بازگشت به نظام پولی و مالی جهان را می توان مهمترین دستاورد برجام برای اقتصاد ایران برشمرد که با تسهیل انتقال پول، زمینه ساز توسعه سایر بخش ها مانند رشد صادرات نفتی و غیرنفتی، جذب سرمایه گذاری خارجی و خرید هواپیما شد.
امروز در دوران پسابرجام، بانک ها از توسعه روابط کارگزاری خود با بانک های خارجی، تلاش برای بازگشت روابط به شرایط پیش از تحریم ها با رعایت استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی، برقراری اتصالات سوئیفتی، رفع محدودیت و انسداد از حساب بانک های ایرانی در خارج از کشور و رایزنی برای جذب منابع مالی خارجی سخن می گویند.
پس از اجرای برجام سیستم بانکی ایران توانست در منطقه آسیا چون هند، چین، کره جنوبی، ژاپن، روسیه و ترکیه و نیز کشورهای اروپایی مانند آلمان، ایتالیا، اتریش، هلند، سوییس و … حساب کارگزاری باز کند.
گشایش اعتبارات و بروات اسنادی ارزی دیداری و مدت دار، صدور انواع ضمانتنامههای ارزی، خرید و فروش ارز و ارسال حواله های ارزی از فعالیت های مرسوم بانک ها در عصر پسابرجام بوده است.
آنگونه که «غلامعلی کامیاب» معاون ارزی بانک مرکزی، اوایل آذرماه امسال اعلام کرد، در شرایط جدید و پس از رفع تحریم های ثانویه، انجام هرگونه عملیات بانکی شامل افتتاح حساب و نقل و انتقالات وجوه با ارز یورو و سایر ارزهای رایج غیر از دلار آمریکا بدون هیچگونه محدودیت و نگرانی بین بانک های ایرانی و بانک های کشورهای مختلف امکانپذیر شده است.
وی اضافه کرد: با جلب اعتماد طرف های خارجی و به تبع آن ایجاد روابط کارگزاری، خلاء روابط بانکی گذشته تا اندازه بسیار زیادی جبران شده است و اکنون بانک های ایران بیش از ۶۱۴ رابطه کارگزاری با ۲۳۰ بانک بین المللی ایجاد کرده اند.
البته هنوز گسترده این ارتباطات بانکی به محدوده بانک های بزرگ بین المللی نرسیده است؛ زیرا بیشتر این بانک ها یا هنوز از نسبت به فضای همکاری با ایران اطمینان کافی نیافته اند یا اینکه سهامداران آمریکایی دارند و مشمول تحریم های اولیه آمریکا می شوند.
«غلامرضا پناهی» معاون ارزی بانک ملی ایران، نیز اواخر دی ماه امسال در گفت و گو با ایرنا تاکید کرد: ارتباط با بانک ها و موسسه های بزرگ مالی جهان برای تامین مالی خارجی اهمیت دارد؛ وگرنه کار نقل و انتقال پول از طریق کارگزاری با دیگر بانک ها قابل انجام است.
** جذب منابع مالی خارجی
یکی از گشایش های مالی برجام را می توان امکان استفاده از منابع مالی خارجی (فاینانس) برای اجرای طرح های عمرانی کشور ارزیابی کرد که برای دستیابی به موفقیت در این بخش نیاز است که ارتباط با بانک های بزرگ بین المللی بیش از پیش توسعه یابد.
از این رو، بانک مرکزی رایزنی های خود را در این بخش کلید زده است؛ زیرا طبق برنامه های اعلام شده ستاد اقتصاد مقاومتی، این بانک باید نسبت به جذب ۱۰ میلیارد دلار منابع خارجی برای طرح های عمرانی در داخل اقدام کند.
معاون ارزی بانک مرکزی هفته پیش در نشست اقتصاد مقاومتی گفت در این زمینه مذاکرات گسترده ای با برخی بانک های خارجی مانند اگزیم بانک چین، مدیوبانکای ایتالیا و دنسکه بانک دانمارک در جریان بوده و تاکنون به پیشرفت ۷۲درصدی رسیده است.
کامیاب افزود: بسیاری از قراردادهای انجام شده در سال جاری میلادی به مرحله اجرا می رسند و پیش بینی می شود در زمینه تامین مالی خارجی از سطح تعیین شده یعنی ۱۰ میلیارد دلار نیز فراتر رود.