خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
چرا ترکیه به عنوان مدلی موفق در صنعت خودرو برای الگوپذیری خودروسازان داخلی معرفی می‌شود؟
ظرفیت‌های صنعت خودرو و بازار ایران از بسیاری جهت‌ها شبیه ترکیه است. من در جلسات مختلف خدمت همکاران و کارشناسان وزارت صنعت، معدن و تجارت گفته‌ام که اگر می‌خواهیم در صنعت خودرو به جایگاه مناسبی برسیم، باید مسیری را برویم که ترکیه از چند دهه قبل شروع کرده و البته موفق هم شده است. هدف‌هایی که برای صنعت خودرو ایران برای سال ۱۴۰۴ تعیین کرده‌ایم، کم و بیش مشابه عدد و رقمی است که ترکیه در حال‌حاضر به آن رسیده است.
خودروسازان داخلی چگونه می‌توانند به جهشی صادراتی برای رونق این صنعت دست‌یابند؟
اگر قصد داریم در زمینه صادرات به سرعت موفق شویم، باید ایران را مانند ترکیه به پایگاهی صادراتی و تولیدی نشان(برند)های مطرح جهانی تبدیل کنیم. در این صورت می‌توان شاهد فروش خودروهای تولیدی ایران در شبکه جهانی این نشان(برند)ها بود. خوشبختانه وزیر صنعت، معدن و تجارت درک درستی از تصویر کلی صنعت خودرو ایران دارد و اصرار وی بر سرمایه‌گذاری مشترک نشان(برند)های مطرح برای تولید خودرو و صادرات ۳۰ درصدی قابل تقدیر است اما در این میان جذب سرمایه‌گذار و تشویق آنها به انتقال سرمایه و فناوری نیازمند زیر ساخت‌های قانونی، فناوری، بانکی، حمل‌ونقل، گمرکی، مالیاتی، امنیتی، اجتماعی و سیاسی است. بی‌شک شرکت‌های خارجی تمام این فاکتورها را به دقت تحلیل می‌کنند و سپس در زمینه سرمایه‌گذاری تصمیم می‌گیرند.
تولید خودروهای تجاری داخلی از مزیت‌های رقابتی برای توسعه این صنعت و همچنین صادرات آن برخوردار است؟
ایران می‌تواند پایگاه بسیار مهمی برای تولید خودروهای تجاری چه با نشان(برند) خارجی و چه نشان(برند) داخلی باشد. تولید خودروهای تجاری هم برای اقتصاد کشور که در حال توسعه است، می‌تواند نقشی حیاتی ایفا کند نیز برای صادرات، به‌گونه‌ای که بتوانیم محصولات با قابلیت رقابت تولید و عرضه کنیم. اگر درصدد ایجاد نشان(برند) هستیم، سرمایه‌گذاری به جای خودروهای سواری باید روی خودروی تجاری باشد زیرا در این بخش از لحاظ مختلف مزیت داریم. این درک درست، قبل از انقلاب و با ایجاد شرکت ایدم به عنوان تولیدکننده موتورهای دیزل مرسدس، شرکت تراکتورسازی تبریز و تولید موتورهای فرگوسن، شرکت چرخشگر در ابتدا برای مونتاژ تولید موتور لیلاند دیزل و بعدها تولید انواع گیربکس خودروهای تجاری و محورسازان و… وجود داشت اما در دهه ۶۰ و ۷۰ به‌دلیل تمرکز بر خودروی سواری از توسعه صنعت خودروهای تجاری و زیرساخت‌های آن‌که برخلاف خودروی سواری می‌تواند کالای راهبردی تلقی شود، غافل ماندیم.
کشور ایران از لحاظ موقعیت جغرافیایی و ظرفیت‌های داخلی یکی از جذاب‌ترین کشورها برای سرمایه‌گذاری در زمینه تولید کالا و صادرات آن است. خودروسازان داخلی با برخورداری از این مزیت‌ها، مسیر پیچیده‌ای برای توسعه درپیش ندارند. برنامه‌ریزی درست و شفاف، حمایت از تولید با ایجاد زمینه‌های رشد و توسعه پایدار وظیفه دولت و وظیفه ملی ماست. آینده از آن کشورهایی خواهد بود که به توسعه اقتصادی پایدار مبتنی بر تولید و محیط‌زیست سالم دست پیدا کنند.
در حال‌حاضر هزینه‌های بسیار حمل‌ونقل و همچنین نبود نمایشگاه‌های منسجم و دائمی یکی از چالش‌های صادرات خودرو مطرح می‌شود. اکنون که تحریم‌های اقتصادی علیه ایران برداشته شده، چگونه می‌توان بر این مشکلات غلبه کرد؟
توسعه صادرات نیازمند زیرساخت مناسب است. با برداشته شدن تحریم‌ها و با دسترسی به شبکه بانکی بین‌المللی، خطوط کشتیرانی و تلطیف فضای سیاسی و بهبود تصویر ایران در سطح بین‌الملل و با راهبرد درست صنعتی، امید می‌رود بتوانیم صادرات خودرو را گسترش دهیم. البته نباید فراموش کرد که در ایران زیرساخت‌های حیاتی برای توسعه اقتصادی پایدار مبتنی بر تولید، صادرات کالا و خدمات دچار نقایص و ضعف‌هایی اساسی است که دولت باید براساس شرایط جدید پساتحریم این زیرساخت‌ها را اصلاح کند. شفافیت و ثبات در قوانین، مقررات و سیاست‌های کلان اقتصادی، کاهش تنش‌های سیاسی و بین‌المللی، توسعه حمل‌ونقل و سیستم بانکی ازجمله مهم‌ترین نیازمندی‌های یک تولید رقابتی است که باید از سوی دولت تامین شوند. در حال‌حاضر تولیدکنندگان ایرانی در صنایع مختلف با وجود این ضعف‌ها دارای چالش‌های اساسی در زمینه تولید هستند که دست آنها را برای برنامه‌ریزی درازمدت بسته است. بحث‌هایی مانند نبود نمایشگاه دائمی و مانند آن در درجه‌های بسیار پایین‌تری از اهمیت نسبت به مسائل کلان اشاره شده قرار می‌گیرند.
