ۸/ ۱ درصد از ارزش طلا از دست رفت. در سال گذشته میلادی نیز بیش از ۱۰ درصد از ارزش فلز زرد از دست رفت تا سال ۲۰۱۵ صاحب یک رکورد ۱۷ ساله شود.
اونس طلا در حالی سال ۲۰۱۵ را در محدوده ۱۱۸۰ دلاری آغاز کرد که پایان سیاست «تسهیل کمی» بانک مرکزی آمریکا در اکتبر سال ۲۰۱۴، بازارها را در انتظار انقباضی شدن سیاست پولی مهمترین بانک مرکزی دنیا قرار داده بود. این انتظار نه تنها دلار را تقویت و طلا را تضعیف کرد بلکه ابهامی درازمدت را درباره زمان افزایش نرخهای بهره شکل داد. از ماه ژوئن که انتظارها از کمیته بازار آزاد فدرال رزرو بالاتر رفت، بازارها نیز واکنشهای متناسبی نشان میدادند، اما تصویب افزایش نرخ بهره وجوه فدرال تا آخرین نشست این کمیته به درازا کشید. آخرین نشست کمیته بازار آزاد فدرال رزرو در سال ۲۰۱۵ میلادی در میانه دسامبر برگزار و تاییدکننده افزایش نرخهای بهره در آمریکا شد اما بیشتر بازارها چنان ماهها خود را با این احتمال تطبیق داده بودند که پس از این اتفاق، واکنش قابل ملاحظهای از خود نشان ندادند. اونس که ماهها تضعیف شده بود، پس از افزایش نرخهای بهره نیز تحت فشار ماند، گرچه از میانه کانال ۱۰۰۰ دلار به پایین کشیده نشد.