: طرحهای ژئوتوریسم معادن گرانیت درسا و طلای زرمهر در منطقه طرقبه مشهد که در چهلودومین جلسه ستاد اقتصاد مقاومتی با حضور معاون اجرایی ریاستجمهوری در مشهد برگزار شد، مورد موافقت قرار گرفت. این ۲ معدن را در نزدیک بنای تاریخی کمرمقبولا واقع شدهاند که سنگنگارههای بسیاری از هزاران سال پیش در خود جای داده است.
همین موضوع سبب شده بود امکان فعالیت معدنی برای بهرهبرداران با مشکلاتی همراه شود تا اینکه آنها تصمیم گرفتند با تغییر کاربری از سنگ بناهای تاریخی محافظت کنند. همیشه از معدن و معدنکار بهعنوان مخرب محیطزیست یاد میشود و فعالیت آنها تحتشعاع محیطزیست قرار میگیرد. اقدام برای تغییر کاربری و تلاش برای انجام این کار نشان از توجه و دیدگاه مثبت معدنکاران برای حفظ این ارزشهای قدیمی دارد.
آغاز فعالیت معدن در ۱۰ سال پیش
عضو هیات علمی گروه زمینشناسی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد درباره معدن گرانیت درسا و روندی که برای گرفتن مجوز طرح ژئوتوریسم این معدن انجام شده به صمت گفت: روند کار در این معدن به این شکل بود که در سال ۱۳۸۱مجوز اکتشاف، ۱۳۸۲پروانه اکتشاف، ۱۳۸۴گواهی کشف و ۱۳۸۵ پروانه بهرهبرداری معدن گرانیت درسای طرقبه پس از صدور تمام مجوزهای قانونی شامل موافقت میراث فرهنگی، منابع طبیعی و محیطزیست صادر شد. حبیبالله ترشیزیان مدیرعامل شرکت گرانیت درسا در ادامه اظهار کرد: بر اساس قانون معادن در آن زمان نیازی به استعلام از سازمانهای مسکن و شهرسازی نبود و براساس بخشنامه معاون وقت وزارت صنایع و معادن، در معادنی که نیاز به عملیات آتشباری ندارند، فاصله محدوده معدنی از حد استحفاظی شهرها یک و از محدوده روستاها نیمکیلومتر در نظر گرفته میشد. در آنزمان نه تنها طرقبه هنوز به شهر تبدیل نشده بود بلکه فاصله معدن تا حریم طرقبه بیش از ۳ کیلومتر بود. پس استناد شهرداری طرقبه به لزوم اخذ استعلام از شهرداری طرقبه در زمان شروع عملیات اکتشافی براساس قانون وقت معادن غیرقانونی به شمار میآمد. به گفته وی، شهرداری طرقبه در سال ۱۳۸۵ با استناد به قانون شهرداریها و لزوم اخذ مجوز از شهرداری به منظور انجام امور عمرانی در حریم شهرها، از شروع عملیات بهرهبرداری معدن ممانعت میکرد تا اینکه در سال ۱۳۸۷ شهرداری طرقبه با وجود قول مساعدت به شرکت گرانیت درسا مبنی بر حمایت از این شرکت در صورت تغییر کاربری طرح خود از معدنی به گردشگری، طرحی با عنوان «پارک طبیعت گردی طبیعی» تهیه و به سازمان میراث فرهنگی استان ارائه کرد.
ترشیزیان ادامه داد: پیرو شکایت این شرکت به دفتر ریاستجمهوری وقت، جلسات متعددی در دفتر فنی استانداری خراسان رضوی تشکیل شد. بر اساس صورت جلسات ۱۳۸۷/۹/۱۱، ۱۳۹۰/۸/۲۶ و ۱۳۹۱/۴/۳ در تمامی جلسات یاد شده بر حق قانونی شرکت گرانیت درسا بر ارائه طرح و اجرای پروژههای گردشگری با محوریت ژئوتوریسم تاکید شد. ترشیزیان افزود: در سفر دوم استانی ریاستجمهوری، منطقه «کمرمقبولای طرقبه» بهعنوان منطقه نمونه گردشگری مصوب شد و با اعتماد به قول مسئولان استانی مبنی بر حمایت از این شرکت در انجام طرحهای گردشگری، در سال ۱۳۸۷ برای نخستین بار شرکت گرانیت درسا موضوع نبود فعالیت معدنی و انجام فعالیتهای ژئوتوریسم منطبق بر طرحهای مصوب فرادستی منطقه را ارائه کرد. وی ادامه داد: در سال ۱۳۹۰ این شرکت با تغییر موضوع فعالیت خود از معدنی به گردشگری، با عقد قراردادهایی با شرکتهای مشاور گردشگری در ۲ نوبت در سالهای ۱۳۹۰ و ۱۳۹۴ نسبت به ارائه طرح گردشگری با رویکرد ژئوتوریسم با لحاظ تمام ضوابط طرحهای بالادستی اقدام کرد. به گفته وی، این طرح در زمینی به مساحت ۱۰۰ هکتار(مساحت معدن) با سطح اشغال حدود ۵درصد، در ۶ زون و در ۴ فاز با سرمایهگذاری حدود ۲۰۰۰میلیارد ریال و اشتغالزایی مستقیم بیش از ۱۸۰ نفر تعریف شد. عضو هیات علمی گروه زمینشناسی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد افزود: در این دوره، عدهای شایعه کردند که معدنکاران این منطقه میخواهند با معدنکاری، آثار تمدنی را از بین ببرند و مردم بومی و غیربومی منطقه در چند نوبت در منطقه کمرمقبولا دست به تجمع و تشکیل زنجیره انسانی زدند. اخبار مربوط به آن، مدتها و در چند سال گذشته در مطبوعات و سایتهای خبری شهر و استان منعکس شد و واقعیات به مردم گفته نمیشد. گفتنی است در فاصله ۳ کیلومتری طرقبه و یک کیلومتری دره داغستان در جنوب غرب مشهد، منطقهای به نام «کمرمقبولا» به معنای تپه زیبا واقع است. این منطقه بکرپوشیده از تخته سنگهای آتشفشانی با جلوههایی بسیار زیباست، به نحوی که دیدار از این آثار سنگی با هیاتهای شگفتانگیز برای گردشگر خالی از لطف نخواهد بود. نزدیک کمرمقبولا به عنوان طبیعیترین پارک تفرجگاهی، پذیرای علاقهمندان و گروههای علمی خواهد بود.