خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
آمریکا در سال های قبل با تحمیل تحریم ها براقتصاد ایران ، سعی داشت صادرات نفت کشورمان را به صفر برساند، اما با تدبیر دولت یازدهم در پیشبرد دیپلماسی و دستیابی به برجام، نه تنها این هدف آمریکا محقق نشد، بلکه زمینه بازگشت مقتدرانه ایران به بازار جهانی نفت و بازپس گیری سهم بازار از رقبا فراهم شد.
با استقرار دولت یازدهم، اوضاع تغییر کرد، مذاکرات با ۱+۵ به پیروزی رسید، برجام اجرا و در گشایش های آن زنجیر تحریم از پای صنعت نفت ایران باز شد.
سرعت بازگشت نفت ایران به بازارهای جهانی و بازپس گیری سهم از رقبا در بازارهای آسیایی و اروپایی به حدی بود که شگفتی کارشناسان را به دنبال داشت و حتی عربستان که همواره در مسیر بازگشت ایران به بازار بین المللی کارشکنی می کرد، در نهایت ناچار شد کوتاه بیاید.
**۲۶ دیماه ۱۳۹۴، آغازگر فصل جدید صنعت نفت
برجام یا برنامه جامع اقدام مشترک (Join Comprehensive Plan of Action)، در ۲۳ تیر ۱۳۹۴ پس از ۲۰ ماه مذاکرات فشرده و سخت که از آن به عنوان مذاکرات قرن نام برده می شود، بین ایران و کشورهای ۱+۵ (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین و آلمان) به امضا رسید.
این توافق در ۲۹ تیرماه ۱۳۹۴ با تصویبت قطعنامه ۲۲۳۱ در شورای امنیت سازمان ملل ماهیت حقوقی پیدا کرد و بدین ترتیب، ۶ قطعنامه قبلی این شورا علیه ایران را لغو کرد. اتحادیه اروپا نیز در همان روز برجام را تایید کرد.
برجام در ۱۹ مهرماه ۱۳۹۴ در قالب قانون «اقدام متناسب و متقابل ایران در اجرای برجام» به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و با تایید شورای نگهبان در ۲۳ مهرماه برای اجرا به دولت ابلاغ شد.
این توافق از ۲۶ دی ماه ۹۴ با انتشار گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنی بر اجرای تعهد ایران در حوزه هسته ای، با برچیده شدن همه تحریم های ایران مرتبط با موضوع هسته ای به مرحله اجرا رسید.
بدین ترتیب، با اجرای برجام همه تحریم های مرتبط با صنعت نفت، گاز و پتروشیمی لغو و زمینه بازگشت مقتدرانه ایران به بازار جهانی نفت فراهم شد.
**شکست دسیسه به صفر رساندن صادرات نفت ایران
براساس اطلاعات دریافتی از وزارت نفت، در دوران تحریم، صادرات نفت ایران به روزانه حدود یک میلیون بشکه کاهش یافته بود که البته بر اساس طرحی که برخی اعضای کنگره آمریکا دنبال می کردند، قرار بود میزان صادرات نفتی ایران کاهش بیشتری یافته و به صفر برسد.
براساس این طرح، قرار بود هر ۶ ماه ۲۰ درصد از فروش نفت ایران کم شود تا اینکه به طور کامل متوقف شود.
اما استقرار دولت یازدهم و پیگیری مذاکرات با ۱+۵ این طرح را به حاشیه راند، تا اینکه در نهایت، به توافق برجام و لغو تحریم های نفتی منجر شد.
**بازپس گیری سهم بازار از رقبا
در سال های تحریم، کشورهایی که نفتی مشابه نفت ایران را تولید می کردند، سهم ایران را در بازارهای جهانی اشغال کردند که از جمله آنها می توان به عربستان، عراق، نیجریه و روسیه اشاره کرد.
کاهش صادرات نفت ایران به حدود یک میلیون بشکه در زمان تحریم، فرصتی را فراهم کرده بود تا نفت «اورال روسیه» و نفت عراق و نیجریه، سهم ایران را در بازار اروپا در اختیار بگیرد؛ عربستان نیز با فراغ بال به سراغ بازار نفت ایران در آسیا و سایر بازارها رفته بود.
اما پس از اجرایی شدن برجام و رفع تحریم ها و آغاز بازگشت نفت ایران به بازار، این کشورها به سرعت در مقابل نفت ایران کوتاه آمدند و مجبور به عقب نشینی شدند، به گونه ای که اکنون تهران توانسته است بخش عمده ای بازار نفت خود را در مناطق مختلف از جمله اروپا، بازپس بگیرد و میزان تولید و صادرات خود را به دوران پیش از تحریم، نزدیک کند.
بازگشت ایران به بازار نفت اروپا تنها به بازپس گیری سهم گذشته از بازار این قاره محدود نشده و حتی ایران توانسته است به بازار سنتی صادرات نفت روسیه مانند لهستان نیز وارد شود.
بر اساس گزارش ها، ایران در ماه نوامبر ۲۰۱۶ (آبان- آذر) روزانه به طور میانگین ۷۱۰ هزار بشکه نفت به اروپا صادر کرد که بیشترین سهم را کشورهای فرانسه، اسپانیا، یونان، ایتالیا، لهستان، رومانی و هلند داشتند.