خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
صندوق نوآوری و شکوفایی برای کمک به توسعه اقتصاد دانش‌بنیان، تکمیل زنجیره ایده تا تجاری‌سازی محصول، خدمات مالی و پشتیبانی به شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان تشکیل شده است.
از آنجایی که بودجه صندوق نوآوری و شکوفایی از سال ۹۲ به بعد تامین شده در طول این مدت از مجموع ۱۳۹۸ طرح دانش‌بنیان ۸۸۷ طرح دانش‌بنیان به تصویب رسید و ۵۱۱ طرح اصلاحی مورد بررسی قرار گرفته و تعیین تکلیف شده است. مهم‌ترین برنامه‌های سال ۹۵ پرداخت تسهیلات بیشتر به شرکت‌های دانش‌بنیان است. در سال ۹۴ نسبت به سال ۹۳ حدود ۴/۵ برابر مراجعه‌کنندگان به این صندوق بیشتر بوده به طوری که سال ۹۳ حدود ۱۰۳ میلیارد تومان و در سال ۹۴ با ارزشی حدود ۴۴۵ میلیارد تومان طرح مصوب شد که طبق پیش‌بینی‌ها این رقم در سال ۹۵ بیشتر خواهد بود.
شغل پایدار
به گفته رییس صندوق نوآوری و شکوفایی از مجموع کل شرکت‌های دانش‌بنیانی که در کشور وجود دارند حدود ۶۱ درصد آنها شرکت‌های دانش‌بنیان نوپا، حدود ۳۳ درصد شرکت تولیدی و ۷ درصد شرکت‌های صنعتی هستند که دانش‌بنیان شده‌اند. درواقع صندوق نوآوری و شکوفایی به شرکت‌های دانش‌بنیانی که در مرحله اولیه ایده هستند کمک خواهد کرد تا نمونه محصول را ساخته، استاندارد و تاییدیه لازم را اخذ کنند همچنین شرکت‌های دانش‌بنیان صنعتی خط تولید جدیدی را در کارخانه مربوط راه‌اندازی کنند. حال براساس آمارها از ۸۸۷ طرح دانش‌بنیانی که تصویب شده در مجموع ۵۴۵ میلیارد تومان ارزش مصوب این طرح‌ها بوده است به عبارتی در طول دو سال گذشته ۵۴۵ میلیارد تومان در ۸۸۷ شرکت دانش‌بنیان توزیع شده است. از آنجایی که طرح‌های دانش‌بنیان به طور تقریبی در فرآیندهای دو تا ۵ ساله تعریف می‌شوند از این‌رو رسیدن به نتایج آنها زمان‌بر است. اما اگر فرض کنیم که هرکدام از شرکت‌های دانش‌بنیان برای ۱۰ نفر شغل پایدار ایجاد کنند با توجه به اینکه نیروی انسانی شرکت‌های دانش‌بنیان را فارغ‌التحصیلان دانشگاهی تشکیل می‌دهند بنابراین با تصویب این طرح‌ها برای ۸۸۷۰ فارغ‌التحصیل دانشگاهی شغل پایدار ایجاد خواهد شد. از این‌رو تاثیر طرح‌های دانش‌بنیانی که در صندوق نوآوری و شکوفایی به تصویب رسیده‌اند هر اندازه نسبت به درآمد کل کشور رقم ناچیزی است اما در چند سال آینده تاثیر آن بر اقتصاد کشور مشخص خواهد
شد.
۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار
هیات امنا عالی‌ترین رکن صندوق نوآوری و شکوفایی و رییس‌جمهوری رییس هیات امنای این صندوق است. سرمایه اولیه صندوق نوآوری و شکوفایی ۳۰ هزار میلیارد ریال است که از طریق حساب ذخیره ارزی یا صندوق توسعه ملی یا سایر منابع در حداکثر ۳سال تامین و پرداخت می‌شود. بهزاد سلطانی، رییس صندوق نوآوری و شکوفایی ضمن تایید این موضوع در گفت‌وگو با صمت برنامه‌های صندوق نوآوری و شکوفایی برای رسیدن به اقتصاد دانش‌بنیان را تشریح کرد و گفت: به طور کلی تمامی فعالیت‌های صندوق نوآوری و شکوفایی در حیطه اقتصاد دانش‌بنیان و هم‌راستا با اقتصاد مقاومتی است. از آنجایی که بودجه صندوق نوآوری و شکوفایی از سال ۹۲ به بعد تامین شده در طول این مدت از مجموع ۱۳۹۸ طرح دانش‌بنیان ۸۸۷ طرح دانش‌بنیان به تصویب رسید و ۵۱۱ طرح اصلاحی بررسی و تعیین تکلیف شده است. بیشترین تاثیر تصویب طرح‌های دانش‌بنیان بر اشتغال فارغ‌التحصیلان دانشگاهی است. تاکنون در کشور چنین سابقه‌ای وجود نداشته که ۵۴۵ میلیارد تومان در دو سال گذشته به بخش خصوصی آن هم دانش‌بنیان پرداخت شود. با توجه به اینکه شرکت‌های کوچک در ابتدای کار بنیه مالی لازم را ندارند ۲۰۰ میلیارد تومان نیز برای تامین دفاتر کاری دانش‌بنیان در نظر گرفته شده تا تثبیتی برای جلوگیری از منحل شدن شرکت‌های دانش‌بنیان باشد. به این صورت که برای هر ۱۰ شرکت دانش‌بنیان ساختمانی برای دفاتر کاری به صورت اجاره به شرط تملیک درنظر گرفته می‌شود (در آن طرفین قرارداد با قصد اینکه عین مال تا پایان مدت در اجاره مستاجر باشد و پس از پرداخت آخرین قسط به مالکیت مستاجر در آید) که ۳۰ درصد قیمت را پرداخت و مابقی را به صورت اجاره واریز خواهند کرد.
هزار میلیارد تومان ضمانتنامه
سلطانی اظهار کرد: مصوبه‌ای در صندوق نوآوری و شکوفایی برای صدور ضمانتنامه شرکت‌های دانش‌بنیان در نظر گرفته شده است. به این صورت که براساس توافقی که با یکی از بانک‌ها داشته‌ایم اعتبار صندوق نوآوری و شکوفایی را به عنوان اهرمی قرار داده‌ایم به صورتی که صد میلیارد تومان از اعتبار صندوق نوآوری و شکوفایی را توسط بانک بلوکه کرده‌ایم. (یعنی بستن حساب بانکی شخصی و پرداخت نکردن آن به صاحبش) با توافق با بانک مورد نظر قرار شد به اندازه هزار میلیارد تومان یعنی ده برابر سپرده بلوکه‌شده برای شرکت‌های دانش‌بنیانی که صندوق نوآوری و شکوفایی به آنها معرفی می‌کند به منظور شرکت در مناقصه یا حسن انجام کار ضمانتنامه صادر شود. در واقع ۸۴۸ میلیارد تومان با مباحث ضمانتنامه و دیگر اقلام تا پایان سال قبل برای شرکت‌های دانش‌بنیان مصوب شده است. تمامی این فعالیت‌ها برای نخستین‌بار است که در حیطه اقتصاد دانش‌بنیان در کشور اتفاق افتاده است. وی با بیان اینکه علاوه بر فعالیت‌های قبلی ۱۲۰ طرح نیز در مرحله خاتمه‌یافته فنی قرار دارد، افزود: به این شکل که مرحله فنی طرح‌های آنها تمام شده و دوران تنفس خود یا بازپرداخت را طی می‌کنند البته این ۱۲۰ طرح کوچک بوده‌اند و طرح‌های متوسط و بزرگ تا پایان سال جاری یا ابتدای سال آینده به نتیجه خواهد رسید. ضمن اینکه ۴۰۳ طرح در حال بررسی است و رقم درخواستی برای این طرح‌ها ۱۷۹۷ میلیارد تومان است. این طرح‌ها از هفته دوم فروردین سال جاری شروع شده و تا اتمام سال تعداد طرح‌های بیشتری خواهیم داشت تا با اقدامی که در صندوق نوآوری و شکوفایی انجام شده بتوانیم اقتصاد مقاومتی و به دنبال آن اقتصاد دانش‌بنیان را عملی کنیم.
پرداخت تسهیلات ۱۲ درصدی
اما با تمام این تفاسیر برخی شرکت‌های دانش‌بنیان از طولانی بودن بروکراسی اداری برای دریافت تسهیلات گلایه دارند که عوامل متعددی در آن دخیل هستند؛ یکی از عواملی که این روند را طولانی می‌کند وجود ۲ خط قرمز برای به تصویب رساندن طرح‌ها در قانون صندوق نوآوری و شکوفایی است. این خطوط قرمز برای مصوب کردن طرح یکی سودآور بودن طرح از نظر اقتصادی و دیگری دانش‌بنیان بودن آن است. بر اساس اساسنامه صندوق نوآوری و شکوفایی اعتبار این صندوق مانند اداره‌های دولتی نیست که سالانه از دولت اعتبار دریافت کنند و چون این صندوق نهاد اقتصادی است طبق وظایف محوله باید تسهیلاتی را در اختیار شرکت‌های دانش‌بنیان قرار داده و بعد از مدتی تسهیلات را با سود ۱۲ درصد از شرکت‌های دانش‌بنیان گرفته و آن سرمایه را برای شرکت‌های دانش‌بنیان دیگر در نظر گیرد؛ به عبارتی اعتبار صندوق نوآوری و شکوفایی باید بین شرکت‌های دانش‌بنیان چرخش داشته باشد. از دیگر مواردی که موجب طولانی شدن بروکراسی اداری می‌شود این است که برخی شرکت‌های دانش‌بنیان ادعایی را مطرح می‌کنند و زمانی که از آنها مستندات خواسته می‌شود با وجود اینکه گروه‌هایی از صندوق برای آموزش به آنها و تهیه طرح اعزام می‌شود اما مدت زیادی طول می‌کشد تا مستندات را ارائه دهند. رییس صندوق نوآوری و شکوفایی با اشاره به اینکه برخی شرکت‌های دانش‌بنیان از پرداخت سود بانکی گلایه دارند، گفت: همانطور که شاهد هستید سود بانک‌ها معمولا ۲۶ درصد محاسبه می‌شود در صورتی که صندوق نوآوری و شکوفایی برای بازپرداخت تسهیلات سود ۱۲ درصد در نظر گرفته؛ از طرفی درحال‌حاضر کشورمان با تورم ۱۲ درصدی مواجه است؛ با این تفاسیر در صورتی که طرحی نتواند به اندازه تورم ارزش افزوده داشته باشد نمی‌توان از آن به نام طرح اقتصادی یاد کرد. نکته دیگر اینکه صندوق نوآوری و شکوفایی برای شرکت‌های دانش‌بنیانی که با ترس از ریسک‌پذیری مواجه هستند شرایط ویژه‌ای را در نظر گرفته است به این صورت که می‌توانند به جای وام گرفتن با صندوق نوآوری و شکوفایی به صورت مشارکتی کار کنند؛ نخستین امتیاز برای فعالیت به صورت مشترک این است که نیازی به تضمین شرکت‌های دانش‌بنیان نخواهد بود. درواقع صندوق نوآوری و شکوفایی در ۲۰ درصد سهام شرکت دانش‌بنیان شریک خواهد شد؛ اگر طرح به سودآوری رسید در سود آن شریک خواهد بود و بعد از گذشت دو سال در صورت تمایل شرکت دانش‌بنیان می‌تواند سهام را از صندوق نوآوری و شکوفایی خریداری کند اما اگر طرح به نتیجه نرسید مبلغی از شرکت دانش‌بنیان دریافت نخواهد شد زیرا طبق قانون برای سرمایه‌گذاری ریسک‌پذیر می‌توان بخشی از سرمایه سوخت‌شده را به شرکت‌های دانش‌بنیان بخشید.
افزایش ۷۰۰میلیارد تومان سرمایه
او به میزان سرمایه صندوق نوآوری و شکوفایی اشاره کرد و افزود: براساس قانون سرمایه کل صندوق نوآوری و شکوفایی ۳ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. درحال‌حاضر نصف این مبلغ را دریافت کرده‌ایم که در سال جاری ۲۰۰ میلیون دلار(نزدیک به ۷۰۰میلیارد تومان) طبق آنچه در بودجه قید شده است به صندوق از طریق صندوق توسعه ملی پرداخت شد. مهم‌ترین برنامه‌های سال ۹۵ پرداخت تسهیلات بیشتر به شرکت‌های دانش‌بنیان است. خوشبختانه در سال ۹۴ نسبت به سال ۹۳ حدود ۴/۵ برابر مراجعه‌کنندگان بیشتر بوده‌اند به طوری که در سال ۹۳ حدود ۱۰۳ میلیارد تومان و در سال ۹۴ حدود ۴۴۵ میلیارد تومان طرح مصوب شد که طبق پیش‌بینی‌ها این رقم در سال ۹۵ بیشتر خواهد بود. از دیگر برنامه‌هایی که به صورت جدی در سال ۹۵ پیگیری خواهد شد توانمندسازی شرکت‌های دانش‌بنیان و تامین دفاتر کاری برای آنهاست.
