رفع تحریمها اگرچه اقتصاد ایران و بهتبع آن صنعت نفت را از بنبست خارج کرده است اما این به معنای مشکلات، چالشها و محدودیتها نیست.
به نقل از روزنامه صمت: درواقع باید اذعان داشت که صنعت نفت در ابتدای دورهای که از آن بهعنوان پساتحریم نامبرده شده، با انبوهی از مشکلات و چالشهای انباشته از دوران تحریم روبهروست.
آنچه هماکنون برای صنعت نفت ایران دارای اهمیت است، بازگشت سریع و کمهزینه به شرایط عادی و کسب جایگاه پیشین در بازار جهانی نفت است اما این مسئله نمیتواند تنها هدف باشد. بدیهی است منطق توسعهای و برنامهریزی ایجاب میکند که صنعت نفت از فرصت موجود برای پوستاندازی و قرار گرفتن در ریل، درست استفاده کرده و روندهای نادرست گذشته را در حوزههای اقتصادی، فنی و مدیریتی اصلاح کند.
جدا از این نگاه کلی، ۲ اولویت برای صنعت نفت در دوران پساتحریم قابل ترسیم است. اولویت نخست، افزایش تولید نفت و پس گرفتن سهم ایران از بازارهای جهانی است. اولویت دوم که بیارتباط با اولویت اول نیست، توسعه سریع میدانهای نفتی از طریق جذب سرمایهگذاریهای جدید داخلی و خارجی است.
اولویت نخست با تدبیر برنامهریزی دولت و وزارت نفت در عمل و زودتر از پیشبینیها محقق شده است. درواقع وزارت نفت همزمان با آغاز مذاکرات هستهای و بروز نشانههایی از توافق هستهای در سال ۹۲، برنامهریزی برای افزایش تولید را در دستور کار قرار داد و با وجود همه مشکلات مالی و فنی دوران تحریم و همچنین کارشکنیهای داخلی و خارجی، توانست در کمتر از ۴ ماه پس از رفع تحریمها، تولید نفت را به سطح پیش از تحریمها برساند اما نکته قابل توجه در این زمینه، پایداری در تولید و افزایش بیشتر آن در آینده است. در حال حاضر بسیاری از میادین و چاههای نفتی ایران پیر شدهاند و در انتهای دوره فعالیت خود قرار دارند.
از سوی دیگر، ایران دارای میدانهای مشترک نفتی پرحجمی با کشورهای همسایه در خشکی و دریاست که به دلیل شرایط تحریم و نبود سرمایهگذاری در سالهای اخیر، به سرعت از سوی کشورهای مجاور در حال تهیشدن است. بنابراین اولویت مهمتر صنعت نفت ایران، سرعت در سرمایهگذاری در میدانهای جدید و همچنین میدانهای مشترک است. البته در این اثنی نباید از میدانهای کنونی نیز چشم پوشید.
جدا از بسیج منابع داخلی برای افزایش سرمایهگذاری در صنعت نفت، جلب و جذب سرمایهگذاری خارجی در شکل قراردادهای خاص اهمیت بالایی دارد که امید میرود با نهاییشدن مدل جدید قراردادهای نفتی، این روند شتاب گیرد و کار توسعه میدانهای نفتی ایران آغاز شود.