کنسرو از انواع مرغوب ماهی تن استفاده میکنند و در بیشتر انواع کنسرو ماهی تن موجود در بازار، ماهیهای تن ارزانتر استفاده میشود اما با قیمت ماهی «گیدر» برای مصرفکننده تمام میشود. او اضافه میکند: در ایران از ۴ نوع ماهی تن استفاده میشود؛ «گیدِر»، «زرده»، «اَسبَک» و «هَوور» که به ترتیب گرانترند.
تامین داخلی ۸۰ درصدی قوطی
گفتههای دبیر سندیکای صنایع کنسرو ایران در حالی بیان میشود که به نظر میرسد کنترل دقیقی بر تولید تن ماهی در کشور انجام نمیشود. موضوعی که فراز مصطفایی، مدیر تامین شرکت فانوس چابهار، تولیدکننده انواع تن ماهی در گفتوگو با صمت آن را رد میکند و میگوید: به عنوان یکی از اصلیترین تولیدکنندگان تن ماهی که حدود ۲۰ درصد از بازار را در اختیار داریم میگویم این موضوع درباره شرکتهایی که زیرنظر سندیکای صنایع کنسرو ایران قرار دارند صحت ندارد. او ظرفیت تولید این شرکت را حدود ۸ تا ۱۰ میلیون قوطی محصول عنوان میکند و ادامه میدهد: البته این تعداد تنها در تن ماهی خلاصه نمیشود بلکه کنسرو لوبیا و رب را نیز در بر میگیرد. مصطفایی با بیان اینکه در تولید این محصولات توجه ویژهای به صادرات میشود توضیح میدهد: برای مثال بازار عراق یکی از بازارهایی است که تمرکز ویژهای روی آن وجود دارد به طوری که در سال گذشته حدود ۱۰ میلیون دلار صادرات از این شرکت انجام شد. بنابراین کیفیت محصولات بهگونهای است که اجازه ریسک به تولیدکننده نمیدهد. وی با اشاره به اینکه در سالهای اخیر به علت تحریمها در تامین قوطیهای کنسرو با مشکلاتی روبهرو بودهایم، اظهار میکند: در بحث تامین قوطیهای آسان بازشو به علت تحریمها، منابع تامین این قوطیها را از دست دادیم. اما درحالحاضر وضعیت تولید داخلی قوطی کنسرو، بهبود یافته و حدود ۸۰ درصد قوطیهای کنسرو از داخل تامین میشود.
ظرفیت خالی ۵۰ درصدی
اما مهران میرمحمد، مدیر بازاریابی و فروش شرکت محصولات دریای جنوب، یکی دیگر از تولیدکنندگان تنماهی درباره وضعیت صنعت تنماهی در کشور به صمت میگوید: درحالحاضر توان تولید روزانه ۱۰۰ هزار قوطی تن ماهی وجود دارد اما با توجه به شرایط بازار روزانه تنها بین ۴ تا ۵ هزار قوطی تن ماهی تولید میشود که میتوان گفت با ۵۰ درصد ظرفیت درحال تولید هستیم. میرمحمد با اشاره به دلایل کاهش تولید اظهار میکند: مهمترین دلیل، گرانبودن ماهی است و با کاهش قدرت خرید مردم، دیگر ماهی در سبد مصرف خانوار جای چندانی ندارد. تنماهی نیز جای مانور برای تولیدکننده در تغییر قیمت نمیگذارد زیرا از گوشت خالص با بهترین کیفیت تهیه میشود. وی درباره نوع ماهیهای استفاده شده در تن نیز اظهار کرد: نام صنعتی ماهیتن، ماهی «گیدر» است که نام محلی آن «هوور» بوده و در داخل ایران بسیار کم وجود دارد. فصل صید این ماهی در نیمه دوم سال بوده و فوق العاده محدود است که دلیل آن نیز صید سنتی این ماهی در ایران است. در نتیجه به ناچار برای حفظ کیفیت محصولات تنها ۵ درصد از ماهی داخلی استفاده شده و بیشتر ماهیها از کره وارد میشود بنابراین به ما حق بدهید که چندان تمایلی برای عرضه تن ماهی به قیمت زیر بازار در فروشگاهها نداشته باشیم.
سخن آخر اینکه
گرچه شکی در صحت گفتههای تولیدکنندگان تن ماهی وجود ندارد اما بررسیهای بازار نشان میدهد درحالحاضر تعدادی نشان تجاری بدون ثبت در زمینه تولید تن ماهی در کشور فعال است، تولیدکنندگانی که زیر نظر سندیکای صنایع کنسرو ایران قرار ندارند و با سوءاستفاده از شرایط بازار و میزان استقبال مردم از این محصول میکوشند تا هر روز سود بیشتری به جیب بزنند.