تالوس اولورانیپا / منبع: بلومبرگ
آنجلا گریلینگ کین / منبع: بلومبرگ
رفع تحریمها علیه ایران به عنوان بخشی از مذاکرات هستهای با قدرتهای جهانی ممکن است یک منبع درآمد مهم برای شرکتهای اروپایی و آسیایی باشد اما این مساله چندان برای شرکتهای آمریکایی صادق نیست. تصمیمات اتخاذ شده روز ۱۶ ژانویه در وین شماری از محدودیتهای ایالات متحده را در معاملات تجاری با ایران به جا گذاشت. این ممنوعیتها به علت برنامه موشکی بالستیکی ایران است که هر نوع تجارت آمریکا با ایران و ۷۷ میلیون جمعیت آن را ممنوع خواهد کرد. یک استثنا در این زمینه شرکت بوئینگ و دیگر سازندگان هواپیماها و بخشهای تجاری است. آنها اختیاری برای انجام سریع تجارت با ایران خواهند داشت و بهاین ترتیب ایران به ناوگان هواپیماهای فرسوده خود قدرت تازهای خواهد بخشید.
برای دیگر شرکتها، در مورد خدمات مالی به طور خاص، مذاکره تنها تحریمهای تحمیلشده به ایران در مورد برنامه هستهایاش را لغو میکند و به ممنوعیت جامع بر تجارت ایالات متحده و سرمایهگذاری این کشور که از سوی دولت کلینتون در سال ۱۹۹۵ تصویب شد، اعتنایی ندارد. مجید رفیعزاده، رئیس مرکز شورای بینالمللی آمریکا در امور خاورمیانه و شمال آفریقا میگوید « قانون جامعی که به شرکتهای آمریکایی امکان دهد به این زودی در ایران فعالیت کنند وجود ندارد و این امر شرکتهای آمریکایی را به بزرگترین بازندگان مذاکرات هستهای تبدیل خواهد کرد». توافق با آمریکا و پنج قدرت دیگر جهانی در ماه جولای، پس از آن انجام شد که روشن شد تهران اقداماتی در جهت توسعه سلاحهای هستهای انجام نداده است و تصمیم گرفته شد تا تحریمهای مرتبط با برنامه هستهای ایران برداشته شود. این امر پس از بیش از یک دهه تحریم، ورود ۴۰۶ میلیارد دلار را برای اقتصاد ایران برای سرمایهگذاری تسهیل میکند.
پیچیده و پرمخاطره
اما این توافق هستهای رابطه ایران-آمریکا را که با تسخیر سفارت آمریکا در تهران در سال ۱۹۷۹ قطع شده بود، اصلاح نمیکند. ژوان زارات یک فرد ارشد در کاخ سفید و بخش خزانهداری در دولت جرج دبلیو بوش میگوید: «تحریمهای ایران موجب شده است تجارت با این کشور پیچیده و پرمخاطره شود. هر شرکتی که وارد ایران میشود باید طیفی از ریسکهای تجاری را بپذیرد و این فقط شامل ریسکهای شناخته شده نخواهد بود.»