افت قیمتها و منفی شدن تورم در بسیاری از کشورهای دنیا، مسالهای است که اقتصاد آنها را در گیر کرده است. این بحران در شمار زیادی از کشورهای اروپایی مشاهده شده است و ژاپن هم سالها با آن دست به گریبان است و تلاشهای زیاد این کشورها برای ایجاد تورم مثبت در اقتصاد راه به جایی نبرده است.
اما سوال این است که چرا تورم منفی نا مطلوب است و چرا باید با آن مقابله کرد؟ اگر تورم به معنای افزایش قیمتها خوب نیست، پس چرا نمیتوان کاهش قیمتها یا همان تورم منفی را یک رویداد خوب دانست؟
ادوین دولان، استاد اقتصاد، در مقاله ای در این رابطه می نویسد: در ماه دسامبر سال ۲۰۱۴ میلادی تورم در حوزه یورو به ۲- درصد کاهش یافت در حالی که اهداف بانک مرکزی اروپا تحقق تورم ۲+ درصدی بوده است. اما مسئله اینجاست که چرا مردم اروپا و یا سایر افراد از تورم منفی میترسند؟ هیچ کسی تورم را دوست ندارد. وقتی ما به خرید میرویم از کاهش قیمتها استقبال میکنیم، پس چرا تورم منفی امری خوب تلقی نمیشود؟ وی در ادامه دلایل اصلی ترس از تورم منفی را اینچنین عنوان می کند:
۱- تورم منفی برای بانکها، بازارهای مالی و اعتباری مضر است.
2- تورم منفی اثربخشی سیاستهای پولی را کاهش میدهد.
3- تورم منفی موجب آشفتگی بازارهای نیروی کار میشود.
به گفته تحلیلگران اقتصادی تورم کاهشی به معنای کاهش نرخ افزایش قیمتها است. تداوم این مساله میتواند انگیزه فعالیت اقتصادی را کم کند و زمینه را برای وقوع تورم منفی یا رکود در کشور فراهم کند. همچنین تورم منفی ارزش حقیقی بدهی را افزایش میدهد و مصرف کنندگان و بنگاههای صنعتی و تولیدی سهم بیشتری از درآمد خود را برای باز پرداخت بدهی ها صرف میکنند. این مساله می تواند زمینه را برای کمتر شدن نرخ رشد اقتصادی در کشور فراهم کند. تورم منفی باعث می شود تا هزینههای مصرفی هم در کشور کاهش یابد. به این معنا که حتی افرادی که به منابع مالی دسترسی دارند هم به انتظار کاهش بیشتر قیمتها می نشینند و خرید خود را به تعویق می اندازند.
در این شرایط واحدهای صنعتی و تولیدی که با کاهش درآمد مواجه شده اند، به دنبال راهی برای کاهش هزینهها می گردند. برای کمتر کردن هزینه تولید هم تنها دو راه باقی میماند یکی اخراج نیروی کار و دیگری کاهش دستمزدها. اخراج نیروی کار می تواند زمینه رابرای افزایش بیکاری در کشور فراهم کند که آسیبهای اقتصادی و اجتماعی زیادی را به همراه میآورد. کاهش دستمزدها هم باعث تشدید و تداوم مارپیچ رکودی در اقتصاد می شود
پ ن: بر اساس گزارش بانک جهانی ۲۲ کشور جهان در سال ۲۰۱۴ تورم منفی داشتهاند.
منبع : روابط عمومی خانه صنعت معدن و تجارت استان تهران