میدان گازی «فرزاد ب» در سالهای گذشته بحثهای بسیاری را به خود اختصاص داد.
این میدان را کنسرسیومی به رهبری شرکت «او ان جی سی ویدش» هند در سال۱۳۸۷در بلوک فراساحلی فارسی (بینالود) در خلیجفارس کشف کردند. این میدان، یکی از بزرگترین منابع گازی است که تاکنون هند در خارج از این کشور کشف کرده است. قرار بود شرکتهای هندی، پس از اکتشاف، توسعه آن را برعهده گیرند، اما پس از تشدید تحریمها، فعالیت خود را در ایران متوقف کردند.
با رفع تحریمها، هندیها بار دیگر خواستار توسعه میدان گازی «فرزاد ب» شدند. بر اساس توافق هند و ایران قرار بود هندیها ابتدا پیشنهاد فنی و سپس پیشنهاد مالی خود برای توسعه این میدان را ارائه کنند که بر اساس گفتههای مسئولان وزارت نفت ایران، پیشنهادهای مالی طرف هندی، با موافقت روبهرو نشد. چند سال، بحث و مذاکره به منظور توسعه این میدان نتیجه مناسبی برای هندیها دربر نداشت؛ بنابراین آنها به برخی تهدیدها روی آوردند. در پی اختلاف میان دهلی نو و تهران بر سر توسعه این میدان گاز طبیعی، خبرهایی منتشر شد مبنی بر اینکه هند قصد دارد خرید نفت از ایران را یک چهارم، نسبت به سال میلادی گذشته کاهش دهد. براساس خبری که خبرگزاری رویترز منتشر کرد و به گفته منابع آگاه از قراردادهای برنامهریزی شده، با کاهش حجم خرید، هند در پی آن است که میزان واردات نفت ایران در سال مالی جاری را به ۳۷۰۰ هزار بشکه در روز برساند. پیش از کاهش حجم واردات، هند تهدید کرده بود اگر حقوق توسعه میدان گاز طبیعی «فرزاد ب» به کنسرسیوم هندی اعطا نشود، به پالایشگاههای دولتی شامل هندوستان پترولیوم، بهارات پترولیوم، پالایشگاه و پتروشیمی مانگلور و شرکت نفت هند دستور خواهد داد خرید نفت از ایران را کاهش دهند. حجم گاز درجای میدان گازی «فرزاد ب» بیش از ۲۱۱ تریلیون فوت مکعب برآورد شده که ۱۲/۵تریلیون آن قابل استحصال است و براساس برنامه قرار است با توسعه میدان در فاز نخست از این میدان روزانه ۱/۱میلیارد فوتمکعب گاز تولید شود. همچنین میدان فرزاد دارای دو بخش(بی) و (ای) است که سهم ایران از «فرزاد ب» که از نظر ترکیبات گازی وضعیت مطلوبی دارد ۸۰درصد و از فرزادای هم که این ویژگی را ندارد ۲۰درصد است.
نحوه توسعه میدان فرزاد
بحث توسعه میدان گازی «فرزاد ب» اما برای وزارت نفت موضوعی نیست که به راحتی از آن گذشت و تن به تهدیدهای طرف هندی بدهند. چندی پیش علی کاردر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در گفتوگویی خبر از آمادهسازی اسناد برای توسعه میدان گازی «فرزاد ب» به صورت (ایپیسیاف) داده است. کاردر درباره برنامه وزارت نفت به منظور توسعه میدان گازی «فرزاد ب» توضیح داده است: برای توسعه این میدان پکیجهای مستقلی به صورت (ایپیسیاف) (مهندسی، تامین کالا و ساخت، اجرا و تامین مالی) در بازار عرضه میشود. برای این اقدام با یک مشاور وارد مذاکره شدهایم و این مشاور در حال آمادهسازی اسناد مربوط است. همچنین اگر هندیها باز هم اظهار علاقه کنند و بتوانند مشکلات خود را در زمینه مالی برطرف کنند، مذاکره با آنها را متوقف نمیکنیم.
به گزارش صمت، کاردر به تازگی هم در یک نشست خبری درباره توسعه میدان فرزاد (ب) گفته است: برای توسعه این میدان مشاور در نظر میگیریم و توسعه این میدان با عنوان (ایپیسیاف) به بازار ارائه میشود، در واقع مدل توسعه این میدان تغییر کرده است. البته همچنان آمادهایم که این میدان را با مدل قراردادهای جدید نفتی توسعه دهیم و چنانچه درخواستی در این زمینه باشد میپذیریم چراکه راهحل گاز این میدان (الانجی) است. محمد مشکینفام، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس نیز درباره نحوه توسعه میدان فرزاد، گفته است: شرکت پتروپارس مشاور توسعه این میدان نیست بلکه به صورت (امسی) کمک میکند. میدان فرزاد شبیه به پارس جنوبی نیست و باید درباره آن طراحی پایه انجام شود. به گزارش صمت، مشکینفام افزود: گزینههای مختلفی برای گاز خروجی میدان فرزاد وجود دارد که گاز این میدان به شبکه منتقل شده یا تبدیل به (الانجی) شود. همه این موارد باید مورد بررسی قرار بگیرد تا بهترین گزینه انتخاب شود.در ابتدا با شرکت پتروپارس قرارداد (امسی) را امضاء میکنیم و سپس شرکتهای بینالمللی که در زمینه تولید گاز فعالیت کردند را انتخاب میکنیم و بعد توسعه این میدان به صورت پکیجهای (ایپیسیاف) به بازار ارائه میشود. وی با تاکید بر اینکه توسعه «فرزاد ب» در اولویت قرار دارد، توضیح داد: عمده گاز در «فرزاد ب» است. ۸۰درصد گاز در «فرزاد ب» و تنها ۲۰ درصد گاز در «فرزاد ای» قرار دارد به همین دلیل اولویت توسعه با «فرزاد ب» است.