برنامه ایران برای تطمیع غولهای نفتی دنیا
کنترل روی ثروت نفتی ایران مسئلهای بوده که همواره در میان مردم در صد سال اخیر مورد بحث بوده است. آنها زمانی را به یاد میآورند که دولت بریتانیا، از طریق مالکیت شرکت نفت آنگلو-پرشین، به طور موثری تولیدات این کشور را در کنترل خود قرار داشت. زنگنه، وزیر نفت ایران، به تندروها تعهد داده که منابع انرژی گرانیهای ایران تحت قراردادهای جدید حفظ خواهند شد.
با وجود این عمل تعادلی و برنامهریزی دقیق دولت روحانی، بسیاری از سوالات همچنان بدون جواب باقی مانده است. نخست، چه اتفاقی میافتد اگر تحریمها بر برنامه هستهای ایران مجددا بازگردد؟ دوم اینکه، ایران در حال وارد شدن به چرخه انتخابات قرار دارد، اگر روحانی دوباره انتخاب نشود، آیا جانشین او میتواند مسیر اصلاحات بخش انرژی را ادامه دهد؟
اما شاید بزرگترین مشکل این باشد که با وجود لغو تحریمهای مرتبط با فعالیت هستهای ایران، بانکهای معتبر اروپایی نظیر بیانپی، دویچه بانک و یوبیاس، به دلیل تحریمهای ثانویه آمریکا روی بخش بانکداری و اقتصاد ایران، در خصوص تامین مالی پروژهها با شک و تردید مواجه هستند. آیا چنین سیاستی از سوی آمریکا، روی شرکتهای انرژی بزرگ دنیا نظیر، شل، بیپی و توتال اثری مشابه خواهد داشت؟ آیا سرمایهگذاری و کار در ایران ارزش چنین خطر کردنی را دارد؟
ایران ۱۰ درصد از ذخایر اثبات شده نفت دنیا و ۱۵ درصد از ذخایر گاز جهان را در اختیار دارد، مقداری که برای هیچ شرکت انرژیای قابل صرف نظر نیست. اما بعید به نظر میرسد که شرکتهای بزرگ اروپایی قبل از اینکه تضمینی از سوی آمریکا دریافت کنند به عملیات در ایران روی بیاورند.