اما واقعیت نقض برجام با تمدید قانون داماتو چیست؟
تمدید قانون داماتو را میتوان هم نقض برجام دانست و هم ندانست. اگر این قانون پس از امضای باراک اوباما به اجرا درآید و با دستور رییسجمهور وقت یعنی اوباما اجرای آن بر اساس برجام متوقف نشود قطعا نقض صریح برجام صورت گرفته است. اوباما از زمان تصویب طرح تمدید قانون داماتو توسط سنا ۱۰ روز فرصت دارد تا این قانون را امضا و دستورات بعدی وفق برجام را انجام دهد. در عین حال وتو این قانون در حالی که با اکثریت نمایندگان کنگره و سنا به تصویب رسیده است در عمل اقدامی بینتیجه است. بنابراین حتی اگر این قانون از سوی رییسجمهوری آمریکا امضا شود ولی با دستور توقف اجرا همراه باشد نقض برجام نیست و برجام در مسیر خود قرار دارد.
علیاکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی روز جمعه با اشاره به مصوبه سنای آمریکا درباره تمدید تحریمهای ۱۰ ساله علیه ایران گفته است که “این تمدید در عمل نقض صریح «برجام» است به ویژه اگر اجرایی و عملیاتی شود”.
وی افزود که “قانون داماتو اکنون وجود دارد اما رییسجمهور آمریکا اثرگذاری (اجرای) آن را ملغی کرده است و فعلا آثاری مترتب بر آن واقف نیست اما اگر دوباره عملیاتی و اجرایی شود، نقض صریح برجام است.”
اظهارات رییس سازمان انرژی اتمی به خوبی شرایط حاکم بر این قانون و بعد از آن را ترسیم کرده است.
بر اساس برجام آمریکا به “لغو” قوانین تحریمی علیه ایران متعهد نشده است و قرار است در پایان هشت سال از مهلت تعیین شده در برجام، قوانین و مقررات مربوط به تحریم ایران که تحتالشعاع موضوع هستهای اعمال شده است لغو شود، اما تا قبل از آن آمریکا باید اجرای تمامی قوانین و تحریمها شامل تحریمهای اقتصادی، تجاری و مالی و بانکی و نیز هستهای را متوقف یا معلق کند. حتی در رابطه با تحریمهای مربوط به فعالیتهای نظامی و موشکی کمیتهای برای بررسی نیاز ایران در نظر گرفته شده است که با موافقت این کمیته که ایران نیز عضو آن است امکان دریافت محصولات و تجهیزات نظامی متعارف امکانپذیر است.