خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
سیلوهای خصوصی بیشتر فلزی هستند
براساس آمارها درحال‌حاضر نزدیک به ۱۱۰ سیلوی بتنی با ظرفیتی برابر با ۳میلیون و ۳۰۰هزار تن در مقابل ۲۵۹ سیلوی فلزی با ظرفیت بیش از ۷میلیون و ۵۰۰هزار تن در کشور وجود دارد که نشان‌دهنده استفاده بیشتر از سیلوی فلزی در کشور است که عمده آنها متعلق به بخش خصوصی است به گونه‌ای که از ۲۵۹ سیلوی فلزی تنها ۱۰ مورد و از ۱۱۰ سیلوی بتی ۷۷ مورد در اختیار بخش دولتی است و تمایل بیشتر بخش خصوصی به ساخت سیلوهای فلزی را نشان می‌دهد. نکته جالب آمارهای ارائه شده از تعداد سیلوهای فلزی در مقابل نظر کارشناسان درباره توجیه اقتصادی این سازه‌هاست به‌طوری که برخی از آنها معتقدند در ایران به‌دلیل ارزان بودن میلگرد و سیمان ساخت سیلوهای بتنی اقتصادی‌تر از فلزی‌هاست اما وقتی به آمارها نگاه می‌کنیم شاهد هستیم که بخش خصوصی بیش از سازه‌های بتنی سیلوی فلزی در کشور ساخته که سازه‌های آن را وارد کرده‌اند و این موضوع به دوره‌ای برمی‌گردد که نرخ ارز در ایران افزایش نیافته بود و این تجهیزات به سرعت به کشور وارد شد. در تمام دنیا نیز سیلوهای فلزی به‌دلیل توجیه اقتصادی بالاتر به تعداد بیشتری ساخته شده گرچه پیش‌بینی می‌شود عمر سیلوهای بتنی به‌طور تقریبی ۳ برابر فلزی‌ها باشد به گونه‌ای که براساس تخمین‌ها سیلوهای فلزی تا ۶۰ سال نیز قابل استفاده هستند اما فلزی‌ها بیش از ۲۵ سال بهره‌وری ندارند.
خودکفایی در ذخیره‌سازی ۱۸ میلیون تن
مدیرکل سیلوها و مدیرکل دفتر خدمات فنی و مهندسی شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران با اشاره به تفاوت سیلوهای با استاندارد بلندمدت و کوتاه‌مدت افزود: «درحال‌حاضر از ۱۷/۵میلیون تن ظرفیت ذخیره‌سازی بیش از ۱۲میلیون تن ظرفیت سیلوهای استاندارد بلندمدت است که شامل سیلوهای فلزی، بتنی و انبارهای مکانیزه است و بقیه ذخیره مربوط به انباره‌های نیمه‌مکانیزه و چادری است. در سازه‌های با استاندارد بلندمدت قابلیت نگهداری گندم تا دو سال وجود دارد زیرا در این سیلوها تجهیزات کامل و استاندارد برای نگهداری ازجمله سیستم‌های جذب گرد و غبار، حرارت‌سنج، هوادهی، بوجاری اولیه، رطوبت‌سنج و… وجود دارد اما در انبارهای با استاندارد کوتاه‌مدت محصول را بیش از ۶ ماه نمی‌تواند نگهداری کند. این تفاوت ناشی از وجود استاندارد فیفو در سیلوهای با استاندارد بلندمدت است که اصل نخستین ورودی، نخستین خروجی رعایت می‌شود. بر این اساس هر محصولی که نخست ذخیره شده از سیلو خارج می‌شود اما در انبارهای ساده اینگونه نیست برای نمونه در انبار عمودی آخرین ذخیره از بالا برداشت می‌شود. »
در بین استان‌های کشور، تهران در ذخیره‌سازی دولتی در صدر قرار دارد و پس از آن استان‌های فارس، خراسان رضوی، خوزستان، کرمانشاه و اصفهان در رتبه‌های بعد قرار گرفته‌اند که این موضوع نشانگر ارتباط مستقیم ظرفیت ذخیره‌سازی استان‌ها با میزان جمعیت و گندم تولیدی است. برای ذخیره‌سازی بخش خصوصی نیز استان تهران در صدر قرار دارد و پس از آن استان‌های فارس و خراسان رضوی در رتبه‌های دوم و سوم قرار گرفته‌اند. در استان گلستان، آذربایجان‌غربی، آذربایجان‌شرقی، کرمانشاه، اصفهان و خوزستان نیز روی پروژه‌های سیلوسازی تمرکز ویژه‌ای وجود دارد. از مجموع ظرفیت ذخیره‌سازی، بخش دولتی و خصوصی استان‌های تهران، فارس، خراسان‌رضوی، گلستان، آذربایجان‌غربی، آذربایجان‌شرقی، کرمانشاه، خوزستان و اصفهان بیشترین ظرفیت ذخیره‌سازی را دارند.
سیلوهای فلزی به‌دلیل اینکه هزینه کمتری نسبت به سیلوهای بتنی دارند همچنین زمان ساخت کمی، خیلی زود مونتاژ شده و آماده بهره‌برداری می‌شوند از این‌رو درحال‌حاضر بیش از ۱۱۰ سیلوی فلزی از سوی بخش خصوصی در نقاط مختلف احداث شده که ظرفیت آنها از ۱۵ تا ۲۰۰هزار تن متغیر است. در برخی از این سیلوها بخش خصوصی در جوار کارخانه‌های آرد تعبیه شده، چراکه موظف هستند مقداری از نیاز سالانه خود را به‌صورت انبار شده در اختیار داشته باشند. درمجموع در بخش خصوصی بیش از ۱۱میلیون تن ظرفیت سیلو داریم که از این تعداد سیلوداران بخش خصوصی کارشان تنها نگهداری غلات و گندم است.
امتیاز سیلوهای بخش خصوصی این است که در کنار مزارع گندم احداث شده و برخلاف آن سیلوهای قدیمی بخش دولتی که قدمت ۷۰ تا ۸۰ساله دارند در حاشیه شهرها ساخته شده‌اند و با پیشرفت شهرنشینی و ساخت‌وسازها درحال‌حاضر در بطن شهرها قرار گرفته‌اند و استفاده از این سیلوها بسیار مشکل‌زا شده است چراکه وقتی سیلویی در شهرها قرار داشته باشد تردد کامیون‌ها و تریلرها در ترافیک روزانه با محدودیت پلیس مواجه می‌شود ضمن اینکه ظرفیت تخلیه و بارگیری آنها با توجه به فناوری قدیمی که دارند کمتر از یک‌دهم ظرفیت سیلوهای جدید است و این موانع باعث شده تا از ظرفیت سیلوهای دولتی نتوان استفاده بهینه کرد.
