در حالی که قطع گاز پتروشیمی ها ، کاهش تقاضای کالاهای پایه در چین و ریسک سیاسی رفتارهای دونالد ترامپ نگرانی هایی را برای سهامداران در بورس تهران ایجاد کرده است، عرضه اولیه یک سهام از گروه دارویی در روز یکشنبه جو بازار سهام را برای مقطعی تغییر داده و ۴۳ درصد ارزش معاملات را به تنهایی به خود اختصاص داد. با این حال در نهایت شاخص کل با کاهش ۲۱۰ واحدی به کار خود پایان داد.
به نقل از شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران در فهرست نرخهای بازار دوم و در نماد «برکت» به شیوه ثبت سفارش جهت کشف قیمت عرضه شد. روند رو به توسعه بازارهای مالی جهان و عرضه عمومی سهام شرکتها در بورسهای اوراق بهادار موجب شده است تا بر اهمیت روشهای مختلف انجام عرضههای اولیه افزوده شود.
باید توجه داشت با وجود اهمیت فراوانی که عرضههای اولیه برای ناشران دارد، در صورتی که این عرضهها به درستی و با شناخت کامل از بازار و سرمایهگذاران موجود، برنامهریزی و اجرا نشود، میتواند عواقب ناخوشایندی برای ناشران بههمراه آورد. عواقبی که در صورت تکرار، بازار سهام را با چالشهای جدی همچون سلب اعتماد فعالان روبهرو میکند. این موضوع مسوولان بازار سرمایه را ملزم کرد تا با تدوین مقررات دقیق و مناسب و همچنین بهکارگیری بهترین و کارآمدترین روش، در پی ارزشگذاری منصفانه اوراق بهادار و تخصیص بهینه آن باشند.
کارآمدترین و منصفانهترین روش عرضه اولیه، عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ معرفی شد. بر این اساس از نوزدهم دیماه سال جاری اولین عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ (ثبت سفارش) در فرابورس ایران کلید خورد. «برکت» چهارمین عرضه اولیه به این روش در بازار سهام (در مجموع بورس تهران و فرابورس ایران) و اولین عرضه اولیه به روش ثبت سفارش در بورس تهران است. همانطور که در گزارشهای پیشین «دنیای اقتصاد» نیز مورد بررسی قرار گرفت، یکی از عمده دلایل جایگزینی روش بوک بیلدینگ به جای روش قبلی عرضههای اولیه یعنی روش حراج رفع مشکلات قبلی (مشکلاتی همچون منصفانه رقم نخوردن قیمت در عرضههای اولیه و تخصیص ناعادلانه سهام) بود.
عرضه اولیه روز گذشته «برکت» نیز نشانهای از مزایای عرضه اولیه سهام به روش جدید بود. پیش از این تحلیلها از سوی کارشناسان بازار سهام مواردی مبنی بر قیمت نسبتا بالای هر سهم «برکت» مطرح شد. در جریان عرضه اولیه روز گذشته نیز۲۴۰ میلیون سهم برکت در قیمت ۲۴۲ تومان و مابقی با قیمتهای پایینتر تخصیص داده شد.در نهایت نیز این سهم ۲۴۰ تومان کشف قیمت شد. آخرین قیمت تخصیص داده شده ۲۲۷ تومان بود.
این موضوع میتواند نشانهای از تشکیل صف فروش در این نماد در روز جاری باشد. از نکات قابل توجه این عرضه اولیه، خرید بیش از ۹۹ درصدی سهام «برکت» توسط معاملهگران حقیقی بازار بود. این در حالی است که ۵۰ درصد از میزان عرضه اولیه این شرکت از سوی شرکت سرمایهگذاری تدبیر، از زیرمجموعههای گروه توسعه اقتصادی تدبیر (مالک «برکت») مورد تعهد خرید قرار گرفته بود اما تمام سهام از سوی بازار خریداری شد.در نهایت نیز بیش از ۴۰ درصد از مجموع ارزش معاملات روز گذشته بورس تهران را به خود اختصاص داد.
بورس تهران در حالی میزبان این عرضه اولیه بود که پیشتر کارشناسان با این استدلال که حجم نقدینگی قابل توجهی برای جذب این عرضه در بازار وجود ندارد، بر این اعتقاد بودند که برای تامین این میزان نقدینگی شاهد فشار فروش در دیگر نمادهای بازار خواهیم بود. این در حالی بود که روز گذشته در نمادهای مورد بحث کارشناسان فشار فروش چندانی مشاهده نشد.