دولت مساوی کرد
حالا اما به سراغ تک تک اضلاع چهار ضلعی تسهیلات خودرو برویم و ببینیم درصد برد و باخت هر یک آنها در این بازی چقدر است. ابتدا از دولت شروع کنیم که به گفته کارشناسان، با تسهیلات ۲۵ میلیونی، ریسک نسبتا بزرگی را به جان خرید. ریسک این کار برای دولت از آن جهت است که اضافه شدن این حجم از نقدینگی به پایه پولی، اثرات تورمی در پی دارد و میتواند تلاشهای دولت را برای کاهش نرخ تورم (البته بهطور موقت) هدر دهد. اگرچه کارشناسان میگویند اثرات تورمی تسهیلات خودرو قطعی بوده و حداقل ۶ و حداکثر ۹ ماه ادامه دارد، اما در عین حال تاکید میکنند دولت توانسته با این تسهیلات، دومین صنعت بزرگ کشور و یکی از ارکان اصلی رشد اقتصادی را به نوعی احیا کند. به عبارت بهتر، دولت توانست با تزریق تسهیلات ۲۵ میلیونی، خودروسازی را به مدار تولید طبیعی بازگردانده و امیدوار باشد تا این صنعت دوباره اثری مثبت بر رشد اقتصادی بگذارد. در این شرایط هرچند دولت بابت افزایش تورم، مرتکب ریسک بزرگی شده، اما از آن سو توانسته لکوموتیو صنایع کشور را دوباره به ریل بازگردانده و به نوعی آن را نجات دهد. با این حساب، دولت در بازی تسهیلات به نوعی یک-یک مساوی کرده و بابت نجات خودروسازی، یگ گل زده و از حیث اثرات تورمی این طرح، یک گل دریافت کرده است.
مشتریان بردند؟
از دولت که بگذریم، به مشتریان میرسیم، مشتریانی که از نظر خودروسازان، برنده واقعی بازی تسهیلات به شمار میروند. به اعتقاد خودروسازان و البته برخی کارشناسان، آن دسته از مشتریان که بهدلیل کمبود نقدینگی قادر به خرید خودرو نبودند، توانستند با استفاده از تسهیلات ۲۵ میلیون تومانی، خودرو شخصی برای خود خریداری کنند، بنابراین برنده این بازی هستند. از نظر خودروسازان و برخی کارشناسان، تسهیلات ۲۵ میلیونی بهدلیل سود کمتر از معمول و زمان بازپرداخت چهار ساله، فرصت خوبی برای مشتریان بابت خرید خودرو فراهم آورده، مخصوصا اینکه بانکها معمولا به راحتی وام و تسهیلات به بازار خودرو تزریق نمیکنند. اگرچه برخی معتقدند تسهیلات ۲۵ میلیونی، مشتریان را تا چهار سال زیر بار قسط برده و قیمت تمام شده خرید یک خودرو را چند میلیون تومان افزایش داده است، اما در مقابل، خودروسازان و تعدادی از کارشناسان تاکید میکنند بهدلیل سود کمتر از عرف، این تسهیلات گزینه خوبی برای خرید خودرو بوده است. به گفته آنها، مشتریان اگر میخواستند وام و تسهیلات خودرو را از منابع دیگری تامین کنند، مجبور بودند سود بیشتری پرداخته و با این حساب، قیمت تمام شده خودروشان بسیار بیش از قیمت تمام شده ناشی از تسهیلات، از آب در میآمد.