خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
دولت منطقه ای کردستان در حالی تلاش می‌کند جذابیت بخش انرژی از نقطه نظر سرمایه گذاری را به وضعیت پیش از سال ۲۰۱۴ بازگرداند که با چالش‌های کلیدی متعددی دست و پنجه نرم می‌کند.
به نقل از ایسنا، اصلی‌ترین این چالش‌ها، تلاش‌های دولت منطقه‌ای کردستان برای حفاظت از دارایی‌های استراتژیک و فعالیت‌های شرکت‌های نفت بین المللی است.
مطمئنا برای شرکت‌هایی که در بازارهای نوظهور و جدید فعالیت می‌کنند، شرایط امنیتی ضعیفی که ممکن است فعالیت پروژه آنها را مختل کند، ناآشنا نیست اما دولت منطقه ای کردستان با افزایش خشونت مواجه شده و در معرض پیشروی گروه‌های شبه نظامی سنی قرار گرفته است.
پایگاه اینترنتی اویل پرایس در گزارشی به بررسی تهدید حاصل از گروه داعش و پ. ک.ک و تاثیر آنها بر بخش نفت و همچنین نقشی که ممکن است ایفا کنند، پرداخته است.
داعش
داعش در اوایل سال ۲۰۱۴ پس از تصرف اولیه نواحی در غرب عراق به خوبی شناخته شد. با این‌همه این گروه تروریستی در ژوئن سال ۲۰۱۴ پس از اینکه شهر موصل و همچنین بخشی از استان کرکوک را تصرف کرد، به تهدید امنیتی جدی برای شمال تبدیل شد.
به این ترتیب گروه داعش نه‌تنها حاکمیت دولت فدرال عراق در قلمرو داخلی این کشور را به چالش کشید، بلکه کنترل دولت منطقه‌ای کردستان بر مناطقی از کردستان عراق را تضعیف کرد و باعث شکل گیری یک اختلاف حقوقی دوجانبه میان دولت فدرال عراق و دولت منطقه‌ای کردستان شد.
این اتفاق، همزمان ظرفیت پالایش در بازار نفت داخلی عراق و دولت منطقه‌ای کردستان را مورد تهدید قرار داد. عراق سه پالایشگاه نفت اصلی شامل بیجی، داورا و بصره دارد. داورا در جنوب شرقی بغداد واقع شده و بصره یکی از جنوبی‌ترین نقاط عراق است. به این ترتیب این دو پالایشگاه بسیار دورتر از خط مقدم مبارزه علیه داعش هستند و همچنین از سوی نخبگان سیاسی در اربیل بلامعارض هستند. بنابراین موج اخیر جنگ بر این دو منطقه به هیچ وجه تاثیری نداشته است.
با این‌همه پالایشگاه بیجی مورد توجه است زیرا هر سه طرف ذکر شده در درگیری‌های اخیر منافعی را واگذار کرده‌اند. داعش حمله به شهر بیجی در استان صلاح‌الدین را که خانه بزرگترین پالایشگاه عراق است، در ژوئن سال ۲۰۱۴ آغاز کرد. این استان در مکان استراتژیکی در کنار بزرگراه ۱ که از بغداد تا شهر مرزی رابعه در شمال غربی عراق امتداد پیدا می‌کند، واقع شده است. بعلاوه بایجی تنها ۱۱۱ کیلومتر از کرکوک فاصله دارد و در برگیرنده امتیازات نفتی است که از سوی دولت منطقه‌ای کردستان به شرکت‌های نفت بین‌المللی در جنوب شرقی کردستان داده شده است.
حضور داعش در این منطقه و کنترل لذ این پالایشگاه نه تنها مانع تولید نفت بغداد شد بلکه اقلیم کردستان را در معرض تهدید گسترش حضور داعش قرار داد. در آوریل سال ۲۰۱۵ این پالایشگاه در برابر حملات داعش سقوط کرد و به تصرف این گروه تروریستی درآمد و ظرفیت پالایش ۳۱۰ هزار بشکه در روز به خطر افتاد. داعش احتمالا پس از اینکه کنترل این پالایشگاه را به دست گرفت، به اداره آن پرداخت اما آن طور که منابع آزاد می‌گویند، کنترل این پالایشگاه از سوی داعش مدت زیادی طول نکشید و این گروه تروریستی توسط دولت فدرال عراق از شهر بیجی بیرون رانده شد.
نیویورک تایمز به گزارش‌های ارتش عراق اشاره کرده است که بر اساس آنها، میدان نفتی بیجی در ۱۶ اکتبر سال ۲۰۱۵ از داعش پس گرفته شد و کنترل شش ماهه داعش بر این پالایشگاه پایان یافت. اگرچه داعش دیگر این منطقه را در اشغال ندارد اما آسیبی که پس از تصرف مجدد آن وارد شده بود، بسیار گسترده بود.
گزارش‌هایی در اوایل سال ۲۰۱۶ منتشر شد، حاکی از این بود که این پالایشگاه فراتر از تعمیر، مورد غارت قرار گرفته است. این امر مرتبط با تاکتیک داعش در تخریب همه زیرساخت‌های موجود در زمانی بود که ناچار به خروج از یک منطقه می‌شد. جالب این است که تاکتیک مذکور مشابه تاکتیکی بود که صدام حسین در سال ۲۰۰۳ زمانی که از سوی نیروهای آمریکا به زیر زمین پناه برد، مورد استفاده قرار گرفته بود.
هنوز مشخص نیست چه مدت طول خواهد کشید تا این میدان نفتی همانند پیش از سال ۲۰۱۴ عملیاتی شود. گزارش‌های بیشتری درباره اینکه بیجی بار دیگر عملیاتی شده یا اینکه نشان دهد همچنان نیازمند تعمیر است، دریافت، تایید یا تکذیب نشده است. با وجود نزدیکی جغرافیایی به میدان‌های نفتی کردستان، پالایشگاه بیجی بیش از یک دارایی استراتژیک برای شرکت ملی نفت بغداد در مقابل اربیل است. اکنون که کنترل این منطقه در اختیار دولت فدرال عراق قرار گرفته است، تهدیدها از سوی بیجی برای منافع نفتی کردستان اندک است اما اگر خشونت‌ها دوباره بروز کند، این منطقه ممکن است متلاطم شده و خطری برای دولت منطقه‌ای کردستان خواهد بود.