پوشش مناسب وام از قیمت مسکن
سومین علت کارشناسی مبنی بر قرار گرفتن بازار معاملات مسکن در فرصت خرید آپارتمان با قیمت مناسب، به قرار گرفتن شکاف بین «قیمت» و «قدرت وام خرید» آپارتمان در مقطع زمانی فعلی در حداقل فاصله نسبت به چند سال گذشته برمیگردد؛ هم اکنون به واسطه وجود سبد متنوع وام مسکن، تسهیلات ۱۶۰ میلیون تومانی مختص زوجهای خانه اولی و وام ۱۱۰ میلیون تومانی بدون سپرده، به ترتیب حدود ۵۸ و ۴۰ درصد از هزینه خرید یک آپارتمان معمولی ۶۰ متری در پایتخت – با میانگین قیمت هر مترمربع ۴ میلیون و۶۰۰ هزار تومان – را تحت پوشش قرار میدهد و این میزان، بیشترین پوششی است که از سال ۸۸ تاکنون وام مسکن برای تقویت قدرت خرید خانوارها ایجاد کرده است.
تداوم عقبگرد قیمت اوراق
علت چهارم به سقوط آزاد قیمت اوراق تسهیلات بدون سپرده خرید مسکن برای چهارمین ماه پیاپی برمیگردد؛ متوسط قیمت هر فقره اوراق ۵۰۰ هزار تومانی تسهیلات بدون سپرده مسکن نیمه تابستان به مرز ۱۰۰ هزار تومان رسید. این در حالی است که متوسط قیمت اوراق تسهیلات مسکن طی شهریور ماه با ۶ درصد کاهش نسبت به میانگین قیمت اوراق در مرداد -۹۵ هزار تومان- به سطح قیمتی ۹۰ هزار تومان و در مهرماه با ۴ درصد کاهش مجدد به میانگین ۸۶ هزار و ۷۰۰ تومان رسید.در آبان ماه نیز میانگین قیمت هر فقره اوراق ۵۰۰ هزار تومانی تسهیلات مسکن باز هم یک کانال دیگر سقوط کرد و با ۸ درصد کاهش در مقایسه با میانگین قیمت اوراق در مهرماه به متوسط قیمت ۷۹ هزار و ۷۰۰ تومان رسید. میانگین قیمت اوراق مسکن در ادامه سیر نزولی خود در اولین هفته کاری آذرماه، هشت درصد دیگر نیز افت کرد و اکنون در محدوده ۷۳ هزار تومان قرار دارد که کمترین سطح قیمت اوراق از ابتدای امسال محسوب میشود. از سوی دیگر متوسط قیمت هر فقره اوراق وام مسکن هم اکنون به سطح قیمت اوراق در روزهای مشابه سال گذشته رسیده است؛ آذر پارسال میانگین هر فقره اوراق ۵۰۰ هزار تومانی تسهیلات بدون سپرده مسکن ۷۱ هزار و ۳۰۰ تومان بود.
کارشناسان معتقدند: با توجه به اینکه بازار اوراق تسهیلات مسکن بهعنوان بازار بالادست معاملات خرید آپارتمان به منزله دماسنج بازار مسکن عمل میکند و تحولات قیمت اوراق به نوعی نشاندهنده روند موجود در بازار معاملات خرید مسکن است، روند نزولی قیمت اوراق برای چهارمین ماه پیاپی دست کم دو پیام عمده برای بازار مسکن و متقاضیان مصرفی به همراه دارد؛ اولین پیام به غیرهیجانی بودن بازار معاملات اوراق تسهیلات مسکن مربوط میشود که نشاندهنده غیر هیجانی بودن بازار تقاضای خرید آپارتمان و افزایش ملایم حجم معاملات مسکن است؛ دومین پیام نیز به افزایش حجم انتشار اوراق جدید در ماههای اخیر اشاره میکند که تعادل مناسبی را میان عرضه و تقاضای اوراق وام مسکن ایجاد کرده است.ریزش قیمت اوراق برای چهارمین ماه پی در پی در عین حال این پیام را برای متقاضیان مصرفی بازار مسکن به همراه دارد که هم اکنون بازار معاملات اوراق رفتاری منطقی دارد و بنابراین متقاضیان مصرفی مسکن که در ماههای آینده برای خرید آپارتمان مورد نظر خود متقاضی دریافت وام خواهند شد میتوانند از هم اکنون نسبت به خرید اوراق مورد نیازشان اقدام کنند.
بازار فصلی، کاملا مصرفی!
«نبود زمینه سفتهبازی در بازار معاملات مسکن»، پنجمین علامت از قرار گرفتن بازار مسکن در شرایط مناسب برای خرید آپارتمان است؛ نرخ بازدهی بازارهای مختلف اقتصادی و موازی بازار مسکن نشان میدهد هم اکنون بازار مسکن از جذابیت چندانی برای سفته بازان برخوردار نیست؛ چرا که هم اکنون از میان ۵ بازار اقتصادی، بازار مسکن به لحاظ رتبه بازدهی در رده چهارم قرار گرفته است؛ رتبهبندی نرخ بازدهی بازارها در ۸ ماه اول امسال نشان میدهد بازارهای پول، سکه و دلار نرخ بازدهی به مراتب بیشتر در مقایسه با بازار مسکن دارند؛ سرمایهگذاران این سه بازار طی ۸ ماه اول امسال، حداقل ۷/ ۱ برابر نسبت به سرمایهگذاران بازار خرید ملک، سود سرمایهگذاری به دست آوردهاند. از این بابت هنوز هزینه سفتهبازی در بازار ملک برای سرمایهگذاران بهصورت نسبی، بالا محسوب میشود که موجب شده تحریک تقاضا در این بازار صرفا از ناحیه تقاضای مصرفی صورت گرفته و بازار معاملات در غیاب سفته بازان کماکان برای خریداران مصرفی در سطح مناسبی به لحاظ قیمتی قرار داشته باشد.