نظارت بر افزایش غیرمنطقی قیمتها
نرخ ارز، رابطه پول ما با پول خارجی است و به وضعیت صادرات، واردات و تورم داخلی بستگی دارد و همه این عوامل باهم در ارزش پول تاثیرگذار است. گاهی قیمتها به دلیل منطقی بالا میرود یا در اثر بروز مشکلی، با دخالت دولت قیمت تمامشده مشخص میشود. آلبرت بغزیان، اقتصاددان و کارشناس بازار سرمایه با بیان این مطلب به صمت گفت: در اینصورت دولت هیچوقت نمیگوید ضرر کنید و با قیمت پایین بفروشید، این کنترل قیمتها یا نظارت بر قیمتها نیست، بلکه دولت باید بر افزایش غیرمنطقی قیمتها نظارت داشته باشد. برای مثال اگر دلار از ۱۰۰۰ تومان به ۴۰۰۰ هزارتومان برسد در این صورت هزینه تولید بالارفته و بهعنوان نمونه، تولید پراید صرف نمیکند. اما زمانی که نرخ عرضه یا هزینه کارگر تغییر نکرده است دلیل این افزایش قیمت، منطقی نیست. بغزیان با بیان اینکه در همه جای دنیا در سرمایهگذاری رقابت وجود دارد، افزود: اینجاست که دولت باید نظارت داشته باشد. درست است که بازار رقابتی است اما باوجود شورای رقابت، وقتی حدس میزند برخی از تولیدکنندگان شاید تبانی کنند و قیمت اظهاری دهند، دولت باید ورود کند. وی درباره نحوه تعیین نرخ ارز گفت: نرخ ارز، رابطه پول ما با پول خارجی است و به وضعیت صادرات، واردات و تورم داخلی بستگی دارد و همه این عوامل باهم میتواند پول را کمارزش یا باارزش کند. اینجا اراده دولت است که آیا میخواهد نرخ ارز را در این حد نگه دارد یا خیر بنابراین شاهد بودیم در شرایطی که تحریم شدیم ارز کم و بازار ملتهب شد. دولت یا بانک مرکزی دخالت میکرد و در نهایت تا مرز ۴هزار تومان هم رسید. این مسئله نشان داد این تقاضا کاذب بوده و تقاضای سوداگری است. بغزیان ادامه داد: این درحالی است که بعد از برجام و در شرایطی که پولها به کشور برگشته و صادرات نفت هم افزایش پیدا کرده است چه دلیلی دارد که ارز نوسان کند. بغزیان درباره عوامل تاثیرگذار در قیمت سکه تصریح کرد: قیمت سکه به طلای جهانی و واردات دلار برمیگردد و تابع نوسانات قیمت دلار است. وی با انتقاد از عملکرد دولت درباره نحوه قیمتگذاری مواد غذایی و محصولات صنعتی گفت: دولت در اینجا ضعیف عمل میکند و افزایشهایی را مجوز میدهد که غیرمنطقی است. دلیلی ندارد موادغذایی گران شود و سبد غذایی خانوارهای کمدرآمد دچار مخاطره شود. این به اعتقاد این کارشناس بازار سرمایه، دولتها از نظر نظارتی مثل هم عمل کردهاند اما اراده دولت فعلی در زمینه نگه داشتن تورم یکرقمی راسختر بوده است. بغزیان در پاسخ به اینکه چرا نرخ ارز نسبت به ارزش پول کشور بالاست، تاکید کرد: در دنیا بحث صادرات و واردات در تعیین قیمتها تاثیرگذار است و دولتها دخالت میکنند و ارز را به نفع صادرات یا به ضرر واردات تغییر میدهند. به عنوان مثال، کشورهایی که درگیر جنگ میشوند ذخایر ارزیشان تحت تاثیر قرار میگیرد. تاریخ نشان داده بهطور معمول هر وقت اروپا یا امریکا درگیر جنگ شده، ارزشان هم تغییر کرده است. وی خروج انگلیس از اتحادیه اروپا را بهعنوان نمونهای برشمرد که باعث کاهش نرخ پوند نسبت به یورو شده است. بغزیان افزود: به نظر میرسد اقتصاد این کشور تحت تاثیر این روند ضعیفتر شده باشد از سوی دیگر این اتفاق به واردات سایر کشورها کمک کرده و برای آنها ارزانتر تمام میشود اما ازنظر سیاسی میگویند پول انگلیس ضعیف شده است. این استاد دانشگاه تاکید کرد: در ایران اگر پولمان ضعیف شود، باید صادراتمان خیلی بیشتر از این رشد کند و باکیفیتتر شود، اما چون هزینه تولید بهدلیل واردات گرانتر تمام میشود همین مسئله لطمهاش را به تولید و صادرات میزند. در چنین شرایطی، دولت است که اختیار دارد با بازارها مقابله کند یا خودش در زمان نیاز، به اقتصاد کشور پول تزریق کند.
منبع: گسترش صمت