خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
سهم ناچیز ایران از تجارت جهانی طلا و جواهر
کشورهایی همچون هند، ترکیه، ایتالیا و عربستان از جمله کشورهای تولیدکنندگان طلای جهان هستند و در مقابل هند، ترکیه، کشورهای حوزه خلیج‌فارس و ایران نیز جزو ۱۰ کشور پرمصرف طلا در جهان قرار دارند. بنابراین می‌توان برآورد کرد ایران ششمین کشور پرمصرف طلا در دنیاست و می‌توان با نگاهی گذرا به آمارها و گردش مالی تجارت جهانی طلا و جواهر متوجه شد ایران تنها کشور بزرگ مصرف‌کننده است که در سال‌های اخیر نتوانسته جایگاهی در بین بزرگان تولیدکننده طلا و جواهر داشته باشد.
قانون مالیات ارزش افزوده؛ بلای جان صنعت طلا و جواهر ایران
یکی دیگر از مشکلات صنعت طلا و جواهر در زمینه تفکرات مختلف، جریان فکری بد پشت قانون مالیات ارزش افزوده بوده است زیرا متولیان امور مالیاتی کشور اینگونه تبلیغ می‌کردند که صنف طلافروشی با وجود درآمد مناسب حاضر نیست مالیات بپردازد و مردم را مقابل این صنف قرار می‌دادند در صورتی که بحث اصلی مالیات ارزش افزوده این بود که باید این مالیات از مصرف‌کننده نهایی که مردم هستند از سوی طلافروشان اخذ شود و شیوه اخذ و نرخ آن ارتباطی به این صنف نداشت و طبیعی هم بود که صنف طلافروش این مالیات را دریافت کند. پس باید گفت فعالان این صنعت منکر پرداخت مالیات نبوده‌اند.
مشکل در این زمینه از سال ۱۳۸۹ با اجرای قانون مالیات ارزش افزوده شروع شد که قرار بود تا ۵سال این قانون آزمایشی در صنعت طلا و جواهر اجرا شود و مبنای آن بر این بود که از اصل طلا مالیات دریافت شده و سالانه یک درصد اضافه شود. همین مسئله سبب شد هزینه یا قیمت تمام شده مصنوعات طلا افزایش پیدا کند به‌طوری‌که هزینه تولید باید بین ۱۰ تا ۱۵ درصد طلا باشد اما هم‌اکنون در ایران به ۳۰ تا ۳۵ درصد رسیده یعنی قیمت تمام بالا رفته که بیشتر ناشی از قوانین موجود تا نهاده‌های تولید است.
تا پیش از اجرای این قانون، بیشترین حجم مصرف طلای کشور در ایران تولید می‌شد و علاوه بر تولیدات داخلی، حدود ۷۵۰ میلیون دلار سالانه صادرات داشتیم اما با اجرای این قانون به دلیل افزایش قیمت تمام شده طلا و مصنوعات و کاهش توان خرید مردم و کاهش تقاضا خیلی از افراد این صنف واحدهای خود را تعطیل کردند و در همان زمان کشورهای همجوار ما از جمله ترکیه، هند و کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس از این فرصت بیشترین بهره را بردند و با ایجاد تسهیلات و شرایط مناسب اقدام به جذب سرمایه‌های ایران و سرمایه‌گذاران کشورمان کردند.
براساس آمارهای رسمی اتحادیه طلا و جواهر و اقدامات سازمان ملی استاندارد در شناسایی واحدهای تولیدی و توزیعی طلا‌سازی و طلا فروشی، حدود ۴۰۰۰ تا ۴۵۰۰ واحد شناخته شده در کشور داریم که از این تعداد حدود۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ واحد فعال هستند و یک‌سوم از واحدهای تولیدی و توزیعی صنف طلا را از سال۱۳۹۳ تاکنون از دست داده‌ایم یا تعطیل شده‌اند.
قاچاق و مشکلات صنعت طلا و جواهر
میزان تولید طلا در کشور حدود ۱۲۰ تن بود که پس از اجرای قانون ارزش افزوده، به ۳۰ تا ۴۰ تن کاهش پیدا کرده است. همچنین براساس اعلام گمرگ در سال ۱۳۹۵ چیزی در حدود ۲۷۳ کیلو طلا وارد کشور شده و از طرفی در همین سال نزدیک به ۲۰ تن طلا مصرف کرده‌‌ایم. کاهش تولید، هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی باعث شده مصنوعات تولیدی ایران هم از نظر کیفیت و هم از نظر قیمت، قابل رقابت با سایر کشورها نباشد و با کاهش تولید و کمبود عرضه و افزایش تقاضا که همچنان ادامه دارد اسباب افزایش قاچاق به کشور را فراهم کرده است. در این میان یکی از راه‌های توسعه هر صنعتی ایجاد شهرک‌های صنعتی است. این موضوع برای صنعت طلا نیز مطرح شد تا در محدوده شهر تهران نسبت به ایجاد آن اقدام کنند. در این زمینه از سرمایه‌گذار خارجی گرفته تا ایرانی از طرح استقبال کردند و حاضر به سرمایه‌گذاری شدند که دلیلش زودبازده بودن سرمایه در این صنعت است اما این موضوع نیز به دلایل مختلفی اجرایی نشد.
