اهرم هدایت پول خارجی

بررسی‌های این گزارش حاکی از این است که شیوه عدم مداخله، هیچ منفعتی را نصیب کشورهای میزبان نخواهد کرد‌، بلکه ممکن است به جای بهبود، اوضاع را بدتر کند و صدمات بیشتری بزند؛ در واقع بیشترین توفیق از آن کشورهایی بوده است که در قالب طراحی یک سیاست ملی-صنعتی برای شکل‌‌‌گیری مسیر توسعه و تکامل صنایع خاص و منتخب، اقدام به جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی کرده‌اند. تجارب موفق مرتبط با صنعتی شدن و صنعتی‌کننده‌‌‌ها به ویژه در شرق آسیا، درس‌‌‌هایی را به ما می‌آموزد که شامل موارد زیر است: ۱- تشویق سرمایه‌‌‌گذاری بکر یا جدید اما در بخش‌‌‌های منتخب و تکنولوژی‌های خاص؛ ۲- تشویق سرمایه‌‌‌گذاری مـشترک به جـای ورود با مالـکیت تماما خارجی بنگاه‌‌‌ها به منظور شتاب در آموزش و فرا‌گیری فناوری و محدود کردن مدیریت و کنترل‌‌‌های خارجی، ۳- اجازه دادن به تملک و ادغام‌‌‌ها (M&A) فقط در مواردی که منفعت قابل ملاحظه‌‌‌ای در زمینه مهارت‌های مدیریتی و تامین سرمایه‌‌‌گذاری مکفی وجود داشته باشد؛ ۴- عدم استفاده از سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی به‌‌‌منظور رفع کسری تـراز پرداخت‌‌‌ها، زیرا اثرات درازمدت سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی روی پرداخت‌‌‌های خارجی حتی در کشورهای نوظهوری که بنگاه‌‌‌های صادرات‌‌‌محور را جذب کرده‌‌‌اند، عمدتا منفی بوده است؛ ۵- حتی استقراض می‌‌‌تواند بر آن نوع از سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی که سرریز قابل ملاحظه و مثبتی ندارند، ارجح باشد؛ ۶- سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی دارای تبعات و اجزای سوداگرانه‌‌‌ای است کـه بعضا تاثیرات بی‌‌‌ثبات‌‌‌کننده‌‌‌‌‌‌ای به‌‌‌همراه دارد. بنابراین نیاز است که مانند هر نوع جریان بین‌‌‌المللی سرمایه‌‌‌، مدیریت و کنترل شود، ۷- هیچ مشوقی را برای سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بدون کسب امتیاز و منفعت متقابل در جهت صنعتی شدن و توسعه نباید ارائه داد؛ ۸- پیش‌‌نیازهای اجرایی می‌‌تواند به سرریزهای مثبت و مطمئن عملیاتی از قبیل اشتغال و آموزش نیروهای محلی، استفاده از تدارکات محلی و محتوای داخلی، اهداف صادراتی و پیوند بنگاه‌‌های محلی با آن در هم آمیخته شود؛ ۹- شرکت‌های محلی باید برای رقابت با شرکت‌های چـندملیتی، آموزش دیده و تربیت شوند تا آمادگی‌‌های لازم را کسب کنند؛ ۱۰- پیوند خوردن با شبکه‌‌های بیـن‌‌المللی تـولید کـه توسط شرکت‌های چندملیتی سازماندهی شده باشد، نمی‌‌تواند نسخه‌ای برای صنعتی‌شدن باشد و می‌تواند اقتصاد را در دام سطوح پایین زنجیره ارزش گیر بیندازد.