خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
پروژه ظرفیت‌یابی «روی» در سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور
با توجه به بازار پررونق فلزاتی چون «روی»، سازمان زمین‌شناسی و اکتشاف معدنی کشور به‌عنوان متولی اکتشاف، شناسایی محدوده‌های امیدبخش جدید برای اکتشاف فلز روی را در قالب طرح اکتشاف روی پیگیری می‌کند. این پروژه از آبان ۱۳۹۵ از سوی اداره اکتشاف مرکز پژوهش‌های کاربردی سازمان زمین‌شناسی، آغاز و در مرحله تهیه گزارش است. براساس این گزارش، در این پروژه، محورهای اصلی استخراج واحدهای سنگی مستعد کانی‌سازی روی و دسته‌بندی آنها براساس تیپ‌های شناسایی‌شده در ایران، معرفی مناطق ظرفیت‌دار روی با استفاده از پردازش اطلاعاتی برای ادامه مراحل بعدی اکتشاف، کنترل صحرایی محدوده‌های معرفی‌شده شامل برداشت نمونه‌های سنگی و آنالیز آنها، تهیه گزارش و نقشه برای محدوده‌های هر ورقه یکصدهزارم و تهیه اطلس ظرفیت روی در ایران مدنظر قرارگرفته است. در واقع هدف از اجرای این پروژه، معرفی مناطق جدید ظرفیت‌دار «روی» برای ادامه مراحل بعدی اکتشاف بوده که با تلفیق تمام لایه‌های اطلاعاتی موجود چون داده‌های سنگ‌شناسی و ساختاری، سنگ میزبان و تیپ‌های احتمالی کانی‌سازی، ژئوشیمیایی، ژئوفیزیک هوایی دورسنجی و داده‌های مربوط به اندیس‌های روی درنهایت محدودهای مستعد برای پی‌جویی در هر برگه یکصدهزارم معرفی می‌شود. با توجه به داده‌های اطلاعاتی برگه‌های یکصدهزارم و تیپ‌های شناسایی شده در ایران، این پروژه برای ۲۹۴ ورقه یکصد هزارم انجام شده و برای هر ورقه گزارش‌های آن تهیه شده وگزارش۱۳ استان به اتمام رسیده است. لایه‌های اطلاعاتی مورد استفاده در این پروژه، داده‌های ژئوشیمیایی رسوب آبراهه‌ای، داده‌های کانی سنگین مرتبط با کانی‌سازی روی، داده‌های زمین‌شناسی یکصدهزارم و ۲۵۰هزارم، شناسایی واحدهای سنگی مستعد و ساختارهای تکتونیکی، پردازش تصاویر ماهواره تراسنجنده استر، استخراج آلتراسیون‌ها و تهیه نقشه‌های آن، لایه معادن و اندیس‌های موجود مرتبط با کانی‌سازی «روی» شامل۸۸۹ معدن، اندیس، معادن متروکه سرب و روی و محیط‌های مناسب کانه‌زایی سرب و روی در ایران در مقیاس یک میلیونیم است. در این زمینه کنترل صحرایی در استان‌های یزد و کرمان انجام شده و نمونه‌های برداشت‌شده آنالیز شده‌اند. با بررسی‌های صحرایی گسترده‌تر می‌توان امیدوار بود معادن «روی» که غیرفعال شده‌اند دوباره فعال شوند.
سیر صعودی «روی» در ۸سال اخیر
براساس بررسی‌ها، قیمت «روی» در ۸سال اخیر سیر صعودی داشته و در سال جدید میلادی با شدت بیشتری در مسیر رشد حرکت کرده است. در اواخر سال، قیمت این فلز حول رقم ۲۵۰۰ دلار در هر تن نوسان داشته است. از نظر فعالان بازار روی و تحلیلگران این بازار، قیمت‌ها در ۳ماهه نخست سال آینده میلادی دربورس فلزات شانگهای به ۳۵۰۰۰ دلار افزایش خواهد یافت. اگر پیش‌بینی‌ها تحقق یابد در سال آینده شاهد رشد قیمت‌ها خواهیم بود. فلز روی امسال رشدی ۴۰۰درصدی دارد و بهترین عملکرد را در میان فلزات صنعتی به خود اختصاص داده است. همچنین رشد «روی» به دلیل نگرانی‌ها درباره کمبود این فلز بوده است. گفته می‌شود فلز روی از اوج‌گیری قیمت فولاد، تعطیلی معادن و کاهش تولید، سود برده است. این موضوع به این دلیل است که این فلز در چین بازیافت شده و دوباره به بازار عرضه می‌شود. تحلیلگران معتقدند براساس افزایش تقاضا در صنایع پایین‌دستی به ویژه صنعت گالوانیزه، ۶۰درصد «روی» جهان در این صنعت مورداستفاده قرار می‌گیرد و کاهش عرضه نیز عامل مهمی در رشد قیمت‌ها خواهد بود. علاوه بر آن براساس مستندات جهانی، موجودی انبارهای روی در مسیر نزولی قرار داشته و اکنون در کمترین سطح در ۳سال گذشته ایستاده است. با توجه به افزایش عمر معادن روی در تمام نقاط جهان، کاهش عیار و مشکلات دستیابی به مواد معدنی در کنار افزایش هزینه فرآوری، شاهد کاهش عرضه و افزایش قیمت تمام‌شده هستیم.
روی؛ فلزی غنی از دیگر کانی‌ها
«روی» بیست‌وسومین عنصر در پوسته زمین از نظر فراوانی است و بسیاری از سنگ‌های معدنی سنگین استخراج شده، حاوی ۱۰درصد آهن و ۵۰-۴۰درصد «روی» هستند. همچنین چهارمین فلز متداول و مورداستفاده بوده و بعد از آهن، آلومینیوم و مس بیشترین فلز تولیدی است. بر اساس آمار و اطلاعات موجود، فلز روی از پرمصرف‌ترین فلزات غیرآهنی است، به‌گونه‌ای که از نظر مصرف بعد از آلومینیوم، مس و فولاد در رتبه چهارم قرار دارد. از این فلز برای آبکاری فلزها و به‌طور گسترده در صنعت خودروسازی استفاده می‌شود. پوشش «روی» اقتصادی‌ترین روش افزایش محافظت از فولاد در برابر خوردگی است که سالانه حدود ۴ درصد سود ناخالص داخلی کشورهای غیرصنعتی را از بین می‌برد. از مهم‌ترین و جدیدترین کاربردهای فلز روی و آلیاژهای اصلاح‌شده آن، استفاده در ساخت وسایل الکترونیکی مانند تلفن‌های همراه و تبلت است. در حال حاضر ۷۵درصد از روی مصرفی جهان از محل معادن و خاک معدنی و ۲۵درصد از محل روی بازیافتی تامین می‌شود که این فلز در تمام مراحل تولید و مصرف، قابل بازیافت است.
