خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
من اسدالله عسگراولادی، یک کاسب جزء هستم.» مجتهد تجارت یا کاسب جزء این تاجر خوش صحبت وقتی شکسته نفسی را کنار می گذارد تعاریف دیگری از خود دارد. او در یک گفتگو خود را «امپراطور» معرفی کرده بود و در گفتگویی دیگر خود را مجتهد تجارت خوانده بود. یک بار گفته است که «من میلیاردر نیستم» یک جای دیگر گفته «به میلیارد بودنم افتخار می کنم.» این هم از خصلت های تاجر کهنه کار است. البته او به مانند بسیاری از هم نسلانش اهل پنهان کردن پولداری اش نیست. حتی تلاش زیادی می کند تا نگاه نامهربانانه به سرمایه داران را از میان ببرد. شاید به همین دلیل باشد که از دیگر تاجران و سرمایه دارانی که حتی اوضاع بهتری نسبت به او دارند، بیشتر بر سر زبان ها افتاده است هرچند فعالیت های انقلابی و سیاسی حاج اسدالله و برادر بزرگترش حاج حبیب الله اصلی ترین دلیل شهرت او به شمار می رود. نقطه شروع خانواده اسدالله عسگراولادی نه تنها پولدار نبودند که در سطح پایین تر از متوسط قرار داشتند. پدر خانواده عطاری داشت. سه پسر خانواده از همان دوران نوجوانی کار در بازار تهران را آغاز کردند. اسدالله روزها با دوچرخه هم کار می کرده و شب ها به سفارش مادر درس می خوانده. کنکور آن سال ها او را به رشته ادبیات دانشگاه تهران می رساند تا همزمان کلاس های اقتصاد و حقوق را هم در دانشکده های مجاور تجربه کرده باشد. اسدالله عسگراولادی اما نابغه تجارت شد تا نخبه علمی. خودش می گوید: کارم را از صفر شروع کردم. اولین حقوقی که در دوره شاگردی گرفتم روزی ۲ ریال بود که می‌شد ماهی شش تومان. اولین تجارتم را با خرید یک کیسه کنجد به قیمت ۵۳ تومان از بازار تهران شروع کردم و آن کیسه کنجد را به نانوایی محل به قیمت ۷۰ تومان فروختم و این اولین سود من در تجارت بود که سال ۱۳۲۷ رقم خورد. تا سال ۱۳۳۴ کارمند بودم و در یک شرکتی کار می‌کردم که فعالیتش در زمینه صادرات بود. به صادرات علاقه‌مند شدم اما پول نداشتم. تنها دارایی‌ام خانه‌ای بود که در خیابان شهید مصطفی خمینی به مبلغ ۵۶۰۰ تومان خریده بودم. در آن خانه من و دو خواهر و پدر و مادرم زندگی می‌کردیم. اولین ماشینم که در سال ۱۳۳۳ خریدم یک فولکس به مبلغ ۵۹۰۰ تومان بود که با همین ماشین چند کیسه خواربار از بازار می‌خریدم و بین نانوا و بقال توزیع می‌کردم. اتاق بازرگانی اسدالله عسگراولادی که حالا با سابقه ترین عضو اتاق بازرگانی است، سال ۱۳۳۴ تصمیم می گیرد قدم در راه تجارت بگذارد و به عضویت اتاق بازرگانی درآید. سن او دو سال کمتر از حد قانونی برای عضویت بود به همین دلیل باید امتحان می داد. نایب رئیس اتاق بازرگانی ۲۰ سوال درباره ارز کشورها، حمل کالا و امثال آن از جوان ۲۲ ساله می پرسد که تمام آن ها پاسخ می دهد. او حکایت این روزها را چنین بیان می کند: «نایب رئیس به معرف من مرحوم عبداله توسلی زنگ زد و گفت که این باید جای من بنشیند. البته من ۲۵ سال بعد جای او نشستم.» از اولین حجره تا تجارت جهانی عسگراولادی جوان در سن ۲۴ سالگی با قسط و تخفیف حجره‌ای به مبلغ چهار هزار تومان در بازار تهران خریداری کرد و به فروش خشکبار اختصاص داد. او چنین روایت می کند: زیره سبز را خیلی دوست داشتم. چون هم سرمایه کمی می‌خواست و هم قیمتش ارزان بود. از کار در داخل خوشم نمی‌آمد می‌خواستم صادرات داشته باشم. کار را در سال ۱۳۳۶ و از صفر با صادرات زیره شروع کردم و قسطی پنج تن زیره خریدم. اولین مشتری‌ام در صادرات سنگاپور بود. با تمام دنیا از طریق اتاق‌های بازرگانی‌شان مکاتبه کردم و دنبال خریدار گشتم. اولین معاملاتم با نیویورک را هم در همان دهه ۱۳۳۰ شروع کردم. نیویورک از دیرباز بورس زیره بوده و هست. به این بورس راه پیدا کردم و روزی رسید که دیکته کننده قیمت زیره در جهان و ایران شدم. دوشنبه‌ای نبود که بازار ادویه نیویورک که زیره هم زیرمجموعه آن است باز شود و نرخ شرکت من، یعنی “حساس” برای آغاز معاملات روی میز نرود. این کار با سختی های بسیار زیادی همراه بود. با این وجود در سال ۱۳۴۷ به صادرات دو قلم دیگر خشکبار یعنی پسته و کشمش رو آوردم. پسته کار بزرگی بود و پول سنگینی می‌خواست. من پول نداشتم اما چون در بازار آبرو داشتم و خوش‌حساب بودم به من نسیه می‌دادند و هنر من این بود که یک ماهه آن جنس را به خارج می‌فروختم و پولش را می‌گرفتم. عسگراولادی در سال سال ۱۳۴۳ اولین انبار خشکبار خود را در خیابان تختی تهران خرید و کارخانه زیره حساس را در مشهد تاسیس کرد که هنوز فعال است. او می گوید: هر سال که سودی می‌بردم انبار و دفتر و خانه و ملک می‌خریدم. در سرای امید بازار که روزی درآن حجره قسطی خریده بودم تمام دفاتر همسایه را خریدم. اصول عسگراولادی اسدالله عسگراولادی در تجارت طبق اصول خود پیش می رود: «یکی از اصولم این است که هیچ وقت بیش از یک هفتم تنخواهم را به کسی نسیه نمی‌دهم تا اگر پولم را برد باقی پولم محفوظ بماند. اصل بعدی‌ام این است که سعی کردم هیچ وقت بیش از نصف دارایی‌ام را نسیه نخرم.
