.
بله. اقتصاد، تولید و زراعت در کشور به علل خود خواهی سیاستمداران زیر ضربه است و یکی از علل بزرگ ناموفق بودن کشت و صنعتها در ایران همین مورد است. ورود عنصر سیاسی، سیاستمداران و صاحبان رانت دولتی به اقتصاد و تولید، به جای واگذار کردن این عرصه به صاحبان سرمایه ملی یعنی مردم و فعالین تولید، موجب شکست اقتصاد و از دست رفتن منفعت عمومی میشود.
کشت و صنعتها هم از این مساله مستثنی نیست. کسی میخواهد زمینی بزرگ در حد ۱۰درصد زمینهای یک استان را برای کشاورزی در اختیار بگیرد و در کنار آن صنعتی بزرگ هم احداث کند، به احتمال زیاد درگیر وابستگیها و روابط خواهد شد و همین مساله باعث میشود که کشت و صنعتش چه در زلزلههای سیاسی مانند انقلاب و چه پسلرزههایی مانند انتخابات آسیب ببیند.
آیا میتوان کشت و صنعتها را نجات داد؟
نخستین نیاز و راهکار نجات کشت و صنعتها و کشاورزی کشور، خروج سیاستمداران و نظامیان از عرصه فعالیت اقتصادی است. کسی که میتواند زندگی و رفاه خود را با دستمزد سیاسی یا نظامی تامین کند، و در قبال شغل خود از مزایایی مانند قدرت، شهرت، منزلت اجتماعی و امکانات رفاهی بهرهمند شود، باید در همان عرصه بماند. سیاستمدار یا نظامی، به هیچ عنوان نباید اجازه ورود به فعالیت اقتصادی را داشته باشد. چراکه به فساد کشیده میشود.
شاید بهتر باشد این سوال را مطرح کنم با توجه به وضعیت موجود، کدام مناسبتر است؟ توسعه کشت و صنعتها یا در پیش گرفتن یک راهکار دیگر؟
بله، باید این سوال مطرح شود که آیا ضرورت دارد که ما واحد کشت و صنعت در کشور داشته باشیم؟ و اگر آری، این واحدها کجا باید تاسیس شود؟ متاسفانه در ایران مطالعات مناسبی برای تاسیس کشت و صنعتها نشده است. حتی زراعت نیز در مکان مناسب خود انجام نمیشود. بهطور مثال، در ارومیه، باغات میوه تاسیس شده و به شیوه سنتی و روش غرقآبی اداره میشود که به تخریب محیط زیست منجر شده است.
به نظر من، بدون آنکه شعار دهم، خوزستان با بیش از یکونیم میلیون هکتار زمین زراعی، آب فراوان و آب و هوای مناسب، در صورت برنامهریزی مناسب میتواند به تنهایی غذای ایران را تامین کند. استانهای گلستان، مازندران و گیلان با برنامهریزی صحیح میتوانند به «هلند» ایران تبدیل شوند و لبنیات فراوانی تولید کنند. این مناطق استعداد تاسیس کشت و صنعتها را دارد. اگر کشت و صنعتها در این مناطق شکل بگیرد، جدای از رونق محلی، کشاورزی کشور نیز رشد قابل توجهی خواهد داشت.