مدیرعامل بانک صادرات ایران گفت: الگوی کسبوکار بانکهای اسلامی در دنیا عمدتاً به صورت بانکداری دوگانه است. بانکهای اسلامی که در سیستم دوگانه فعالیت میکنند در تعامل با بانکداری بینالملل با چالش رعایت مقررات اسلامی مواجهند و لذا متفاوت و گاهی متعارض عمل میکنند.
علی صالح آبادی پیرامون این پرسش که بانکهای اسلامی در مواجهه با مقررات بانکداری بینالمللی چگونه عمل کردهاند؟ آیا شرایط خاص حاکم بر این بانکها سرعت تطبیق با استانداردهای پذیرفتهشده در دنیا را برای این بانکها کاسته است؟ اظهارکرد: وظیفه اصلی بانکها و موسسات مالی بهطور اعم به واسطهگری مالی در بخش اقتصاد هر کشور خلاصه میشود و در این راه بانکها بهطور معمول به تجهیز منابع، تخصیص منابع و خدمات بانکی اشتغال دارند. تقریباً، بخش مرتبط با ارائه خدمات بانکی چه در بانکداری اسلامی و چه در بانکداری متعارف، یکسان بوده و در مقابل ارائه خدمات ارائهشده نسبت به اخذ کارمزد اقدام میکنند.
مدیرعامل بانک توسعه صادرات ایران تصریح کرد: چنانچه مقصود شما از تعامل با بانکداری بینالملل در بخش خدمات و روابط کارگزاری باشد، باید گفت بین بانکداری اسلامی و بانکداری بینالملل در این بخش تفاوت آشکار وجود نداشته و تعاملات بر اساس مقررات بینالمللی ناظر بر این امور به خوبی انجام میشود. اما در مبحث تجهیز و تخصیص منابع، شرایط متفاوت است. در بانکداری بدون ربا، بانک وکیل سپردهگذاران در سرمایهگذاری در بخشهای مختلف اقتصادی بوده و در این راه بر اساس عقود مشارکتی و مبادلهای، نسبت به تخصیص منابع مالی اقدام میکند.
او در ادامه این گفت وگو که در شماره ۱۹۰ هفتهنامه «تجارت فردا» منتشر شده است، افزود: بانکها با این کار با پرداخت سود علیالحساب و مشارکت در طرحهای اقتصادی، ماموریت ماهوی خود را به انجام میرسانند. لازم به ذکر است، بعضی از کشورهای اسلامی همچون مالزی، پاکستان و قطر از ابزاری با عنوان صکوک برای تجهیز منابع استفاده میکنند اما بانکداری متعارف صرفاً، بر مبنای نرخ بهره عمل کرده و بر اساس آن منابع را تخصیص میدهد. همین امر باعث اختلاف عمده میان تجهیز و تخصیص منابع فیمابین بانکداری اسلامی و بانکداری متعارف میشود.