عوامل زیان آور محیط کار
ابزار اندازهگیری نور، نورسنج
به طورکلی میتوان گفت که بهداشت حرفهای علمی چند رشتهای بوده و ترکیبی از علوم پزشکی و مهندسی میباشد. یکی از برنامههای اصلی بهداشت حرفهای، مطالعهٔ شرایط نامناسب محیط کار یا به عبارتی بررسی و ارزیابی عوامل زیان آور محیط کار میباشد، که این عوامل خودبه پنج دسته تقسیم میشوند:
عوامل زیان آور فیزیکی محیط کار شامل سروصدا، گرما و رطوبت، سرما، ارتعاش، فشار (کمبود و افزایش فشار)، روشنایی (کمبود و افزایش نور)، اشعهٔ مادون قرمز، اشعهٔ ماورای بنفش، اشعههای یونیزان، الکتریسیته
عوامل زیان آور شیمیایی محیط کار مانندگازها، بخارات، دودودمه،گردوغبار،اسیدهاوبازها، فلزات و…
عوامل زیان آور بیولوژیکی محیط کار شامل: انتقالویروسها،قارچها،انگلها،باکتریها، ریکتزیاها از طریق خون و سایر مایعات بدن
عوامل زیان آور مکانیکی وارگونومیک محیط کار، شامل: پوزیشنهای نامناسب بدن حین کار، بلندکردن وحمل باربیش از حدمجاز، سطوح کار شامل میز، صندلی، ابزارآلات مورد استفاده، تجهیزاتی که مناسب طراحی نشده باشند(عدم تطابق کار با کاربر)و…..
عوامل زیان آور روحی وروانی محیط کار مانند روابط کارگرباکارفرما، همکاران و زیردستان،_ استرسهای شغلی ،تشویقها و تنبیه ها_ارتقاء شغلی، رضایت شغلی و…
چنانچه هریک ازعوامل یادشدهٔ فوق از حدتحمل فیزیولوژیک بدن انسان پیشی گیرد، عوارض و آسیبهایی را ایجاد خواهدنمود. در بهداشت حرفهای عمده کوششها بر شناسایی این عوامل، اندازهگیری و درصورت نیاز کنترل آنها متمرکزاست.
روز جهانی ایمنی و سلامت شغلی
روز ۲۸ آوریل (هشتم اردیبهشت) از سوی سازمان بینالمللی کار(ILO) به عنوان روز جهانی بهداشت حرفهای World Day for Safety and Health at Work نامگذاری شده است.
روز جهانی ایمنی وسلامت شغلی در واقع یک هدف گذاری سالیانه بینالمللی برای نهادینه کردن کار سالم و ایمن در سرتاسر جهان است. برگزاری این مراسم بخش مهمی از استراتژیهای جهانی سازمان بینالمللی کار برای ارتقای ایمنی وسلامت شغلی در همه محیطهای کاری است که باعث ارتقای آگاهیهای مردم وهمچنین افزایش امنیت وسلامت در محیط کار میشود.
این مراسم هر ساله توسط کلیه دولتها، سازمانها و بخشهای خصوصی و کارفرمایان و کارخانجات انجام شده و توسط سازمان بینالمللی کار حمایت و پشتیبانی میکند.
ایمنی صنعتی
ایمنی صنعتی (به انگلیسی: Industrial Safety) رشتهای است گسترده که به مجموعه تدابیر، اصول و مقرراتی گفته میشود که با به کار گرفتن آنها میتوان نیروی انسانی و سرمایه را در برابر خطرات گوناگون در محیطهای صنعتی به گونهای مؤثر و کارا نگهداری کرد و به این وسیله یک محیط کار و صنعت بی خطر و سالم برای افزایش کارایی کارکنان به وجود آورد. مهندسی ایمنی عبارت است از مقررات یا نظامی که برای کاهش وقوع حوادث از طریق حذف یا کنترل خطرات بکار میروند.
تا قبل از دهه ۱۹۷۰ مهندسی ایمنی بخشی از مهندسی کنترل محسوب میشد. در این دوران هنوز دانش ایمنی همگام با سایر علوم مرتبط با کنترل فرایند پیش نرفته بود. با وقوع حوادث فاجعه بار در صنایع و کارخانجات شیمیایی از جمله کارخانه ۱۹۷۴Flixborough: در انگلستان و شکل گیری تدریجی سیستم مدیریت HSE توسعه دانش ایمنی به عنوان یک بخش مستقل مورد نظر قرار گرفت.