سیستان و بلوچستان با توجه به وسعت جغرافیایی که دارد فقط از ۱۳ واحد تولیدی محصولات نساجی برخوردار است که بزرگترین آن شرکت صنایع بافت بلوچ به دلایل مختلف رو به نابودی گذاشت که هماکنون با تلاش و پیگیریهای مسئولان استان درصدد احیای دوباره است.
همواره وسعت جغرافیایی و تراکم جمعیت در هر استان میتواند به عنوان ویژگی و مشکل درنظر گرفته شود چرا که میتواند صنایع مختلف را با مدنظر قرار دادن توانمندیهای موجود در خود جای دهد. این در حالی است که در جهان کنونی بهرهمندی از صنایع نساجی به عنوان صنعت مادر به عنوان مزیتی است که میتواند رونق اقتصادی و اشتغال مناسبی را به همراه داشته باشد. رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت سیستان و بلوچستان در گفتوگو با صمت بیان کرد: هماکنون این استان از ۱۳ واحد تولیدی نساجی و پوشاک با سرمایهگذاری ۱۲۲ هزار و ۷۳۷ میلیون ریال با اشتغال ۱۳۶۵ نفر برخوردار است که توانسته ۹ میلیون و۹۵۶ هزار مترمربع چادر برزنتی، ۱۰۸ هزار دست پارچه، انواع نخ رنگرزی و انواع پوشاک و ۱۴ هزار و۵۰۰ تن تور ماهیگیری در این مجموعه تولید کند.
از دید نادر میرشکار، مشکل تامین سرمایه در گردش و نقدینگی، ورود بیرویه و غیرقانونی کالاهای مشابه و بیکیفیت خارجی، رکود در بازار فروش محصول با درنظر گرفتن پایین بودن قیمت تمامشده تولید پارچه نسبت به سایر استانها و بالا بودن ظرفیت تولید پوشاک به دلیل مشابهت با کالای قاچاق، کمبود نیروی متخصص و کارآمد به منظور آشنایی و کار با دستگاههای نساجی، تحریم و نداشتن ارتباط مناسب تجاری با جامعه بینالمللی برای ورود ماشینآلات روز دنیا از کشورهای تولیدکننده، استهلاک ماشینآلات موجود و نیاز به اختصاص تسهیلات برای نوسازی، ممکن نبودن تامین مواد اولیه با کیفیت مطلوب و قیمت مناسب به دلیل موقعیت جغرافیایی استان و دوری از مرکز تولید و توزیع، بالا بودن قیمت تمامشده محصولات، بالا بودن نرخ بهره تسهیلات، ثابت نبودن سیاستهای اقتصادی و… از جمله مشکلاتی است که صنعت نساجی سیستان و بلوچستان با آن دست و پنجه نرم میکند.
البته با توجه به اینکه تعدادی از واحدهای نساجی استان به دلیل زیان انباشته و ضرردهی و ناتوانی در پرداخت بدهیهای بانکی، از سوی بانکها مصادره شده و تعیین تکلیف نشدهاند، رفع این مشکل نیازمند عزم جدی برای روان کردن وضعیت ماندگاری و استمرار فعالیت آنها در استان و اقدامات عملی است. رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت سیستان و بلوچستان افزود: تمایل نداشتن صاحبان صنایع به سرمایهگذاری در این بخش به دلیل مشکلات قانون کار، بهبود نیافتن فضای کسب و کار داخلی، سرکوب نشان(برند)، دخالت دولت در قیمتگذاری و اعمال قوانین محدودکننده برای تولیدکنندگان را میتوان عمده دلایل توسعهنیافتگی صنعت نساجی نهتنها در استان بلکه در کل کشور دانست.
افزایش اشتغال با ارتقای ظرفیت
در این میان شرکت صنایع بافت بلوچ که در شهرستان ایرانشهر استقرار دارد به عنوان بزرگترین واحد تولید محصولات نساجی در استان به شمار میرود که ظرفیت تولید آن براساس پروانه بهرهبرداری، تولید سالانه ۵ هزار تن نخ پنبه پلیاستر، ۲۸ میلیون و ۸۰۰ هزار متر پارچه خام و ۲۸ میلیون متر رنگرزی پارچه و نخ است که با سرمایهگذاری ثابت ۲۰ هزار و ۹۴۷ میلیون ریال به بهرهبرداری رسیده تا برای ۲ هزار و۱۱۶ نفر فرصت شغلی ایجاد کند.
به گفته میرشکار، این واحد بعد از واگذاری به بخش خصوصی دچار رکود شد که هماکنون با برگشت آن زیر نظر دولت برای احیا، خرید قطعات و بازسازی بخشی از ماشینآلات و تجهیزات، خرید مواد اولیه، راهاندازی بافندگی تا ظرفیت ۵ هزارمتر در روز و پیگیری تا حصول ظرفیت ۱۲ هزارمتر در روز، پیگیری افزایش ظرفیت تولید ریسندگی تا ۵ هزار کیلوگرم در روز، پیگیری افزایش ظرفیت رنگرزی چاپ و تکمیل تا ظرفیت ۲۰ هزار متر در روز، راهاندازی واحد دولا تاب به ظرفیت ۳۰ هزار کیلوگرم در ماه و پیگیری افزایش ظرفیت آن تا ۴۰ هزار کیلوگرم در ماه و ایجاد اشتغال در دستور کار قرار گرفته است.
میرشکار برای برطرف شدن مشکلات شرکت صنایع بافت بلوچ پیشنهاد داد؛ موضوع واگذاری شرکت به بخش خصوصی به صورت جدی پیگیری شود و تا زمان تامین منابع اصلاح ساختار و بروزرسانی ماشینآلات و تغییر فناوری تولید به تعویق بیفتد. البته تامین نقدینگی از سوی سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران برای تحقق اشتغال تا سقف ۱۲۰ نفر در کوتاهمدت پیشبینی شده که با توجه به هزینه ۱۰۰ میلیارد ریال سازمان گسترش در طرح توسعه واحد، ایجاد سردخانه ۵ هزار تنی و بستهبندی ۸ هزار تنی بخش خصوصی و دولتی و همچنین سایر نهادهای مردمنهاد به استفاده از امکانات ایجاد شده تشویق شدهاند تا با ایجاد منابع جدید برای این واحد زمینه اشتغال برای افراد بیشتری از جویندگان کار فراهم شود.