خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
دوازدهمین نشست انجمن مالی اسلامی به بررسی راهکارهای انتشار صکوک ایرانی در بازارهای بین‌المللی اختصاص داشت.
در این نشست که با حضور اعضای انجمن و همراهی آبرادات کمال‌پور، نماینده شرکت آشورست لندن(ASHURST) که در حال همکاری با تامین سرمایه آرمان برای انتشار اوراق صکوک بین‌المللی است، برگزار شد، انواع اوراق صکوک در بازارهای بین‌المللی تشریح شد. به گفته این کارشناس بازارهای بین‌المللی، بازار صکوک تا قبل از سال ۲۰۰۰ میلادی بیشتر در مالزی رواج داشت اما از آن سال به بعد وارد سایر بازارهای بین‌المللی شد.
چگونگی انتشار
به گزارش صمت، کمال‌پور که از طریق تلفن کنفرانس در این نشست حضور داشت در توضیح صکوک اجاره به عنوان یکی از ابزارهای تامین مالی گفت: تنها مشکل این اوراق این است که ناشر باید دارایی داشته باشدکه هواپیما و کشتی بهترین دارایی‌ها برای این اوراق هستند. وی با اشاره به مالزی به‌عنوان بزرگترین بازار صکوک مرابحه افزود: این اوراق مزایای بیشتری نسبت به اجاره دارد. از مهم‌ترین مزیت‌های این اوراق این است که ناشر نیازی به دارایی ندارد. اما بعضی از کشورها مرابحه را براساس شرع اسلام نمی‌دانند و معتقدند وقتی سرمایه‌گذاری از طریق این اوراق انجام شود نهاد واسط، دارایی ندارد تا در بازار ثانویه خرید و فروش شود و این اوراق شامل ربا می‌شود. نماینده شرکت آشورست لندن با اشاره به نوعی قرارداد وکالت یا مضاربه گفت: در این قرارداد وام قرض‌الحسنه به نهاد واسطی پرداخت می‌شود که اوراق را منتشر کند، اما دارایی در زمان بازخرید هم وجه قرض‌الحسنه و هم سود اوراق را پرداخت می‌کند. کمال‌پور درباره «صکوک مستر» به‌عنوان مدلی جدید گفت: استفاده از این صکوک هنوز در بازارها رایج نشده است. در این صکوک بانک نهاد واسط دارد، نیازی نیست برای هر اوراق (سی‌پی‌وی) جدا تشکیل شود و بر اساس نیازهای مختلف برای تامین مالی و قراردادهای مختلف نهاد واسط وجود داشته باشد بلکه یک بانک خارجی این کار را انجام می‌دهد.
رتبه‌بندی؛ گام نخست
در ادامه نشست تخصصی انجمن مالی اسلامی، محمودرضا خواجه‌نصیر مدیرعامل تامین سرمایه آرمان، با اشاره به اینکه تامین سرمایه آرمان از یک‌سال پیش با مشارکت شرکتی انگلیسی شروع به طراحی صکوک بین‌المللی کرده است گفت: این بازار قواعدی دارد که بازیگرانش، قواعد را شناخته‌اند و ما نمی‌توانیم بدون شناخت این قوانین وارد بازار بین‌الملل شویم. قیمت‌گذاری اوراق در دنیا براساس ریسک ناشر انجام می‌شود. وی درباره انتشار اوراق ایرانی در بازارهای جهانی افزود: لندن در این حوزه تجربه‌های زیادی دارد. اگر چه ایران هم از نظر زمان و هم حجم اوراق، پیشگام اوراق مالی اسلامی است اما چون در حوزه بین‌الملل تا امروز نتوانسته اوراق اسلامی منتشر کند در آمار بازارهای بین‌الملل جایگاهی ندارد. خواجه‌نصیر ادامه داد: قیمت‌گذاری اوراق بدهی در دنیا بر اساس ریسک ناشر است به این ترتیب که یک نظام رتبه‌بندی و مرجع مستقل در زمینه ریسک ناشر، نکول و ریسک‌های مشابه اظهارنظر می‌کند تا پیرو آن اظهارنظر و بررسی‌ها چنین اوراقی در بازارهای بین‌المللی منتشر شود. برای عرضه اوراق در سطح بین‌الملل ابتدا باید اوراق رتبه‌بندی شده باشند، به این دلیل که اوراق بدهی بازاری گسترده و بین‌المللی است. وی تاکید کرد: نبود موسسه رتبه‌بندی، شرایط را برای انتشار این اوراق در عرصه بین‌الملل سخت می‌کند، زیرا بازار اوراق بدهی، توسعه یافته و گسترده است. سرمایه‌های این اوراق از سراسر دنیا تشکیل شده و یک موسسه رتبه‌بندی معتبر در منطقه، رتبه‌بندی اوراق را انجام می‌دهد تا بتوان اوراق را قیمت‌گذاری کرد. مدیرعامل تامین سرمایه آرمان گفت: بحث مربوط به اطلاعات به عنوان پشتوانه اوراق بسیار مهم است. اوراق باید شفاف و معتبر باشند. در عرصه بین‌الملل نیز مسائلی مانند پولشویی مطرح است که باید شفاف‌سازی‌های لازم در این زمینه انجام شود. این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به صمت درباره چشم‌انداز انتشار اوراق در حوزه بین‌المللی گفت: انتشار اوراق در سطح بین‌المللی کار سختی است؛ کافی است شرکت‌ها برای رتبه‌بندی قراردادی با یک نهاد بین‌المللی ببندند، لازم نیست که نهاد رتبه‌بندی در داخل کشور داشته باشیم. خواجه‌نصیر افزود: در دنیا ۵ شرکت رتبه‌بندی هستند که شعبه‌های آنها در کشورهای دیگر است و نیازی نیست در ایران شرکتی برای رتبه‌بندی ایجاد کنیم، اما چون تاکنون به‌دلیل تحریم‌ها و کاهش مبادله‌های تجاری نیازی حس نمی‌شده بنابراین شرکت‌ها هم رتبه‌بندی نشده‌اند. وی درباره مدل مرابحه به‌عنوان یکی از الگوهای تامین‌مالی برای کالاهای استاندارد به‌ویژه در حوزه کالاهای معدنی گفت: همه تولیدکنندگان به‌ویژه آن‌دسته از تولیدکنندگانی که کالاهای استاندارد مثل مس، آلومینیوم و روی تولید می‌کنند درحوزه بین‌المللی می‌توانند با مدل مرابحه و با استفاده از پشتوانه کالا، تامین مالی کنند. وی تصریح کرد: درحال حاضر این شرکت‌ها از طریق اوراق سلف در بورس کالا هم می‌توانند تامین مالی کنند، اما هنوز کسی مدل جدیدی ارائه نکرده است.
