قطار صنعت خودرو فقط بوق میزند، اما راه نمیرود
فربد زاوه: درباره قطار صنعت خودرو باید بگویم که این قطار فقط بوق میزند و راه نمیرود. ۴۰ سال است که میخواهد راه بیفتد. از این حرفها که ۴۰ درصد ساخت داخل و ۳۰ درصد صادرات اتفاق بیفتد، من در عمر ۱۶، ۱۷ ساله شغلی خودم در صنعت خودرو خیلی شنیدم. در همه قراردادهای قبل از برجام و در دولت اصلاحات و سازندگی نیز امضا میشد، همه این واژهها بود.
تنها موردی که در قراردادها اتفاق افتاد، پژو۲۰۶ صندوقدار بود؛ آن هم یک دلیل بیشتر نداشت و اینکه این خودرو در جای دیگری در دنیا تولید نمیشد. اکثر محصولاتی که آقایون درباره آن صحبت میکنند، با توجه به قیمتی که اعلام میکنند، به طور مثال پژو۲۰۸ حدود ۶۸ میلیون تا ۷۰ میلیون تومان، یعنی اینکه این خودرو در نهایت در سال قرار است ۱۰ تا ۱۵ هزار دستگاه تولید شود. اصلا برای ۱۵ هزار دستگاه خودرو مگر میتوان تولید ۴۰ درصد ساخت داخل داشت. یا اینکه شما در این ۴۰ درصد اینقدر صرفه جویی کنید که ۳۰ درصد آن را هم صادر کنید. اینها حرفهایی است که هیچ وقت اجرا نشده و اینها نیز اجرا نخواهد شد. اینها چیزهایی است که در یک روز اتفاق نیفتاده است. همه اینها نیز ریشه در این دارد که ما قرار است هر طور شده و به هر قیمتی، دو شرکت خودروساز داخلی را حفظ کنیم؛ نه صنعت خودرو کشور را، بلکه دو شرکت خودروسازی کشور را نگه داریم. این دو با یکدیگر خیلی تفاوت دارد.
صنعت لوازمخانگی کشور در دهه ۷۰ بر اثر ورود کالای خارجی بهروز دچار بحران شد و کارخانههای لوازم خانگی کشور بسته شد. آیا ما صنعت لوازم خانگیمان از بین رفته است؟ آیا تولید لوازم خانگی در کشور نداریم؟ آیا الجی و سامسونگ در کشور تولید نمیکنند؟ چه اشکالی دارد که خود رنو در ایران تولید کند و نیاید شریک سایپا شود. یک کارخانهای را بخرد و تولید کند. ایراد این موضوع چیست؟ چرا ما به پژو راحتتر از رنو میگیریم. واقعیت این است که رنو هیچوقت بازار ایران را ترک نکرد، ولی پژو بازار ایران را ترک کرد. پژو اجازه دارد با چهار تا آبنبات به بازار برگردد. ما هیچ چیز با ارزشی از پژو نمیگیریم. بعد رنو که علاقهمند است کارخانه را نقد بخرد، اول میگوییم پارسخودرو. بعد پارسخودرو را نمیدهیم و نهایتا هم به رنو نمیفروشیم. تا زمانی که این تفکر وجود دارد، هیچوقت هم نخواهیم فروخت. دنیا به سمتی میرود که ما دیگر فرصت اشتباه نداریم.
۸۰ درصد بازار خودرو ایران در اختیار ایرانخودرو و سایپا است. دودستی این بازار را تقدیم به PSA کردیم و جای آن، پول سفر کارشناسانمان را گرفتیم. آن هم بازاری را که پژو در سال ۱۴، ۱۵ هزار دستگاه در آن فروخته، تا کنون هیچگونه خرجی در این کشور نکرده است. ۲۰۶ صندوقدار نیز به هزینه ایرانخودرو ساخته شد.
تمام این حرفهایی که آقای نجفیمنش میزند، در تئوری خیلی خوب به نظر میرسد، ولی این روش تا به الان امتحان شده و با موفقیتی روبهرو نشده است.
محمدرضا نجفیمنش: من با یک بخشی از حرفهای آقای زاوه موافق هستم. اتفاقا در حال حاضر رنو دارد پیشنهاد شما را اجرا میکند. یعنی ۸۰ درصد یک واحد خودش بگیرد و ۲۰ درصد را سایپا داشته باشد. بههرحال یک خودرویی که فروخته میشود، یک شبکه خدمات پس از فروش هم نیاز دارد. سایپا این شبکه را دارد. به جای اینکه شما بیایید این شبکه را ایجاد کنید که سرمایهگذار میآید، میگویند ۲۰ درصد را با ما به صورت مالکیتی شریک شوید و ما مدیریت میکنیم. در حال حاضر رنو دنبال این است که یک واحد را برای خودش داشته باشد. یعنی حتی اگر ۸۰ درصد هم توفیق پیدا نکند، میتواند یک واحد را از صفر خودش شروع به زدن کند.