خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
استفاده از روش‌های نوین و لحاظ کردن استانداردهای بین‌المللی همچون استاندارد جورک برای تهیه گزارش‌های بی‌نقص در حوزه اکتشافات معدنی در دستور کار بسیاری از کشورهای پیشرو در معدنکاری قرار گرفته است.
درحال‌حاضر ایران نیز که دستی بر فعالیت‌های معدنی دارد، برنامه‌ریزی‌های گسترده‌ای در این زمینه انجام داده و سختگیری‌هایی خود را برای صدور گواهی کشف افزایش داده است. سازمان‌هایی همچون ایمیدرو، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور و فعالان بخش خصوصی که به کمک این سازمان‌ها در بخش اکتشافات معدنی ورود می‌کنند، تمام سعی خود را بر این گذاشته‌اند تا گزارش‌های‌شان را بر پایه استاندارد جورک تهیه کنند.
رعایت استانداردها از اکتشاف تا فرآوری
معاون اکتشافات سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی درباره رعایت استاندارد بین‌المللی جورک در اکتشافات معدنی به صمت گفت: در کشورهای غربی و دسته‌ای از کشورهای معدنی، استاندارد جورک جایگاه ویژه‌ای دارد زیرا زمانی که یک معدن به اکتشاف می‌رسد سرمایه‌گذاران بخش خصوصی انتظار دارند معدن از نظر فنی، اقتصادی و ذخیره، شرایط مناسبی داشته و کار مهندسی در آن انجام شده باشد تا سرمایه‌ای که قرار است به آن تزریق شود به هدر نرود. بهروز برنا با بیان این مطلب در ادامه به شرایط ایران و تهیه گزارش‌های معدنی اشاره کرد و گفت: از آنجایی‌که در گذشته کشورهای بسیاری همچون روسیه، یوگسلاوی، امریکا و فرانسه در مناطق معدنی ایران فعالیت داشتند، استاندارد مشخصی برای آنها تعریف نشده بود و تا امروز برخی از این روش‌ها باقی مانده و از آنها استفاده می‌شود.وی ادامه داد: بعضی از فعالان بخش‌خصوصی نیز برای اینکه گواهی کشف دریافت کنند مراحل اکتشاف را با دقت و صحت لازم انجام نداده‌اند و از راه‌های مختلف همچون اعمال برخی فشارهای سیاسی و منطقه‌ای گواهی کشف را دریافت می‌کنند. در این بین وزارت صنعت، معدن و تجارت برای جلوگیری از ادامه این روند از دهه ۸۰ ضوابط و معیارهای اکتشاف را از طریق سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی به معاونت معدنی تفویض اختیار کرد و ۳ کمیته اکتشاف، استخراج و فرآوری شکل گرفت تا مسائل مربوط به این ۳ بخش بر اساس استانداردهای مدنظر، تعریف شود. برنا افزود: کمیته اکتشاف در این زمینه کوشش‌هایی داشته است. به عنوان مثال اگر قرار است ماده معدنی مس مورد اکتشاف قرار گیرد باید چگونگی انجام مراحل شناسایی، پی‌جویی و اکتشافات عمومی و تفضیلی مشخص شود و به گواهی کشف برسد. به گفته وی اکنون گواهی کشف، تعریف شده و باید برای برخی از مواد معدنی در یک کمیته فنی و تخصصی در تهران بررسی شود. به عنوان مثال برای دادن گواهی کشف یک معدن با ذخیره ۲ میلیون تن ذخیره مس یا سنگ‌آهن برای دریافت گواهی کشف باید به تهران مراجعه شود. برای طلا و برخی مواد استراتژیک مانند آنتیموان، قلع یا تنگستن نیز این موضوع صدق کرده و باید به تهران مراجعه و بعد از بررسی اولیه و رعایت ضوابط بقیه کار انجام شود. معاون اکتشافات سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی افزود: استانداردهای تهیه شده برای اکتشافات، امروزه از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت تعریف شده و باید گزارش تهیه شده بر اساس جورک که مورد قبول بسیاری از کشورهاست باشد. همچنین در نظر گرفتن ضوابط سازمان ملل به عنوان مکمل در کنار سیستم جورک، برای تعیین استانداردها مد نظر است. به گفته وی، شرکت‌های سرمایه‌گذار خصوصی در بخش معدن که قرار است به ایران وارد شوند به این موضوع خیلی توجه دارند. حال اگر قرار به جذب سرمایه‌گذار خارجی برای پروژه‌های معدنی در کشور باشد لازم است برای رعایت این دست از استانداردها در کشور تلاش کرد. در این زمینه دستورالعمل جورک و «یو ان ۱۴۳» را در دست تهیه داریم تا شرایط لازم که مد نظر خارجی‌هاست مهیا شود. برنا معتقد است اکنون گزارش‌های معدنی از دوره‌های قبل بسیار بهتر بوده و اعداد و ارقام موجود در آنها به شکل مهندسی تهیه شده‌اند. این موضوع به ویژه برای مواد معدنی فلزی و استراتژی رعایت شده است. البته هجمه‌هایی از سوی فعالان معدنی و مکتشفان مبنی بر سختگیری برای دادن گواهی کشف وجود دارد، اما باید گفت این کار لازم و ضروری است تا از قالب قدیمی خارج شویم و به روش‌های نوین رو آوریم.
وی افزود: تمامی موارد یاد شده پیش نیازی برای رسیدن به استاندارد جورک و استفاده از آن برای تهیه گزارش‌های اکتشافی است. به عنوان مثال باید برای یک محدوده معدنی و نوع ماده معدنی موجود در آن مطالعات فنی، اقتصادی، امکان سنجی و… انجام شده باشد تا در نهایت فعالیت و بهره‌برداری از معدن با سود و ارزش افزوده همراه باشد.
