خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
جشن سده در کرمان
کرمانی‌ها به رسم دیرینه خود شامگاه دهم بهمن ماه جاری صدمین روز زمستان از تقویم کهن مصادف با روز مهرایزد را با برپایی آیین سده سوزی جشن می‌گیرند.
به گزارش خبرنگار مهر، برگزاری جشن‌های مختلف در میان ایرانیان از جایگاه خاصی برخوردار بوده؛ جشن‌هایی با یک ویژگی مشترک و آن اینکه همگی در پیوند با پدیده‌های طبیعی، کیهانی و اقلیمی بوده‌اند. از جمله آن، آیین سده سوزی بوده که با سرور و شادی که به همراه دارد، نمونه کامل یک جشن اصیل و تمام عیار ایرانی است.
به گواه متون تاریخی، سده جشن پیدایش آتش است. روایات متعددی هست درباره دلیل برگزاری این جشن توسط ایرانیان باستان؛ در برخی از روایات تاریخی آمده است که چون صد روز که از زمستان بزرگ می‌گذشت ایرانیان جشن سده را برپا می‌کردند (در تقویم کهن ایرانیان مهرآیین، زمستان ۱۵۰ روزه و تابستان ۲۱۰ روزه بوده است. از ابتدای زمستان (اول آبان ماه) تا ۱۰ بهمن که جشن سده است، ۱۰۰ روز و از ۱۰ بهمن تا نوروز و اول بهار ۵۰ روز و ۵۰ شب بوده است).
آنها بر این باور بودند که در این زمان، اوج و شدت سرما سپری شده، به همین دلیل همه در دشت و صحرا گرد هم جمع شده و تلی بزرگ از خار و خس و هیزم فراهم می‌کردند و با فرارسیدن تاریکی شب، آتش می‌افروختند. به اعتقاد ایرانیان باستان، این کار، بازمانده سرما را نابود می‌کرده است.
فردوسی اما، برگزاری جشن سده را از زمان هوشنگ شاه دانسته و در این باره گفته: «هوشنگ پادشاه پیشدادی، که شیوه کشت و کار، کندن کاریز و کاشتن درخت را به او نسبت می‌‌دهند، روزی در دامنه کوه ماری دید و سنگ برگرفت و به سوی مار انداخت و مار فرار کرد. اما از برخورد سنگها جرقه‌ای زد و آتش پدیدار شد.»
خلف تبریزی نیز در کتاب «برهان قاطع» آورده است که «کیومرث به یمن وجود سه فرزند اناث و ذکور خود جشنی بزرگ برپا کرد و آتشی بزرگ برافروخت و مردم ایران زمین را مهمان کرد به این دلیل این روز را سده می‌گویند». ایرانیان باستان بر این باور بودند که در این شب ستاره گرما به زمین آمده و دل زمین گرم می‌شود.