خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
چرا با عراق تجارت برد-برد نداریم؟
محسن جلال‌پور، رئیس اتاق بازرگانی ایران، به چالش اصلی در تجارت با عراق اشاره دارد. وی به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: مهم‌ترین معضل ما با عراقی‌ها، روابط نامناسب بانکی است. البته در این خصوص جلساتی را نیز با مسوولان این کشور داشته‌ایم. آنها صادرات کالاهای ایرانی را فقط با دلار می‌پذیرند؛ در حالی که تحریم‌های دلاری علیه ایران همچنان پابرجاست. به گفته وی، عراقی‌ها مرتب با قوانینی که در تجارت به‌صورت یک شبه وضع می‌کنند، موانعی برای صادرکنندگان ایرانی ایجاد می‌کنند. تغییر استانداردها، افزایش تعرفه‌ها، ممنوعیت ورود یک کالا و… از جمله این تصمیمات است.رئیس پارلمان بخش خصوصی عنوان می‌کند: ما تمام این مشکلات را به مسوولان ایرانی و حتی عراقی منتقل کرده‌ایم. اما متاسفانه برخی از این مشکلات، به سیاست‌های خارجی ما بازمی‌گردد که در کنار مذاکرات سیاسی مان درمقابل امتیازهایی که می‌دهیم، امتیازهایی را از طرف مقابل نمی‌گیریم. اینها وظیفه حاکمیت است نه اتاق بازرگانی و بخش خصوصی.
یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق مشترک ایران و عراق، درخصوص مشکلاتی که از سوی دولت عراق برای صادرکنندگان ایرانی به‌وجود آمده است در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» می‌گوید: مشکلات عراق تا حدود زیادی به شرایط امروز این کشور برمی‌گردد. در حال حاضر شرایط سیاسی، امنیتی و اقتصادی این کشور نامطلوب است. همچنین مسائل داخلی عراق نیز مزید بر علت شده تا درخصوص روابط اقتصادی‌شان با ایران دچار مشکل شوند. وی عنوان می‌کند: به هرحال بازار عراق برای ایران بازار بزرگی است و نمی‌شود از آن صرف نظر کرد. با تمام مشکلاتی که این کشور دارد، در حال حاضر از شرکای خوب تجاری ایران محسوب می‌شود. بنابراین باید برای بهبود روابط تلاش کنیم. باید به عراقی‌ها فرصت دهیم تا تصمیمات خود را ساماندهی کنند. قبول داریم که نظام تصمیم‌گیری و نظام اجرایی کشور عراق در یک سو حرکت نمی‌کنند اما نباید فراموش کرد که در حال حاضر حدود ۸۰ درصد از خدمات فنی و مهندسی ما به این کشور صادر می‌شود. بنابراین نقش مهم عراق را در صادرات، نمی‌توان نادیده گرفت. رئیس اتاق مشترک ایران و عراق به مشکلات کسری بودجه در عراق اشاره می‌کند و می‌گوید: یکسری از تصمیمات اتخاذ شده در کشور عراق به مسائل اقتصادی داخلی این کشور برمی‌گردد. در حال حاضر، عراق با کسری بودجه مواجه است.
از سویی درآمدهای نفتی آن رو به کاهش است و هزینه‌های نظامی‌اش رو به افزایش و در پروژه‌هایی همچون پروژه‌های عمرانی با مشکلات بزرگی مواجه شده است، درنتیجه می‌خواهد با ابزاری همچون تعرفه، این کسری را جبران کند. آنها می‌خواهند از راه افزایش تعرفه، درآمدزایی کنند. وی درخصوص مشکلات اخیر گواهی مبدا نیز اظهار می‌کند: هرچند گواهی مبدا را تمام کشورها صادر می‌کنند، اما پیش از این، اتاق بازرگانی شهرهای مرزی، مسوول صدور این گواهی برای عراق بودند و دولت عراق بدون اطلاع قبلی اعلام کرد که تاییدیه سفارتخانه عراق در تهران برای گواهی‌های مبدا به منظور ورود کالاهای ایرانی لازم است. این امر مشکلاتی را به دنبال داشت که برای حل آن، با سفیر عراق در تهران جلسه‌ای برگزار کرده‌ایم.
محمد لاهوتی، رئیس کنفدراسیون صادرات ایران درباره عدم موفقیت ایران در تجارت برد-برد با عراق به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: بازارهای کالاهای ایرانی به دلیل تحریم‌ها بسیار محدود شده است و عمده کالاهای ایرانی به افغانستان و عراق می‌روند. طرف تجاری ما هم به این موضوع پی برده و هر از گاهی محدودیت جدیدی برای ما اعمال می‌کند. وی اعتقاد دارد: البته عراق به دلیل روابط سیاسی که با سایر کشورهای دنیا دارد، با اعمال این محدودیت ها، در واقع درب‌های بازار خود را به روی آن کشورها می‌گشاید. یعنی رفتار این کشور در جهت منفعت اقتصادی و سیاسی اش با کشورها متفاوت است. نتیجه آن نیز همین تصمیماتی است که یک شبه برای ایران وضع می‌کنند تا ورود کالاهای ایرانی را به بازار عراق محدود کنند.
لاهوتی به تجربه رفتارهای سایر کشورها در تجارت با ایران اشاره دارد و اظهار می‌کند: این رفتارها تازگی ندارد. چند ماه گذشته نیز درخصوص صادرات با افغانستان مشکلاتی داشتیم. همچنین تجارت ایران با ترکیه نیز تحت تاثیر مشکلات سوخت بین دو کشور قرار گرفت. اینها همگی ناشی از عدم تنوع بازارها است که به نظر من باید سازمان توسعه تجارت در این زمینه ورود کند و درب بازارهای جدید را برای صادرکنندگان بگشاید. در غیر این صورت ما قطعا شاهد تکرار این تجربه خواهیم بود. رئیس کنفدراسیون صادرات ایران به روابط خوب و دوستانه سیاسی دولت ایران و عراق اشاره می‌کند. اما معتقد است که این روابط دوستانه، در حوزه اقتصادی، منفعل عمل کرده است. به گفته وی، اگر این تصمیمات ناگهانی برای یک کشور خارجی گرفته می‌شد، آنها از روابط سیاسی خود استفاده می‌کردند و هیات‌های عالی رتبه‌ای را برای حل این مشکل به عراق اعزام می‌کردند. اما عملا این اتفاق در ایران رخ نداد چراکه دیپلماسی در خدمت اقتصاد نیست. به گفته وی، کشورهایی که با یکدیگر ارتباطات دوستانه برقرار می‌کنند، نه تنها با این هزینه، روابط سیاسی را حفظ می‌کنند، بلکه نفوذ اقتصادی را در بازارهای کشور مقابل، مد نظر قرار می‌دهند. این در حالی است که ما در جهت حفظ منافع اقتصادی مان، از سیاست خارجی و روابط دیپلماتیک، هزینه نمی‌کنیم. اولویت مذاکرات وزارت امور خارجه با کشورهای دیگر، موارد دیگری به جز اقتصاد است. اگر غیر از این بود، با چنین روند تصمیم‌گیری در عراق، شاهد عکس‌العملی از سوی آنها بودیم.
