وزیران نفت جمهوری اسلامی ایران و عراق روز دوشنبه در پایان مذاکرات خود در بغداد، یک یادداشت تفاهم همکاری در زمینههای مختلف نفت و گاز امضا کردند. در ادامه مذاکرات فشرده وزیر نفت ج. ا. ا با حیدرالعبادی که در منطقه سبز امنیتی بغداد شروع شد، «قاسم الفهداوی» وزیر نیروی عراق نیز به نشست ملحق شد.
به گزارش ایرنا، در بخشهایی از این یادداشت تفاهم همکاری، به توسعه میدانهای نفت و گاز مشترک مرزی، صدور خدمات فنی و مهندسی، صادرات کالا و همکاری در زمینه نفت و مشتقات آن اشاره شده است. همچنین کمک به بازسازی زیرساختهای پالایشگاههای نفت و گاز عراق بهوسیله ایران از دیگر بندهای این یادداشت تفاهم همکاری است. بیژن زنگنه وزیر نفت کشورمان و «جبار اللعیبی» وزیر نفت عراق همچنین درباره صادرات نفت کرکوک از طریق یک خط لوله که از اراضی ایران عبور میکند به تفاهم رسیدند و قرار شد یک مشاور بینالمللی پیرامون توجیه فنی و اقتصادی این طرح معرفی شود. اعطای بورسیههای دانشگاهی به دانشجویان عراقی برای تحصیل در رشتههای بالادستی نفت و گاز از دیگر بندهای مهم این یادداشت تفاهم همکاری است. دو طرف توافق کردند که در چارچوب این یادداشت تفاهم همکاری یک کمیته مشترک برای پیگیری تصمیمها و تفاهمهای انجام شده تشکیل شود.
بررسی موانع و مشکلات همکاری
بخشی از مذاکرات روز دوشنبه وزیر نفت ایران در بغداد به بحث و گفتوگو با وزیر نیروی عراق اختصاص یافت که در این جلسه خواستار مساعدت زنگنه برای تسریع در به جریان انداختن گاز در خط لوله ایران به عراق از مسیر دیاله بود. عراق قصد دارد با استفاده از گاز وارداتی ایران، سوخت نیروگاههای خود را تامین کرده و گاز را جایگزین نفت و گازوئیل کند که بسیار ارزانتر برای این کشور تمام میشود. بیژن زنگنه وزیر نفت کشورمان که روز دوشنبه وارد بغداد شد با وزیران نفت و برق عراق مذاکرات فشرده و فراگیری پیرامون همکاری در زمینه انرژی، مشارکت شرکتهای ایرانی در پروژههای نفتی عراق، توسعه خطوط لوله انتقال گاز و سواپ نفتی انجام داد. در این مذاکرات که حسن داناییفر سفیر کشورمان درعراق به علاوه مدیران و معاونان ارشد از دو طرف حضور داشتند، پیرامون همکاریهای دو جانبه در حوزههای نفت و گاز و نیز انتقال برق بحث و تبادل نظر شد. طرفین در این مذاکرات درباره مکانیزمهای اجرایی کردن همکاریهای دوجانبه تبادل نظر کردند و «جبار اللعیبی» وزیر نفت عراق خواستار مشارکت شرکتهای بزرگ ایرانی در پروژههای نفتی عراق شد. وی یادآور شد که در سفر قبلی خود به ایران، با توانمندیهای جمهوری اسلامی ایران در بخش صنعت نفت آشنا شد و شاهد توانمندیهای ایران در بخش دانش فنی، صنایع تجهیزات، زیرساختها و صنایع جانبی نفت قرار گرفت. بیژن زنگنه وزیر نفت کشورمان در این دیدار به تفصیل راجع به زمینههای مشارکت شرکتهای ایرانی در پروژههای نفتی عراق سخن گفت. وی همچنین درباره آموزش و تربیت نیروهای انسانی در بخش نفت و گاز و اعطای بورسیه به دانشجویان عراقی به منظور تحصیل در دانشگاههای ایران اعلام آمادگی کرده و خاطرنشان کرد که ایران دارای مراکز آموزش حرفهای خوبی برای تربیت تکنسین است. از طرفی «قاسم الفهداوی» وزیر برق عراق در این مذاکرات خواستار مساعدت جمهوری اسلامی ایران در رساندن گاز به نیروگاههای تولید برق عراق شد که بیژن زنگنه وزیر نفت کشورمان قول پیگیری موضوع را داد. در این مذاکرات دو طرف ایرانی همچنین درباره راهحلهای مشکلات بانکی بحث و تبادل نظر کردند.
ذخایر نفت عراق ۱۵۳ میلیارد بشکه
در حاشیه این دیدار وزیر نفت عراق گفت: نتایج حاصل از ارزیابی و اکتشاف در مرکز و جنوب عراق منتهی به افزایش رقم برآورد شده در ذخایر نفتی ثبت شده کشور به ۱۵۳ میلیارد بشکه شد در حالی که برآورد قبلی ۱۴۳ میلیارد بشکه بود. به گزارش ایسنا، جبار اللعیبی همچنین اشاره کرد: عراق از اوپک درخواست خواهد کرد که آمار روزآمد را به عنوان برآورد رسمیاش برای ذخایر کشور استفاده کند.
آمار و ارقام اوپک درباره ذخایر نفت خام عراق درحالحاضر ۵۰۳/۱۴۲ میلیارد بشکه از سال ۲۰۱۵ میلادی است. باوجود افزایشها، عراق همچنان مایل است جایگاه خود را بهعنوان چهارمین دارنده بزرگ ذخایر نفت جهان حفظ کند، بعد از ایران با ذخایر نفتی ۱۵۸/۴ میلیارد بشکه، براساس دادههای اوپک، دو کشور پیشرو در ذخایر نفت، ونزوئلا با ۳۰۰/۸۷۸ میلیارد بشکه ذخایر نفتی و عربستان سعودی با ۲۶۶/۴۵۵میلیارد بشکه ذخایر نفتی است. درحالحاضر، ذخایر ثبت شده نفتی، فقط آمار و ارقام هستند، زیرا تولیدکنندگان اوپک به امید افزایش قیمت نفت خام عرضه نفت خود را کاهش دادهاند.
عراق یکی از تولیدکنندگان اوپک است که مشکلات زیادی برای حفظ تعهدش به توافق کاهش عرضه دارد زیرا تعهدات قراردادی زیادی به شرکتهای نفتی خارجی دارد از این رو اجرای توافق کاهش تولید، عراق را با چالش بیشتری نسبت به دیگر تولیدکنندگان روبهرو کرده است.