: تامین مالی از طریق بازار سرمایه از سال۱۳۸۸ با تاسیس قانون نهادها و ابزارهای توسعه این امکان را به وجود آورد تا ابزارهای بازارسرمایه جدید منتشر شود، به این معنی که ما از این سال به بعد شاهد تامین مالی از طریق بازارسرمایه هستیم. پس از آن قانون اجازه داده تا صکوک و صندوقهای پروژه منتشر شود.
هرچند این بازار نسبت به بانک از قدمت کمتری برخوردار است اما همانطور که با گذشت زمان کارکرد بعضی از نهادها تغییر میکند، بانکها نیز متاثر از این تغییر کارکرد و همراستا با اتفاقی که در دنیا رخ داده از نهادی تنها برای تامین مالی، تغییر ماهیت داده و شکل فعالیتشان تغییر میکند. برخی از کارشناسان معتقدند روند بازارسرمایه با انتشار اوراق و ابزارجدید در تامین مالی رشد داشته و در کنار بانکها و در رقابت با آنها به ایفای نقش میپردازند.
توازن بین بانک و بازارسرمایه
مدیر تحقیق و توسعه سازمان بورس و شرکت بورس تهران با بیان اینکه تا مدتها به هیچوجه تاکیدی بر بازارسرمایه بهعنوان ابزاری برای تامین مالی دولت و شرکتهای خصوصی مورد توجه نبوده است به صمت گفت: چند سالی است به این قابلیت بازارسرمایه توجه شده و ما شاهد ابزارهای تامین مالی جدید هستیم. رضا کیانی افزود: ابتدا صکوک و تا مدتها بحث افزایش سرمایه از سوی خود شرکتها مطرح و مقرر شد شرکتها بعد از پذیرش در بورس برای افزایش سرمایه اقدام کنند، پس از آن بازارسرمایه شاهد ورود صکوک بهعنوان ابزاری برای تامین مالی بود که تاکنون روند مثبتی نیز در تامین مالی داشته است. وی ورود اسناد خزانه به بازارسرمایه را برای تامین مالی و کمک به دولت بهعنوان ابزار دیگر برشمرد و تصریح کرد: امسال هم در لایحه بودجه بحث تامین مالی از طریق انتشار اوراق بهادار اسلامی بهعنوان سرفصلی مهم مطرح شده است. دولت کماکان بر بازارسرمایه بهعنوان تامین مالی بر روی اوراق بهادار و به طور مشخص بر روی انتشار اسناد خزانه اوراق بهادار حساب میکند. این مقام مسئول در بورس ادامه داد: درحالحاضر هم بحثهایی مبنی بر انتشار اوراق منفعت و اوراق اجاره در کمیته فقهی برای تامین مالی دولت درحال بررسی است.
کیانی با اشاره به رشد قابل توجه صندوقهای بازارسرمایه در تامین مالی دولت افزود: شرکتهای تامین سرمایه هم در ایفای این نقش رشد خوبی داشتهاند. به نظر این کارشناس بازارسرمایه همین که بانک مرکزی قصد داشت شرکتهای تامین سرمایه را زیرمجموعه خودش کند نشاندهنده رشد این شرکتها است. وی افزود: بهطور قطع نمیتوان انتظار داشت در عرض چند سال حجم تامین مالی از طریق بازارسرمایه نسبت به بانکها بیشتر باشد. باید ببینیم روند تامین مالی از بانک به کدام سو میرود و بازارسرمایه چه سمت و سویی دارد. کیانی با اشاره به مشکلاتی که بر سر راه تامین مالی از سوی بانکها بهوجود آمده با طرح پرسشی گفت: باید دید حجم تامین مالی از طریق بازارسرمایه بیشتر است یا بانک و آیا بر روی سیستم بانکی مثل ۱۰سال اخیر نگریسته میشود یا نه؟ آیا با توجه به مشکلاتی که برای تامین مالی از راه بانک بهوجود آمده تلاش میشود که بار تامین مالی بر دوش بازارسرمایه باشد؟