وزیر نیرو معتقد است با توجه به ظرفیت ها و پتانسیل های ایران در زمینه صادرات انرژی به کشورهای همسایه، کشورمان باید به هاب انرژی منطقه تبدیل شود، اما این در حالی است که به گفته فعالان صادرات انرژی، با توجه به ظرفیت هایی که در تولید برق و گاز در کشورمان وجود دارد، میزان صادرات انرژی به همسایه ها عدد بسیار پایینی است. به نظر می رسد ایراد اساسی هم در این است که بخش عمده صادرات همین میزان پایین انرژی هم در اختیار دولت است و به دلیل موانع موجود، هنوز بخش خصوصی به این موضوع ورود نکرده است.
در عین حال برخی از فعالان حوزه انرژی معتقدند هنوز فاصله زیادی تا تحقق این موضوع که ایران تبدیل به هاب انرژی منطقه شود، وجود دارد، زیرا این مسئله فقط از طرف بخش خصوصی به صورت جدی مطرح و در حال پیگیری است و هر چند بخش عمده صادرات انرژی در ید دولت است، اما هنوز ارگان های دولتی در این رابطه چندان فعال نیستند. «فرصت امروز» در این گزارش تبدیل ایران به هاب انرژی منطقه و مشکلات موجود را بررسی کرده است.
پیام باقری:
بخش خصوصی نقش چندانی در صادرات انرژی ندارد
پیام باقری، عضو هیأت مدیره فدراسیون صادرات انرژی معتقد است، اشکال اصلی که در تبدیل شدن ایران به هاب انرژی منطقه وجود دارد این است که به دلیل موانع موجود، هنوز بخش خصوصی به این موضوع ورود نکرده است.
تفکر این موضوع که ایران به هاب انرژی منطقه تبدیل شود، از کجا نشات می گیرد و چه پتانسیل هایی در این رابطه وجود دارد؟
ایران ظرفیت این موضوع را دارد که شاهراه برق منطقه باشد و این مسئله چند دلیل اصلی دارد. دلیل اول این است که قاعدتاً باید این استعداد و توانمندی را به لحاظ فنی در کشور ایجاد کرده باشیم که این ادعا را کنیم و به لحاظ فنی این ظرفیت در کشور وجود دارد. ما درحال حاضر نسبت به کشورهای منطقه با تولید ۷۵ هزار مگاوات ظرفیت نصب شده، رتبه اول تولید برق را داریم. همچنین در دنیا مقام چهاردهم را از نظر تولید برق داریم. بنابراین به لحاظ فنی این استعداد و توانمندی وجود دارد.
نکته دوم نیازی است که کشورهای همسایه و اطراف نسبت به انرژی و به خصوص انرژی برق دارند. اکثر کشورهایی که در اطراف ایران هستند، نیازمند برق هستند و تقریباً در حال حاضر در منطقه ای قرار داریم که ۵۰۰ میلیون نفر جمعیت آن است و درواقع داریم درباره یک بازار ۵۰۰ میلیون نفری صحبت می کنیم که بازار بزرگی است.
بنابراین تمام همسایگان ما به نوعی نیازمند انرژی هستند و حتی ایران می تواند علاوه بر کشورهای همسایه انرژی برق را از طریق ایجاد خطوط ارتباطی به اروپا صادر کند که این ها نشان می دهد، به لحاظ نیازی که در کشورهای منطقه وجود دارد، ایران می تواند شاهراه برق منطقه باشد.
موضوع سوم هم، موقعیت جغرافیایی ایران است و این موقعیت جغرافیایی به گونه ای است که کشورمان از شرق تا غرب اختلاف افق دارد و در عین حال از شمال تا جنوب اختلاف دما دارد. در شرایطی که ما در پیک مصرف قرار داریم، یک کشور شمالی در پیک قرار ندارد و از همین رو می توانیم به راحتی تبادل انرژی داشته باشیم. همچنین اختلاف ساعتی که از شرق تا غرب وجود دارد و تفاوت شب و روز، تفاوت ساعات پیک و غیر پیک را دربر می گیرد.