هرچند وقوع بلایای طبیعی همچون زلزله قابل پیشبینی منظم نیست با این حال اگر در انتخاب نوع سازههای مورد استفاده در انواع ساختوسازها و تاسیسات زیربنایی دقت شود میتوان تا حدودی از هزینههای زیاد احتمالی جلوگیری کرد.
به نقل از روزنامه صمت: زلزله در بیخ گوش ماست؛ این همان جملهای است که بارها و بارها شنیدهایم و در پی آن همواره بر لزوم مقابله با تهدیدها و خسارات احتمالی آن تاکید شده است. از مقاومسازی ساختمانها و منازل گرفته تا تاسیسات زیربنایی و اصلی که اگر در اثر تکانههای زلزله از بین بروند خساراتی مهیبتر به جا میگذارند. تکانههایی که به هیچ سازهای رحم نمیکند مگر آنهایی که مقاوم باشند. علیرضا رهایی، رییس سابق دانشگاه صنعتی امیرکبیر به ایسنا گفته است که هر ۱۰ سال یک زلزله مهم در کشور رخ میدهد از اینرو لازم است در آینده مهندسان سازههای سبک و مقاوم در برابر زلزله عرضه کنند. این گفتهها در حالی است که کشور ما منطقهای لرزهخیز است و احتمال تخریب و خسارات فراوان از سوی کارشناسان زیاد دیده میشود.
سازههای زیرساختی
یکی از اصلیترین موارد در پیشگیری از خسارات احتمالی زلزله توجه به سازههای زیرساختی است. با وجود تجربه تلفات و خسارات سنگین زلزلههای اخیر احتمال وقوع زمینلرزههای بزرگ در بیشتر مناطق پرجمعیت کشور دیده میشود و با وجود نیاز جدی به اعمال کنترل کیفی در طراحی و اجرای ساختمانها هنوز توجه کافی به ساختوساز درست نشده است. البته درحالحاضر احداث بناهای مقاوم در برابر زلزله بهراحتی امکانپذیر است اما در عمل مشکلاتی پیش میآید که رسیدن به سازههای مقاوم تضمین نمیشود. بیشتر ساختمانهای کوچک مسکونی با نظارت درست مهندسان ساختمانی که دانش فنی لازم را دارند ساخته نمیشود و حتی اگر ساختمان مورد نظر درست طراحی و محاسبه شده باشد بهطورمعمول در اجرا دچار خطاهای گاهی اساسی میشود. در کنار دانش فنی ساخت، بکارگیری سازههای مقاوم نیز بااهمیت است. مقاومسازی بناها در برابر زلزله به روشهای مختلفی انجام میشود و کاهش وزن سازه ساختمانی یکی از راهکارهای مناسب در این زمینه به شمار میرود. وقتی ساختمانی براساس اصول سبکسازی ساختمان و سازههای سبک ساخته میشود در حوادثی نظیر زلزله کمترین خسارت را میبیند، زیرا اثر نیروی زلزله بر مصالح سبک به مراتب کمتر از مصالح سنگین است در نتیجه خسارات مالی ساختمان و خسارات جانی ساکنان آن به میزان قابل توجهی کاهش پیدا میکند. علاوه بر آن سبکسازی ۴۰ تا ۶۰درصد وزن ساختمان را کاهش میدهد و ضمن کاستن از تلفات جانی و مالی هنگام وقوع حوادث بر سرعت امدادرسانی نیز میافزاید. کارشناسان میگویند استفاده از تیرآهن در سایزهای مختلف، بتن مسلح و غیرمسلح، آجر، سیمان و میلگرد رفتهرفته در حال فراموشی است و طراحان مصالح ساختمانی، دانش بهرهگیری از این مصالح را با فناوریهای نوین در آمیخته و ایدههای جدیدی ارائه دادهاند که این ایدهها متناسب با شرایط جدید نیازهای جهانی است.