خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
گردشگری طبیعی یکی از مزیت‌های درآمدزا برای بسیاری از کشورهایی است که درکسب درآمد از این منبع استفاده می‌کنند. گردشگری کوهستانی، تالاب، جنگل، ساحل و کویر از جمله حوزه‌های گردشگری طبیعی به شمار می‌روند که ایران نیز در بسیاری از این حوزه‌ها دارای مزیت‌های بالفعل و بالقوه است.
دولت‌ها در کشورهایی که در مناطق کوهستانی واقع شده‌اند، اکوتوریسم و گردشگری کوهستانی را یکی از راه‌های مقابله با مشکلات ناشی از فقر و توسعه‌نیافتگی می‌دانند. از سال ۲۰۰۲م که سال کوهستان و اکوتوریسم نام گرفت، توجه به این مناطق شکل ویژه‌تری به خود گرفت و جوامع مختلف از ظرفیت‌های این صنعت برای بهبود اوضاع خود بهره گرفتند. کافی است نگاهی به کشورهای اطراف‌مان بیندازیم تا از حجم و میزان سرمایه‌های وارد شده به این کشورها مطلع شویم. پاکستان و نپال جزو پیشقدم‌ها در این حوزه هستند. قرار گرفتن این دو کشور در منطقه هیمالیا، توانسته است هر سال تعداد زیادی کوهنورد را از مناطق مختلف جهان به دامنه‌های این کشورها سرازیر کند؛ آژانس‌هایی هم هستند که به مخاطبان خود تنها شب‌مانی در اردوگاه اصلی را پیشنهاد می‌دهند و به این ترتیب کسانی که توان بالا رفتن را ندارند، اما علاقه‌مند به تجربه فضای هیمالیانوردی هستند با صرف هزینه بالا، با این آژانس‌ها همسفر می‌شوند. ترکیه از دیگر کشورهایی است که چند سالی است روی توسعه گردشگری کوهستانی خود سرمایه‌گذاری می‌کند. قرار گرفتن قله آرارات در این کشور این امتیاز را به همسایه غربی ما داده است تا با تبلیغات گسترده برای آن، این منطقه را به عنوان یک جاذبه برای کسانی که علاقه‌مند به سفرهای ماجراجویانه هستند و تجربه کافی نیز دارند، پیشنهاد کند. از آنجا که تجربه‌های اینچنینی نیاز به هزینه بالا و اقامت‌های طولانی دارد، چنین سفرهایی هم می‌تواند مردم محلی را منتفع کند و هم برای اقتصاد این کشور سودآوری داشته باشد. اما آیا می‌توان مقایسه‌ای میان سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در صنعت گردشگری کوهستانی میان ایران و برخی از این کشورهای همسایه داشت؟ می‌توان دماوند، بلندترین قله و نماد ملی ایران را با آرارات ترکیه مقایسه کرد؟
به گفته کارشناسان و صاحبنظران این حوزه نداشتن یک برنامه‌ریزی بلندمدت در زمینه گردشگری کوهستانی به‌ویژه برای قله‌ای نظیر دماوند، یکی از نقاط ضعف ایران برای ناتوانی در جذب درآمد از این حوزه اقتصادی است. این در حالی است که می‌توان منافع مشترکی را با افراد محلی در منطقه تعریف کرد به این ترتیب که ضمن منتفع شدن مردم منطقه، آنها را به حافظان اصلی منطقه تبدیل کنیم. استانداردسازی خانه‌های محلی برای اقامت گردشگران و کمک گرفتن از مردم محلی از جمله این موارد است. در منطقه نپال، پاکستان و ترکیه نیز چنین رویه‌ای به چشم می‌خورد و مردم منطقه درگیر صنعت گردشگری هستند. به عنوان مثال در پاکستان باربرهای محلی مسئولیت حمل بار کوهنوردان را به عهده داشته و همچنین خانه‌های‌شان نیز پناهگاهی برای گردشگران کوهستانی هستند. اما این مزیت به گردشگری کوهستان محدود نمی‌شود و کویرنوردی نیز در زمره گردشگری طبیعت به شمار می‌رود که ایران می‌تواند از این مزیت اقتصادی نیز بهره لازم را ببرد. چنانچه توسعه گردشگری ایران در زمینه کویرنوردی مورد توجه برخی از کشورها نیز قرار گرفته است. چنانچه در سفر هیات ایتالیایی به ایران که دی سال گذشته انجام شد، راه‌های توسعه گردشگری باحضور اعضای کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی مشترک ایران و ایتالیا مورد بررسی قرار گرفت. رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و ایتالیا در نشست اتاق بازرگانی سمنان با اشاره به اینکه ورود هر ۸ گردشگر به کشور یک شغل ایجاد می‌کند گفت: در شرایط رکود اقتصادی توسعه گردشگری و زمینه‌سازی ورود گردشگران خارجی به ایران سودآور است. احمد پورفلاح گردشگری تاریخی، سلامت، ورزشی و زمینه‌های طبیعی مانند کویر و کوهنوردی را از مزیت‌های گردشگری در ایران دانست. وی افزود: جاذبه‌های گردشگری ایران با یونان برابری می‌کند اما به اندازه این کشور از این جاذبه‌ها بهره‌برداری نشده است. در این گزارش به مزیت‌های مغفول مانده گردشگری کوهستان و دلایل کندی کسب درآمد از این بخش می‌پردازیم.
