گروه تجارت: صندوق توسعه ملی حاصل تجربهای است که در برنامه سوم توسعه عملکرد ضعیف حساب ذخیره ارزی به ما نشان داد به نحوی که قرار شد با تاسیس این صندوق، درآمدهای حاصل از فروش نفت وارد آن شود و از این منبع اعتباراتی در زمینه توسعه صنعت و کشاورزی تخصیص یابد.
هرچند که تاکنون انتقاداتی نسبت به بوروکراسی این صندوق برای ارائه تسهیلات مطرح بوده اما آمار گویای امر دیگری است؛ به طوری که بانک صنعت و معدن به عنوان یکی از متولیان اصلی این صندوق توانسته تعداد بسیاری از طرحهای اقتصادی را با استفاده از منابع این صندوق به مرحله عملیاتی برساند. در این میان نگرانی اصلی، دچار شدن سرنوشت این صندوق به حساب ذخیره ارزی است به نحوی که رییس هیات عامل صندوق توسعه ملی با انتقاد شدید از عملکرد دولت و بانک مرکزی نسبت به منابع این صندوق گفت: دولت هرجا کم میآورد، میگوید منابع از صندوق توسعه ملی تامین شود.
برداشت جدید ۱۲ میلیارد دلاری
رییس هیات عامل صندوق توسعه ملی اظهار کرد: اگرچه در قانون پیشبینی شده که حساب صندوق توسعه ملی در بانک مرکزی متمرکز باشد اما بانک مرکزی برخلاف قانون روی منابع این صندوق مدیریت میکند و دستور میدهد که منابع این صندوق به کجا برود، درحالی که طرحهای بخش خصوصی را تصویب کرده و منابع صندوق را به نفع این طرحها در بانک مسدود میکنیم، زمانی که قرار است بخش خصوصی از این منابع استفاده کند، با کارشکنی بانک مرکزی مواجه میشود.سید صفدر حسینی در پنجمین نشست هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران افزود: بانک مرکزی احساس میکند ارزهای صندوق توسعه ملی، یک منبع مُشاع است و با این پول حق سرمایهگذاری دارد که این یک چالش بزرگ است. رییس هیات عامل صندوق توسعه ملی تصریح کرد: بانک مرکزی عادت کرده که مرتب با ارز نفت کار کند و تصور میکند اگر این منابع را در اختیار نداشته باشد، بانک مرکزی نیست، در حالی که این تفکر یک چالش بزرگ است و صندوق توسعه ملی، هیات امنا و هیات عامل دارد اما بانک مرکزی پولها را از آن خود میداند و هر پول خوبی را به نام خود و هر پول بدی را به نام صندوق توسعه ملی ثبت میکند.
حمایت از تولید صادرات محور
صفدر حسینی ادامه داد: در دنیا منابع صندوق توسعه ملی به ارز بوده و بازپرداخت آن نیز به صورت ارزی انجام میشود، ضمن اینکه فلسفه اصلی راهاندازی این صندوق، حمایت از تولید برای صادرات و انجام سرمایهگذاری مشترک داخلی و خارجی بود تا بتواند ارز منشا خارجی ایجاد کرده و روی توسعه اثر بگذارد ولی عملکرد سالهای گذشته نشان داده با وجود اینکه درآمدهای نفتی سرشار بوده، رشد اقتصادی کشور منفی و تورم مثبت بوده است. وی خواستار تغییر نگاه به نفت در کشور شد و گفت: خوشبختانه رهبر معظم انقلاب ۴ چالش یادشده را در سیاستهای برنامه ششم توسعه حل و صندوق توسعه ملی را بیمه کردند؛ به این معنا که دستور داده شده تا حسابهای صندوق توسعه ملی از بانک مرکزی مستقل شود.رییس هیات عامل صندوق توسعه ملی افزود: براساس دستورات جدید، مجلس شورای اسلامی حق قانونگذاری راجع به صندوق را ندارد و مصارف صندوق از قوانین و تکالیف بودجهای مستقل است. به گفته صفدر حسینی، براساس همین دستورات، اساسنامه صندوق توسعه ملی دائمی اعلام شده و این برای نخستینبار بعد از انقلاب است که یک اساسنامه دائمی برای یک مجموعه در نظر گرفته شده و تنفیذ میشود. صفدر حسینی تصریح کرد: این صندوق یک ثروت ملی است، درحالی که در بودجه سال ۹۴، ورودی صندوق به دلیل کاهش درآمدهای نفتی ۵ میلیارد دلار پیشبینی شد و سال قبل نیز ورودی ۱۲ میلیارد دلار بود، با همین رقم اندک ورودی، امسال تاکنون ۱۲ میلیارد دلار حکم بودجهای برای مصرف این منابع داده شده است.